Phân tích bài thơ"Vịnh tiến sĩ giấy"ngắn gọn

Nguyễn Khuyến là một nhà thơ lớn của dân tộc. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông đó là "Vịnh tiến sĩ giấy". Bài thơ đã khắc họa hình ảnh những vị tiến sĩ bằng giấy - những người có học nhưng không hành được tác giả thể hiện qua giọng điệu trào phúng, mỉa mai.

Mở đầu bài thơ, tác giả viết:
"Cũng cờ, cũng biển, cũng cân đai
Cũng gọi ông nghè có kém ai."

Những từ "cũng", "kém ai" cho thấy sự tự hào về bản thân mình của những ông tiến sĩ giấy. Họ mang đầy đủ những thứ mà một vị tiến sĩ cần phải có như: Cờ, biển, cân đai... Nhưng tất cả chỉ là hư danh, vô nghĩa bởi họ chỉ là những kẻ hữu danh vô thực. Những con người ấy chỉ biết làm đẹp cho bản thân mình, còn đối với đất nước thì chẳng đóng góp được gì.

Tiếp đến, hai câu thơ sau càng bộc lộ rõ nét hơn tính cách của những ông tiến sĩ giấy:

"Mảnh giấy làm nên thân giáp bảng
Nét son điểm rõ mặt văn khôi."

Hai câu thơ này sử dụng nghệ thuật đối rất chỉnh giữa "mảnh giấy"- "thân giáp bảng"; "nét son"- "mặt văn khôi". Qua đó, ta thấy được rằng những ông tiến sĩ giấy kia chỉ cần mảnh giấy và màu son để trở thành một vị quan to. Tác giả đã dùng thủ pháp nói quá để nhấn mạnh tầm quan trọng của những vật ngoài thân đối với các ông tiến sĩ.

Ở hai câu thơ cuối, tác giả đã nêu lên thái độ châm biếm của mình trước những ông tiến sĩ giấy:

"Tấm thân xiêm áo sao mà nhẹ
Cái giá khoa danh ấy mới hời."

Qua đây, chúng ta thấy được sự coi thường, khinh bỉ của tác giả dành cho những ông tiến sĩ giấy. Ông cho rằng những kẻ ấy chỉ biết chạy theo danh vọng hão huyền, không giúp ích gì cho đất nước.

Như vậy, qua bài thơ "Vịnh tiến sĩ giấy", Nguyễn Khuyến đã phê phán những kẻ chỉ biết chạy theo danh vọng hão huyền, không giúp ích gì cho đất nước. Đồng thời, ông cũng bày tỏ niềm tiếc nuối cho những người tài giỏi nhưng không gặp thời vận.