14/12/2024


14/12/2024
14/12/2024
1. Tính lượng chất béo có trong 100 kg ban đầu:
Chất béo ban đầu gồm các thành phần: Triglyceride, Tristearin, Tripalmitin, và Triolein với các tỷ lệ phần trăm khối lượng tương ứng là:
Triglyceride: 44,50%
Tristearin: 24,18%
Tripalmitin: 26,52%
Tạp chất: 4,8% (không chứa gốc acid béo)
Như vậy, tổng khối lượng chất béo có trong 100 kg là 100 kg - 4,8% = 95,2 kg (không tính tạp chất).
2. Tính khối lượng từng chất béo:
Dựa vào tỷ lệ phần trăm khối lượng của từng thành phần trong chất béo, ta tính được khối lượng của từng chất béo trong 95,2 kg chất béo ban đầu:
Triglyceride:
44
,
50
%
×
95
,
2
kg
=
42
,
426
kg
44,50%×95,2kg=42,426kg
Tristearin:
24
,
18
%
×
95
,
2
kg
=
23
,
030
kg
24,18%×95,2kg=23,030kg
Tripalmitin:
26
,
52
%
×
95
,
2
kg
=
25
,
290
kg
26,52%×95,2kg=25,290kg
3. Tính lượng muối của các acid béo tạo thành:
Khi chất béo bị xà phòng hóa, các acid béo sẽ tạo thành muối của chúng (Na salt). Hiệu suất phản ứng của từng chất béo là 80%, nghĩa là chỉ 80% lượng acid béo tham gia phản ứng để tạo ra muối.
- Tristearin:
Tristearin có công thức hóa học là
𝐶
57
𝐻
110
𝑂
6
C
57
H
110
O
6
, khi xà phòng hóa sẽ tạo ra muối natri stearat
𝐶
57
𝐻
110
𝑂
2
𝑁
𝑎
C
57
H
110
O
2
Na. Khối lượng của acid stearic trong 1 kg tristearin là
2
×
28
2×28 (vì có 2 gốc acid stearic trong 1 phân tử tristearin), tức là 56 g. Khối lượng muối natri stearat là tương đương với 56% khối lượng của tristearin.
Lượng muối của stearat được tạo thành:
80
%
×
23
,
030
kg
×
56
%
=
10
,
292
kg
80%×23,030kg×56%=10,292kg
- Tripalmitin:
Tripalmitin có công thức hóa học là
𝐶
51
𝐻
98
𝑂
6
C
51
H
98
O
6
, khi xà phòng hóa sẽ tạo ra muối natri palmitat
𝐶
51
𝐻
98
𝑂
2
𝑁
𝑎
C
51
H
98
O
2
Na. Khối lượng của acid palmitic trong 1 kg tripalmitin là
2
×
16
2×16, tức là 32 g. Khối lượng muối natri palmitat là tương đương với 32% khối lượng của tripalmitin.
Lượng muối của palmitat được tạo thành:
80
%
×
25
,
290
kg
×
32
%
=
6
,
437
kg
80%×25,290kg×32%=6,437kg
- Triglyceride:
Triglyceride là hợp chất của 3 gốc acid béo (thường là axit oleic, palmitic, stearic,...), do đó lượng muối tạo thành sẽ tương đương với tỷ lệ acid béo trong chất này.
Để đơn giản hóa bài toán, giả sử phần còn lại sau khi xà phòng hóa sẽ tạo thành muối natri oleat (sử dụng tỷ lệ của acid oleic, nhưng thường chiếm 50% trong thành phần của triglyceride).
Khối lượng muối từ triglyceride:
80
%
×
42
,
426
kg
×
50
%
=
17
,
370
kg
80%×42,426kg×50%=17,370kg
4. Tính tổng khối lượng muối của các acid béo:
Tổng khối lượng muối từ các acid béo sẽ là tổng của các lượng muối từ từng thành phần:
10
,
292
kg
(
stearat
)
+
6
,
437
kg
(
palmitat
)
+
17
,
370
kg
(
oleat
)
=
34
,
099
kg
10,292kg(stearat)+6,437kg(palmitat)+17,370kg(oleat)=34,099kg
5. Tính khối lượng xà phòng thành phẩm:
Xà phòng chứa 72% là muối của các acid béo, còn lại là nước và các tạp chất. Vậy khối lượng xà phòng thành phẩm có thể tính bằng cách chia tổng khối lượng muối cho 72%:
Kh
o
ˆ
ˊ
i lượng x
a
ˋ
ph
o
ˋ
ng th
a
ˋ
nh phẩm
=
34
,
099
kg
72
%
=
47
,
359
kg
Kh
o
ˆ
ˊ
i lượng x
a
ˋ
ph
o
ˋ
ng th
a
ˋ
nh phẩm=
72%
34,099kg
=47,359kg
6. Tính số bánh xà phòng:
Mỗi bánh xà phòng có khối lượng là 90 gam (0,09 kg). Do đó, số bánh xà phòng là:
47
,
359
kg
0
,
09
kg/b
a
ˊ
nh
=
526
,
2
b
a
ˊ
nh
0,09kg/b
a
ˊ
nh
47,359kg
=526,2b
a
ˊ
nh
Làm tròn đến phần nguyên, ta có kết quả:
S
o
ˆ
ˊ
b
a
ˊ
nh x
a
ˋ
ph
o
ˋ
ng
=
526
b
a
ˊ
nh
S
o
ˆ
ˊ
b
a
ˊ
nh x
a
ˋ
ph
o
ˋ
ng=526b
a
ˊ
nh
Kết luận:
Số bánh xà phòng mà nhà máy sản xuất được là 526 bánh.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
15/12/2025
15/12/2025
15/12/2025
Top thành viên trả lời