**1. Vai trò của công nghiệp khai thác than:**
- Than là nguồn năng lượng truyền thống và cơ bản, được sử dụng rộng rãi trong sản xuất và đời sống.
- Cung cấp nhiên liệu cho các nhà máy nhiệt điện và nhà máy luyện kim (sau khi được cốc hóa).
- Là nguyên liệu cho ngành công nghiệp hóa chất để sản xuất ra các sản phẩm như chất dẻo, sợi nhân tạo, dược phẩm, v.v.
- Cung cấp nguồn hàng xuất khẩu ở một số quốc gia.
**2. Đặc điểm của công nghiệp khai thác than:**
- Công nghiệp khai thác than xuất hiện từ rất sớm, gắn liền với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất.
- Than được phân thành nhiều loại như than đá, than nâu, than bùn, tùy thuộc vào khả năng sinh nhiệt, hàm lượng cac-bon và độ tro.
- Quá trình khai thác than thường gây tác động lớn đến môi trường, đòi hỏi có các biện pháp bảo vệ và sử dụng nguồn năng lượng tái tạo.
**3. Phân bố công nghiệp khai thác than:**
- Các mỏ than chủ yếu phân bố ở bán cầu Bắc, với các quốc gia sản xuất than lớn nhất như Trung Quốc, Ấn Độ, Hoa Kỳ, In-đô-nê-xi-a, và Liên bang Nga.
- Sản lượng than toàn cầu tăng từ 4,7 tỉ tấn (năm 1990) lên 7,7 tỉ tấn (năm 2020).
**4. Giải thích sự phân bố:**
- Sự phân bố công nghiệp khai thác than thường liên quan đến trữ lượng than lớn và nhu cầu tiêu thụ năng lượng trong các quốc gia. Các quốc gia như Trung Quốc và Ấn Độ có nhu cầu năng lượng cao để phục vụ cho phát triển công nghiệp và dân số đông.
**5. Tác động đến môi trường:**
- Quá trình khai thác than gây ô nhiễm môi trường, bao gồm ô nhiễm không khí, nước và đất. Khí thải từ việc sử dụng than và bụi từ khai thác có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hệ sinh thái.
- Việc khai thác và sử dụng than làm cạn kiệt trữ lượng, gây suy thoái môi trường, đòi hỏi sự chuyển dịch sang các nguồn năng lượng tái tạo để giảm thiểu tác động tiêu cực.
Tóm lại, công nghiệp khai thác than đóng vai trò quan trọng trong cung cấp năng lượng và nguyên liệu cho nền kinh tế, nhưng cũng cần có các biện pháp bảo vệ môi trường để giảm thiểu tác động xấu từ quá trình khai thác.
### Vai trò của công nghiệp khai thác dầu khí:
1. **Nhiên liệu quan trọng**: Dầu khí là nguồn nhiên liệu chính cho sản xuất điện năng, giao thông vận tải và nhiều lĩnh vực khác trong đời sống.
2. **Nguyên liệu hóa chất**: Dầu mỏ được sử dụng làm nguyên liệu cho công nghiệp hóa chất, sản xuất nhiều sản phẩm như thuốc nhuộm, va-dơ-lin, chất sát trùng, các chất thơm, cao su tổng hợp, v.v.
3. **Nguồn thu ngoại tệ**: Đối với nhiều quốc gia, dầu mỏ đóng vai trò là nguồn thu ngoại tệ chính, thúc đẩy phát triển kinh tế.
### Đặc điểm của công nghiệp khai thác dầu khí:
1. **Khả năng sinh nhiệt cao**: Dầu khí có khả năng sinh nhiệt cao hơn so với than.
2. **Dễ vận chuyển và sử dụng**: Dầu khí có thể được vận chuyển dễ dàng và sử dụng một cách hiệu quả, không tạo ra tro.
3. **Nhiều sản phẩm chế biến**: Khi chế biến, dầu khí tạo ra nhiều sản phẩm khác nhau như xăng, dầu hỏa, dầu ma-dut, v.v.
4. **Kỹ thuật khai thác**: Các mỏ dầu khí thường nằm sâu trong lòng đất, việc khai thác phụ thuộc vào công nghệ khoan sâu và tiến bộ kỹ thuật.
### Phân bố của công nghiệp khai thác dầu khí:
1. **Trên toàn cầu**: Các mỏ dầu khí phân bố ở cả hai bán cầu, đặc biệt là ở các vùng có trữ lượng lớn.
2. **Quốc gia lớn**: Các nước đứng đầu về sản lượng khai thác dầu khí bao gồm A-rập Xê-út, Hoa Kỳ, Liên bang Nga, I-rắc, I-ran, v.v.
3. **Sự tập trung**: Phân bố chủ yếu ở khu vực Trung Đông, Bắc Phi, Mĩ La-tinh và một số khu vực khác như Liên Bang Nga và Trung Quốc.
### Tác động đến môi trường:
1. **Ô nhiễm môi trường**: Quá trình khai thác, vận chuyển và sử dụng dầu mỏ có thể gây ô nhiễm môi trường nước, biển và không khí. Các sự cố như tràn dầu có thể gây tổn hại lớn đến hệ sinh thái.
2. **Biến đổi khí hậu**: Khai thác và sử dụng dầu khí góp phần vào biến đổi khí hậu thông qua phát thải khí CO2 và các khí nhà kính khác.
3. **Cạn kiệt tài nguyên**: Mức độ khai thác quá lớn có thể dẫn đến sự cạn kiệt nguồn tài nguyên này, tạo áp lực lớn lên các nguồn năng lượng truyền thống và làm tăng nhu cầu về các nguồn năng lượng tái tạo.
### Giải thích sự cần thiết phải thay thế:
Vì những tác động tiêu cực đến môi trường và sự cạn kiệt của tài nguyên, có một xu hướng ngày càng mạnh mẽ trong việc chuyển hướng từ khai thác dầu khí sang phát triển các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, gió, và thủy điện để bảo vệ môi trường và duy trì sự bền vững cho các thế hệ tương lai.