viết bài văn nghị luận về vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm hịch tướng sĩ ( khoảng 2000 chữ )

Nguyễn Phương Lan**Vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm "Hịch tướng sĩ"**

Tác phẩm "Hịch tướng sĩ" là một trong những tác phẩm nổi tiếng của văn học trung đại Việt Nam, được viết bởi Trần Hưng Đạo vào thế kỷ 13. Đây là một bài văn hùng biện, được Trần Hưng Đạo sử dụng để động viên quân sĩ trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên-Mông. Tuy nhiên, bên cạnh giá trị lịch sử, "Hịch tướng sĩ" cũng phản ánh nhiều vấn đề xã hội sâu sắc, đặc biệt là vấn đề đạo đức, phẩm chất của người lãnh đạo và tướng sĩ, sự đoàn kết dân tộc, và những mối quan hệ giữa quyền lực và trách nhiệm của mỗi cá nhân trong xã hội. 

### **1. Đề cao phẩm chất đạo đức và trách nhiệm của người lãnh đạo**

Một trong những vấn đề xã hội quan trọng được đặt ra trong "Hịch tướng sĩ" chính là phẩm chất đạo đức và trách nhiệm của người lãnh đạo. Trần Hưng Đạo đã không ngần ngại chỉ ra những khuyết điểm trong hàng ngũ tướng sĩ, đồng thời nêu cao trách nhiệm của mỗi tướng sĩ đối với tổ quốc và nhân dân. Ông đã sử dụng "Hịch tướng sĩ" như một công cụ để thức tỉnh tinh thần chiến đấu, lòng yêu nước và khát vọng chiến thắng của quân sĩ. 

Trần Hưng Đạo đã lên án một bộ phận tướng sĩ không có trách nhiệm, không có lòng trung thành với đất nước, khi chỉ biết lo cho lợi ích cá nhân mà không nghĩ đến sự nghiệp chung của dân tộc. Ông khuyên các tướng sĩ phải lấy lòng trung thành và trách nhiệm làm tiêu chuẩn, phải biết hy sinh bản thân vì đại cuộc, vì sự nghiệp chung của đất nước. Việc Trần Hưng Đạo phê phán một số tướng sĩ vô trách nhiệm là một thông điệp mạnh mẽ đối với xã hội đương thời: người lãnh đạo phải là người có trách nhiệm với đất nước, có lòng trung với dân, có phẩm hạnh và đạo đức, không thể chỉ chăm lo cho lợi ích cá nhân mà quên đi sự nghiệp chung.

### **2. Khuyến khích tinh thần đoàn kết và lòng yêu nước**

Trong "Hịch tướng sĩ", Trần Hưng Đạo khẳng định rằng, để chiến thắng quân xâm lược, đoàn kết là yếu tố quan trọng nhất. Ông đã nêu rõ mối quan hệ giữa tướng sĩ và quân dân, giữa người lãnh đạo và quân lính. Một xã hội bền vững và một đất nước vững mạnh không thể thiếu sự đoàn kết giữa các thành phần trong xã hội. Trần Hưng Đạo khẳng định rằng, để bảo vệ tổ quốc, không chỉ có tướng sĩ mà tất cả các tầng lớp nhân dân đều phải đoàn kết, hợp sức chống lại kẻ thù.

Tác phẩm cũng nhấn mạnh về lòng yêu nước, yêu quê hương, đất nước. Tinh thần yêu nước của Trần Hưng Đạo không chỉ dừng lại ở lời nói mà được thể hiện qua hành động cụ thể trong công cuộc kháng chiến chống quân Nguyên-Mông. Ông khẳng định rằng mỗi tướng sĩ phải có ý thức và trách nhiệm bảo vệ quê hương, phải có lòng yêu nước sâu sắc, phải coi sự nghiệp của đất nước là của chính mình. Lòng yêu nước không phải là tình cảm suông mà phải được thể hiện bằng hành động, bằng quyết tâm chiến đấu vì độc lập tự do của dân tộc.

### **3. Sự lên án các thói hư tật xấu và lối sống hưởng thụ**

Trần Hưng Đạo không chỉ phê phán sự thiếu trách nhiệm của một bộ phận tướng sĩ, mà còn lên án những thói hư tật xấu trong xã hội lúc bấy giờ. Trong "Hịch tướng sĩ", ông chỉ trích những người tướng sĩ có lối sống hưởng thụ, chỉ quan tâm đến sự giàu sang, phú quý mà quên đi nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc. Từ những yếu tố này, Trần Hưng Đạo muốn nhắn nhủ với các tướng sĩ rằng, nếu không có lòng trung thành và tinh thần hy sinh vì sự nghiệp chung, thì sẽ không thể chiến thắng được kẻ thù.

Thông qua việc lên án những thói hư tật xấu, Trần Hưng Đạo muốn khẳng định rằng xã hội chỉ có thể phát triển và đất nước mới mạnh mẽ khi mỗi người trong xã hội sống có trách nhiệm, biết đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân. Các thói hư tật xấu như lười biếng, ham thích vật chất, thiếu ý thức trách nhiệm là những yếu tố có thể làm suy yếu sức mạnh của cả một quốc gia.

### **4. Phê phán sự yếu kém trong quản lý và chiến lược**

Mặc dù tác phẩm "Hịch tướng sĩ" chủ yếu nhằm khích lệ tinh thần chiến đấu của quân sĩ, nhưng nó cũng phản ánh những vấn đề về quản lý và chiến lược trong xã hội thời bấy giờ. Trần Hưng Đạo đã khẳng định rằng, trong một cuộc chiến tranh, không chỉ có lòng dũng cảm, sự hy sinh mà còn cần phải có chiến lược và kế hoạch đúng đắn. Ông phê phán những chiến lược yếu kém và việc quản lý quân đội không chặt chẽ, điều này dẫn đến sự mất mát và thất bại. Bài hịch cũng khuyên các tướng sĩ phải biết xem xét tình hình chiến trường, phải linh hoạt trong chiến thuật để có thể đánh bại quân thù.

Thông qua việc phê phán những sai lầm trong chiến lược và quản lý, Trần Hưng Đạo muốn nhấn mạnh rằng, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, việc quản lý chặt chẽ và xây dựng chiến lược hợp lý là rất quan trọng. Nếu không có kế hoạch rõ ràng và sự lãnh đạo đúng đắn, việc bảo vệ đất nước sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

### **5. Mối quan hệ giữa quyền lực và trách nhiệm cá nhân**

"**Hịch tướng sĩ**" cũng đặt ra vấn đề về mối quan hệ giữa quyền lực và trách nhiệm cá nhân. Trần Hưng Đạo là một tướng lĩnh có quyền lực lớn trong triều đình, nhưng ông luôn đề cao tinh thần trách nhiệm trong việc sử dụng quyền lực của mình. Ông cho rằng, quyền lực của một tướng quân không phải là để thỏa mãn ham muốn cá nhân mà phải được sử dụng vì lợi ích của đất nước, vì sự nghiệp chung của dân tộc.

Điều này phản ánh một vấn đề xã hội quan trọng: quyền lực phải đi đôi với trách nhiệm. Một người có quyền lực cần phải sử dụng quyền lực đó để phục vụ cho lợi ích chung, không thể để quyền lực dẫn đến tham vọng cá nhân. Trách nhiệm của người lãnh đạo là làm gương mẫu, hành động vì lợi ích của tập thể, không vì lợi ích cá nhân.

### **Kết luận**

Tóm lại, tác phẩm "Hịch tướng sĩ" của Trần Hưng Đạo không chỉ là một bài hịch khích lệ tinh thần chiến đấu của quân sĩ mà còn đặt ra nhiều vấn đề xã hội sâu sắc. Từ việc phê phán sự thiếu trách nhiệm của một bộ phận tướng sĩ, lên án các thói hư tật xấu trong xã hội, đến việc đề cao tinh thần đoàn kết, lòng yêu nước và sự lãnh đạo có trách nhiệm, tác phẩm mang đến nhiều bài học quý giá về đạo đức, phẩm chất lãnh đạo, và trách nhiệm cá nhân đối với xã hội. Những vấn đề xã hội này vẫn có tính thời sự và ý nghĩa sâu sắc trong bối cảnh xã hội ngày nay, khi mà lòng yêu nước, trách nhiệm xã hội và sự đoàn kết dân tộc vẫn là những yếu tố quan trọng để xây dựng một xã hội vững mạnh và thịnh vượng.