Chí Phèo là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của nhà văn Nam Cao, được sáng tác vào năm 1941. Tác phẩm đã khắc họa thành công hình tượng nhân vật Chí Phèo - một người nông dân lương thiện bị xã hội phong kiến đẩy vào con đường lưu manh hóa.
Chí Phèo vốn là một người nông dân hiền lành, chất phác, làm thuê cho gia đình Bá Kiến. Tuy nhiên, do sự ghen tuông vô cớ của bà Ba, Chí Phèo đã bị Bá Kiến vu oan, bắt giam tù. Sau khi ra tù, Chí Phèo trở nên thay đổi hẳn, hắn trở thành một kẻ lưu manh, chuyên rạch mặt ăn vạ để kiếm tiền uống rượu.
Hoàn cảnh sống của Chí Phèo vô cùng bi đát. Hắn phải sống trong sự cô đơn, tủi nhục, bị mọi người xa lánh, khinh bỉ. Chính điều này đã khiến Chí Phèo trở nên hung hãn, liều lĩnh, sẵn sàng gây ra những hành động bạo lực để trả thù đời.
Tâm tư, tình cảm của Chí Phèo cũng rất phức tạp. Hắn luôn khao khát được yêu thương, được công nhận. Nhưng do bị xã hội phong kiến đẩy vào con đường lưu manh hóa, Chí Phèo đã đánh mất bản thân, trở thành một kẻ tàn ác, độc ác.
Tuy nhiên, sau khi gặp Thị Nở, Chí Phèo đã có những biến chuyển tích cực. Tình yêu của Thị Nở đã giúp Chí Phèo thức tỉnh, hắn nhận ra rằng mình vẫn còn là một con người, vẫn còn có thể quay trở lại cuộc sống bình thường.
Thông qua hình tượng nhân vật Chí Phèo, Nam Cao đã lên án mạnh mẽ xã hội phong kiến bất công, tàn bạo đã đẩy những người nông dân lương thiện vào con đường lưu manh hóa. Đồng thời, ông cũng thể hiện niềm tin vào sức mạnh của tình yêu thương, có thể cảm hóa những con người lầm lỗi.
Có thể nói, Chí Phèo là một tác phẩm xuất sắc của văn học Việt Nam. Tác phẩm đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc bởi giá trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc.