câu 1: Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật. Căn cứ xác định: Bài thơ gồm tám câu, mỗi câu bảy chữ; gieo vần ở cuối - 2 - 3 - 6 - 8; hiệp vần bằng.
câu 2: Cách gieo vần ở đoạn thơ được in đậm: vần chân, vần cách "xanh - lành", "mình - đình".
câu 3: Mỗi người đến chợ Tết đều mang một tâm trạng phấn khởi, háo hức. Họ đến chợ không chỉ để mua sắm mà còn để tận hưởng không khí rộn ràng của ngày Tết. Có người thì "vui vẻ kẻo hàng", có người thì "lon xon" chạy theo mẹ, có người thì "lom khom" chống gậy,... Tuy nhiên, tất cả đều toát lên niềm vui, sự hân hoan chào đón năm mới. Điều đặc biệt là mọi người ở đây đều rất hòa nhã, thân thiện. Họ cùng nhau trò chuyện, hỏi han, giúp đỡ lẫn nhau. Đây chính là nét đẹp truyền thống của dân tộc Việt Nam. Qua cách miêu tả của Đoàn Văn Cừ, ta thấy được khung cảnh chợ Tết vô cùng nhộn nhịp, tấp nập. Chợ Tết không chỉ là nơi buôn bán mà còn là nơi giao lưu, gặp gỡ của mọi người. Tài năng miêu tả của tác giả đã góp phần làm cho bức tranh chợ Tết thêm sinh động, hấp dẫn.
câu 4: Nét đặc sắc trong cách diễn đạt của hai dòng thơ "bà cụ lão bán hàng bên miếu cổ, nước thời gian gội tóc trắng phau phau" là sự kết hợp giữa hình ảnh và ngôn ngữ tạo nên hiệu quả nghệ thuật độc đáo.
* Hình ảnh: Hình ảnh "nước thời gian gội tóc trắng phau phau" gợi tả sự trôi chảy của thời gian, làm cho mái tóc của bà cụ lão trở nên bạc trắng, tượng trưng cho tuổi tác và cuộc đời trải qua nhiều thăng trầm.
* Ngôn ngữ: Cụm từ "gội tóc trắng phau phau" sử dụng động từ mạnh "gội", kết hợp với tính từ "trắng phau phau" tạo nên cảm giác nhẹ nhàng, thanh tao nhưng ẩn chứa nỗi buồn man mác.
Sự kết hợp này không chỉ miêu tả ngoại hình mà còn thể hiện tâm trạng, nỗi lòng của nhân vật. Bà cụ lão đã trải qua bao nhiêu năm tháng, chứng kiến biết bao thay đổi của cuộc sống, mái tóc bạc trắng như là dấu ấn của thời gian, của những kỷ niệm và những gì đã qua. Nét đẹp giản dị, mộc mạc của bà cụ lão được khắc họa một cách tinh tế, khiến người đọc cảm nhận được sự ấm áp, thân thương của cuộc sống thường nhật.
câu 5: . Theo em trong xã hội hiện đại ngày nay vẫn cần phải duy trì những phiên chợ Tết vì đây là nét đẹp truyền thống của dân tộc ta từ xưa tới nay. Chợ Tết chính là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần tốt đẹp nhất của nhân loại. Nó mang đậm màu sắc văn hóa Việt Nam mà chúng ta cần gìn giữ và phát huy. . Viết đoạn văn nêu suy nghĩ về ý nghĩa của việc tổ chức chợ Tết ở nông thôn
câu 1: Đoạn thơ đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống với màu sắc rực rỡ, âm thanh rộn ràng và không khí náo nhiệt của phiên chợ Tết vùng cao. Mở đầu đoạn thơ là hình ảnh "dài mây trắng đó dẫn trên đỉnh núi", gợi lên sự bao la, rộng lớn của thiên nhiên. Tiếp theo là hình ảnh "sương hồng lam ôm ấp nóc nhà tranh", tạo nên một khung cảnh lãng mạn, thơ mộng. Trên nền trời xanh thẳm, những đám mây trắng bồng bềnh trôi như những dải lụa mềm mại. Dưới chân mây, những ngôi nhà tranh nhỏ xinh ẩn hiện trong màn sương sớm mờ ảo. Cảnh vật càng thêm sinh động bởi tiếng chim ca líu lo, tiếng suối chảy róc rách. Tất cả hòa quyện tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, khiến lòng người xao xuyến. Khổ thơ thứ nhất trong bài thơ "Chợ Tết" của Đoàn Văn Cừ đã khắc họa thành công khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống của miền sơn cước vào dịp Tết đến, Xuân về. Qua đó, tác giả đã thể hiện tình yêu thiên nhiên tha thiết và niềm tự hào về quê hương đất nước.
câu 2: Đoàn Văn Cừ là một gương mặt tiêu biểu của phong trào Thơ mới giai đoạn trước Cách mạng tháng Tám năm 1945. Ông sáng tác không nhiều nhưng vẫn tạo được dấu ấn riêng với những vần thơ đậm đà phong vị dân gian. Trong số những thi phẩm nổi bật của Đoàn Văn Cừ phải kể đến "Chợ Tết". Bài thơ đã khắc họa khung cảnh phiên chợ Tết ở vùng nông thôn Bắc Bộ xưa, qua đó làm nổi bật tình yêu thiết tha với nền văn hóa lâu đời của dân tộc cùng niềm tự hào về vẻ đẹp của quê hương đất nước.
Bài thơ "Chợ Tết" được trích từ tập thơ "Việt Nam nhân vật truyện" xuất bản năm 1943. Tác phẩm tái hiện hình ảnh một phiên chợ Tết vô cùng sống động, rực rỡ sắc màu, nhộn nhịp tiếng nói, tiếng cười thông qua việc miêu tả chi tiết từng sự vật, từng hoạt động của con người. Ở khổ thơ đầu tiên, tác giả đã phác họa nên một bức tranh thiên nhiên tươi mới, tràn đầy sức sống ngay tại thời khắc giao mùa giữa đông sang xuân:
"Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi
Sương hồng lam ôm ấp nóc nhà gianh
Trên con đường viền trắng mép đồi xanh
Người các ấp tưng bừng ra chợ Tết."
Có thể thấy, Đoàn Văn Cừ đã sử dụng hệ thống từ ngữ hết sức tinh tế để gợi ra cái thần thái của cảnh vật lúc vừa rạng sáng. Những đám mây khổng lồ mang đủ sắc độ từ trắng tới hồng, rồi chuyển đỏ dần dần "lướt ngang trời" báo hiệu một ngày mới bắt đầu. Màn sương mỏng nhẹ bao trùm khắp nơi, quấn quít lấy mái nhà tranh đơn sơ. Con đường nối liền hai ngôi làng vốn nhỏ nhắn, quanh co nay bỗng rộng lớn hơn nhờ lớp tuyết phủ dày đặc. Chính vì vậy mà mọi người đều háo hức, nô nức đổ xô ra chợ Tết. Họ mặc quần áo thật đẹp, xách làn thật to, ai nấy đều phấn khởi, hân hoan. Khung cảnh này khiến ta liên tưởng đến câu ca dao quen thuộc:
"Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi"
Tiếp đến, tác giả tiếp tục vẽ thêm những nét chấm phá để hoàn thiện bức tranh chợ Tết sinh động, hấp dẫn:
"Nào đào, nào quất rồi thêm thảo quả
Mùi thơm ngát như mời gọi người mua
Góc chợ kia một ổ chó con
Lông vàng óng, đuôi cong tung tăng
Một ông lông bạc như cước
Im lim nằm thở dụi đầu con"
Ở đây, Đoàn Văn Cừ đã liệt kê hàng loạt những món hàng được bày bán ở chợ Tết như hoa đào, hoa quất hay thảo quả. Tất cả chúng đều tỏa ra mùi hương dễ chịu, thu hút sự chú ý của mọi người. Đặc biệt nhất là góc chợ nọ, một gia đình bán chó con đã nhanh chóng chiếm trọn tâm điểm bởi ngoại hình đáng yêu cùng hành động ngộ nghĩnh của chúng. Chú cún lông vàng óng ả, đuôi cong vút còn ông chủ thì điềm tĩnh nằm nghỉ ngơi, chờ đợi khách ghé thăm. Có thể khẳng định rằng, chính những điều giản dị ấy đã góp phần tô điểm cho bức tranh chợ Tết thêm phần sinh động, độc đáo.
Không dừng lại ở đó, Đoàn Văn Cừ còn khéo léo lồng ghép những giá trị nhân văn sâu sắc vào trong lời thơ:
"Cây lá biếc trỗi dậy sức xuân
Những mầm non gồng mình vươn tỏa nhánh
Bên gốc tre già một đàn gà con
Ríu rít tìm giun dưới lớp cỏ ướt
Sau lưng nhà, giàn gấc đượm màu xanh
Hạt vàng chi chít từ dây xuống thềm
Phía ao bèo, mấy cánh bướm rập rờn
Bay chập chờn trong gió thoảng hương sen"
Khung cảnh thiên nhiên lúc này càng trở nên tuyệt diệu hơn khi có sự kết hợp hài hòa giữa gam màu xanh tươi mát của cây cối cùng sắc vàng rực rỡ của hoa lá. Trên nền phông nền ấy, những mầm non mới nhú khẽ cựa mình tỉnh giấc, vươn cao đón lấy ánh nắng ban mai. Phía xa xa, đàn gà con bé xíu, lông vàng óng đang cố gắng bới đất để tìm giun ăn. Hành động ngây ngô, đáng yêu của chúng khiến người xem không khỏi bật cười thích thú. Ngoài ra, giàn gấc sai trĩu quả in bóng xuống thềm nhà, phía ao bèo, những cánh bướm dập dờn bay lượn, thỉnh thoảng lại chao nghiêng, đậu xuống mặt hồ tạo thành những vòng tròn sóng sánh. Bên cạnh đó, hương sen thoang thoảng quyện vào làn gió sớm đem đến cảm giác thanh khiết, dịu dàng.
Khép lại bài thơ là hình ảnh dòng người tấp nập, ngược xuôi ra vào chợ Tết:
"Trong xóm ngoài làng rộn rã yên
Từng đoàn người nối gót nhau đi
Trên đường sá, xe ngựa dong ruổi
Quần áo mới, cờ tổ quốc tung bay"
Giờ đây, phiên chợ Tết đã diễn ra vô cùng sôi nổi, náo nhiệt. Người dân nô nức rủ nhau đi sắm sửa đồ đạc, chuẩn bị đón chào năm mới. Tiếng cười nói râm ran hòa cùng âm thanh xe cộ vang vọng khắp muôn nơi. Hình ảnh "cờ Tổ quốc" được tác giả đặt trong thế so sánh ngầm với trang phục mới đã gián tiếp bộc lộ tấm lòng yêu nước nồng nàn, sự trân trọng dành cho những gì thiêng liêng, quý báu của mỗi người dân Việt Nam.
Như vậy, bài thơ "Chợ Tết" đã giúp người đọc hiểu hơn về truyền thống văn hóa của dân tộc. Đồng thời, khơi gợi tình yêu, lòng tự hào về quê hương, đất nước trong trái tim mỗi người.