Câu thơ "đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi" sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa. Tác giả đã sử dụng các động từ "biếng lười", "nằm", "mặc" vốn là hành động của con người để miêu tả chiếc đò, khiến cho hình ảnh chiếc đò trở nên sinh động, có hồn hơn.
Tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa:
- Gợi hình: Tạo nên hình ảnh chiếc đò như một thực thể sống động, có cảm xúc, tâm trạng, không còn đơn thuần là vật vô tri vô giác.
- Gợi cảm: Thể hiện sự bất lực, chán chường của con người trước dòng chảy thời gian, cuộc đời. Chiếc đò "biếng lười" nằm yên trên bến sông, không muốn di chuyển, phản ánh tâm trạng mệt mỏi, buông xuôi của con người khi đối mặt với những khó khăn, thử thách.
- Thể hiện chủ đề: Nhấn mạnh sự bất lực, bế tắc của con người trước dòng chảy thời gian, cuộc đời. Hình ảnh chiếc đò "biếng lười" nằm yên trên bến sông gợi lên nỗi buồn, sự cô đơn, trống trải của con người trong cuộc sống.
Câu thơ thứ hai "quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng" cũng sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa. Tác giả đã sử dụng tính từ "im lìm" - thường dùng để miêu tả trạng thái tĩnh lặng, không hoạt động của con người - để miêu tả quán tranh, tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt.
Tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa:
- Gợi hình: Tạo nên hình ảnh quán tranh như một thực thể sống động, có cảm xúc, tâm trạng, không còn đơn thuần là vật vô tri vô giác.
- Gợi cảm: Thể hiện sự cô đơn, trống trải, vắng vẻ của cảnh vật. Quán tranh "đứng im lìm" giữa khung cảnh "vắng lặng" càng làm tăng thêm cảm giác buồn bã, u sầu.
- Thể hiện chủ đề: Nhấn mạnh sự cô đơn, trống trải của con người trong cuộc sống. Hình ảnh quán tranh "đứng im lìm" trong khung cảnh "vắng lặng" gợi lên nỗi buồn, sự cô đơn, trống trải của con người trong cuộc sống.
Sự kết hợp của hai câu thơ đã tạo nên một bức tranh thiên nhiên đẹp nhưng buồn, đồng thời thể hiện sâu sắc tâm trạng của con người trước dòng chảy thời gian, cuộc đời.