ĐÊM GIAO THỪA Chế Lan Viên Mẹ sầu đau nghiêng xuống bên mình, vụt một cái tôi ngồi ngay dậy. Trong mắt lởn vởn từng chùm bóng tối, trong hồn xao xuyến cả trời mây chưa rụng của chiêm bao. Sợ em tôi nằm...

Trong đoạn trích "Đêm giao thừa" của Chế Lan Viên, sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và trữ tình tạo nên một không gian nghệ thuật phong phú, giàu cảm xúc. Yếu tố tự sự được thể hiện qua những hồi tưởng, những kỷ niệm sâu sắc của nhân vật về đêm giao thừa, khi mẹ gọi dậy để chuẩn bị lễ. Những chi tiết như "mẹ ngọt ngào đã bảo: - dậy thôi con!" không chỉ khắc họa hình ảnh người mẹ ân cần mà còn gợi lên tình cảm thiêng liêng, ấm áp giữa mẹ và con.

Bên cạnh đó, yếu tố trữ tình được thể hiện rõ nét qua những cảm xúc nội tâm của nhân vật. Cảm giác "sợ em tôi nằm xuống giường" hay "tình thương mẹ ở tôi vụt sáng lên như nến" cho thấy sự nhạy cảm và sâu lắng trong tâm hồn. Những hình ảnh thơ mộng như "hai mươi tám ánh nến lung linh" hay "mùi hương ngát" không chỉ tạo ra không khí lễ hội mà còn gợi lên những suy tư về cuộc sống, về thời gian và tình cảm gia đình.

Sự hòa quyện giữa tự sự và trữ tình không chỉ làm nổi bật tâm trạng của nhân vật mà còn khắc họa một bức tranh sinh động về không gian văn hóa và tâm linh của người Việt trong khoảnh khắc giao thừa, từ đó tạo nên sức hấp dẫn và chiều sâu cho tác phẩm.