phân tích tác dụng của câu hỏi tu từtrong bài thơ "Tiến sĩ giấy"

Câu hỏi tu từ trong bài thơ "Tiến sĩ giấy" có tác dụng tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt, góp phần thể hiện chủ đề và ý nghĩa của bài thơ.

- Gợi mở suy ngẫm: Câu hỏi tu từ không nhằm mục đích tìm kiếm câu trả lời cụ thể mà gợi mở cho người đọc những suy nghĩ, liên tưởng về vấn đề được đặt ra. Nó khơi dậy sự tò mò, khám phá và giúp người đọc tự rút ra kết luận riêng cho mình.

- Nhấn mạnh chủ đề: Câu hỏi tu từ thường được sử dụng để nhấn mạnh một chủ đề nào đó, làm nổi bật thông điệp chính của tác phẩm. Trong trường hợp này, câu hỏi "Ai đã cho ta cái danh tiến sĩ?" là một lời khẳng định về sự giả dối, phù phiếm của danh vọng, đồng thời cũng là lời cảnh tỉnh đối với những ai đang chạy theo danh lợi.

- Thể hiện thái độ phê phán: Câu hỏi tu từ thường mang tính chất châm biếm, mỉa mai hoặc thể hiện thái độ bất bình trước một hiện tượng xã hội. Câu hỏi "Ai đã cho ta cái danh tiến sĩ?" thể hiện sự khinh miệt đối với những kẻ chỉ biết chạy theo danh vọng hão huyền, không có thực tài.

- Tăng sức biểu cảm: Câu hỏi tu từ giúp tăng cường sức biểu cảm cho lời thơ, khiến cho lời thơ trở nên sinh động, hấp dẫn hơn. Nó tạo nên sự tương phản giữa vẻ bề ngoài hào nhoáng của danh vị tiến sĩ và bản chất rỗng tuếch bên trong, gây ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc.

Như vậy, việc sử dụng câu hỏi tu từ trong bài thơ "Tiến sĩ giấy" đã góp phần tạo nên hiệu quả nghệ thuật độc đáo, giúp tác giả truyền tải thành công chủ đề và thông điệp của bài thơ: phê phán thói hư danh, chạy theo danh lợi, đồng thời khẳng định giá trị của tri thức chân chính.