PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau: Mảnh vườn tuổi thơ tôi Có ước mơ đời cha, đời con Nén vào lòng đất. Có đắng cay chua chát Có hàng cây Qua nắng mưa bão táp Quả ngọt ngon dâng tặng cho đời Hò...

phần:
câu 1: 1. Yêu cầu về kĩ năng: - Biết cách làm bài nghị luận văn học. - Bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, diễn đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp. 2. Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau: 2.1. Giới thiệu chung: - Tác giả: Vũ Hoàng Nam là nhà văn trẻ tiêu biểu của Bắc Giang. Anh đã nhận được nhiều giải thưởng như Giải nhất truyện ngắn báo Tuổi trẻ thủ đô năm 2007, Giải nhì truyện ngắn tạp chí Văn nghệ Quân đội năm 2008... - Tác phẩm: Mảnh vườn trích trong tập truyện cùng tên xuất bản năm 2016. 2.2. Phân tích: a. Hình ảnh “Mảnh vườn”: - Là hình ảnh quen thuộc ở làng quê Việt Nam. - Là nơi gắn bó với tuổi thơ của tác giả. b. Ý nghĩa của hình ảnh “Mảnh vườn”: - Nơi chứa đựng ước mơ của đời cha, đời con. - Nơi chứng kiến bao đắng cay, chua chát mà con người phải trải qua để trưởng thành. - Nơi nuôi dưỡng tâm hồn con người, giúp họ biết trân trọng những gì mình đang có. c. Giá trị nhân văn sâu sắc: - Thể hiện tình cảm gia đình ấm áp, thiêng liêng. - Ca ngợi vẻ đẹp của quê hương, đất nước. d. Nghệ thuật: - Sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc. - Xây dựng hình ảnh giàu sức gợi. e. Liên hệ mở rộng: - Có thể liên hệ đến một số tác phẩm viết về tình cảm gia đình như Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng), Những đứa con trong gia đình (Nguyễn Thi)...

câu 2: 1. Yêu cầu về kĩ năng: - Biết cách làm bài nghị luận văn học; bố cục rõ ràng, hệ thống ý sáng rõ, diễn đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu. 2. Yêu cầu về kiến thức: HS có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau: 2.1. Giới thiệu chung: - Tác giả Vũ Hoàng Nam là một nhà văn trẻ tiêu biểu của Bắc Giang. Ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả bởi phong cách viết giản dị mà tinh tế, giàu chất suy tư, triết lí. - Truyện ngắn "Mảnh vườn" được in trong tập truyện cùng tên xuất bản năm 2019. Đây là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách sáng tác của ông. 2.2. Phân tích: a. Cảm nhận về mảnh vườn tuổi thơ trong khổ thơ thứ nhất: - Mảnh vườn gắn liền với kí ức tuổi thơ của nhân vật trữ tình. Đó là nơi chứng kiến sự trưởng thành của họ và trở thành hành trang tinh thần nâng đỡ bước chân họ trên đường đời. - Mảnh vườn ấy còn là minh chứng cho khát vọng sống mãnh liệt của con người. Dù phải trải qua bao khó khăn, gian khổ, mảnh vườn vẫn kiên cường bám trụ, mang đến những mùa hoa thơm trái ngọt. b. Đánh giá: - Nghệ thuật: + Hình ảnh gần gũi, quen thuộc, giàu sức gợi. + Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị, giàu tính tạo hình. + Giọng điệu nhẹ nhàng, da diết, thấm đẫm tình cảm. c. Liên hệ mở rộng: - Học sinh liên hệ với những tác phẩm khác có đề tài tương tự như "Quê hương", "Bếp lửa"... 2.3. Kết thúc vấn đề: Khẳng định lại vấn đề.

câu 3: 1. Yêu cầu về kĩ năng: - Biết cách làm bài nghị luận văn học; bố cục rõ ràng, hệ thống ý sáng rõ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu,... 2. Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các nội dung cơ bản sau: 2.1. Giới thiệu chung: - Tác giả Vũ Hoàng Nam là một nhà văn trẻ tài năng đến từ Bắc Giang. Ông đã nhận được Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Sông Thương lần thứ IV năm 2015-2020 do Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Bắc Giang trao tặng. Trong số các tác phẩm của ông, "Mảnh vườn" nổi bật như một biểu tượng của sự gắn bó và tình cảm sâu sắc đối với quê hương. Bài thơ này mang đậm chất trữ tình và sử dụng ngôn ngữ tinh tế để tạo nên hình ảnh đẹp và giàu cảm xúc. 2.2. Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ điệp ngữ trong những dòng thơ sau: mảnh vườn san đều nỗi nhớ san đều trái chín ngọt lành dõi theo chúng tôi bằng ngàn mắt lá xanh. * Điệp ngữ “san đều”: - Điệp ngữ "san đều" được lặp lại hai lần liên tiếp trong câu thơ "mảnh vườn san đều nỗi nhớ san đều trái chín ngọt lành". Việc lặp lại này nhấn mạnh sự đồng nhất, bình đẳng giữa mọi thành viên trong gia đình. Mảnh vườn không chỉ là nơi trồng trọt mà còn là nơi chứa đựng ký ức, kỷ niệm và niềm vui của cả gia đình. Mỗi thành viên đều có quyền sở hữu và chăm sóc mảnh vườn theo cách riêng của mình, nhưng tất cả đều hướng tới mục tiêu chung là xây dựng một môi trường sống tốt đẹp và hạnh phúc. * Điệp ngữ "dõi theo": - Điệp ngữ "dõi theo" xuất hiện ở cuối câu thơ "dõi theo chúng tôi bằng ngàn mắt lá xanh", gợi lên hình ảnh mảnh vườn như một người mẹ hiền dịu dàng dõi theo từng bước chân của con cái. Những chiếc lá xanh tươi mát trên cành cây giống như đôi mắt của người mẹ, luôn quan sát và che chở cho con cái. Hình ảnh này thể hiện sự ấm áp, an toàn và tình yêu vô điều kiện mà mảnh vườn mang lại cho gia đình. 2.3. Đánh giá chung: - Biện pháp tu từ điệp ngữ đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên hiệu quả nghệ thuật cho bài thơ. Nó giúp tăng cường sức biểu cảm, tạo nhịp điệu và âm hưởng đặc trưng cho lời thơ. Đồng thời, nó góp phần thể hiện chủ đề chính của bài thơ: tình yêu quê hương, gia đình và sự đoàn kết trong cộng đồng.

câu 4: 1. Phương pháp: phân tích, tổng hợp
Cách giải:
- Nội dung của những câu thơ trên là: Mỗi thành viên trong gia đình đều có một mảnh vườn riêng nhưng họ vẫn luôn hướng về nhau và cùng nhau vun đắp cho mảnh vườn chung của cả gia đình.

câu 5: 1. đảm bảo cấu trúc bài nghị luận về một vấn đề xã hội khoảng 600 chữ 2. xác định đúng vấn đề cần nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học: bài học về lẽ sống cho bản thân 3. triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; các phương thức biểu đạt; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. cụ thể: 3.1. giải thích 3.2. bàn luận a. bài học về lẽ sống cho bản thân - Lẽ sống là cách sống mà mỗi người lựa chọn để hướng đến mục tiêu cao nhất của mình. Đó chính là lối sống phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội, mang lại ý nghĩa cho cá nhân và cộng đồng. - Bài học về lẽ sống cho bản thân: + Mỗi người phải biết trân trọng quá khứ, trân trọng cội nguồn gốc rễ của mình. + Phải luôn nỗ lực vươn lên trong cuộc sống, không ngừng hoàn thiện bản thân. + Sống có trách nhiệm với gia đình, quê hương, đất nước... b. liên hệ bản thân 4. sáng tạo: có cách diễn đạt độc đáo, có suy nghĩ riêng về vấn đề nghị luận 5. chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu