câu 1: 1. Chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ của bài thơ. - Bài thơ được viết theo thể thơ tự do.
câu 2: 1. Xác định nhân vật trữ tình trong bài thơ. - Nhân vật trữ tình là người con đang nhớ về mẹ của mình.
câu 3: 1. Yêu cầu về kĩ năng: - Biết cách làm bài nghị luận văn học. - Vận dụng tốt các thao tác lập luận. - Văn viết có cảm xúc, diễn đạt trôi chảy, bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, không mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp. 2. Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau: 2.1. Giới thiệu chung: - Tác giả Phùng Tiết là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Ông từng là Phó chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Tổng biên tập báo Văn nghệ... Thơ ông giàu chất suy tư, triết lí, đậm tính trữ tình. Bài thơ "Tháng Ba nhớ mẹ" được sáng tác năm 2006, in trong tập "Thơ Phùng Tiết". - Câu thơ "Nhựa trào xanh một đời con." sử dụng phép tu từ nhân hoá. Nhân vật trữ tình đã lấy hình ảnh thiên nhiên để nói về cuộc đời của người mẹ. Hình ảnh "nhựa trào xanh" gợi ra sức sống mãnh liệt, bền bỉ, dẻo dai của cây cối. Từ đó, ta liên tưởng đến sự hi sinh thầm lặng, cao cả của người mẹ dành cho con cái. Người mẹ ấy luôn âm thầm vun trồng, chăm sóc cho con lớn khôn, trưởng thành. Mẹ cũng giống như loài cây kia, dù trải qua bao mưa nắng, bão giông vẫn kiên cường bám trụ với đất trời, với cuộc sống. 2.2. Phân tích cụ thể: - Biện pháp nhân hoá được sử dụng rất tinh tế, khéo léo. Nó giúp cho câu thơ trở nên sinh động, hấp dẫn hơn. Đồng thời, nó còn góp phần thể hiện sâu sắc nội dung, ý nghĩa của bài thơ. Qua đó, tác giả muốn ca ngợi công lao to lớn, vĩ đại của người mẹ. Mẹ là người đã sinh thành, dưỡng dục, nuôi nấng chúng ta nên người. Mẹ là điểm tựa vững chắc, là bến đỗ bình yên cho mỗi đứa con. - Phép nhân hoá còn tạo nên hiệu quả thẩm mỹ độc đáo cho câu thơ. Nó khiến cho câu thơ trở nên giàu hình ảnh, giàu nhạc điệu, dễ đi vào lòng người đọc. 3. Đánh giá chung: - Biện pháp nhân hoá là một trong những biện pháp tu từ phổ biến và hiệu quả trong thơ ca. Nó giúp cho lời thơ thêm sinh động, hấp dẫn, giàu sức biểu cảm. Trong bài thơ "Tháng Ba nhớ mẹ", tác giả Phùng Tiết đã sử dụng phép nhân hoá một cách tài tình, khéo léo. Điều này đã góp phần tạo nên thành công cho bài thơ, khiến cho bài thơ trở nên sâu sắc, lay động lòng người.
câu 4: - Ý nghĩa của câu thơ "một đời mẹ như lặng lẽ /con vui trọn tuổi xuân thì": + Mẹ đã hi sinh cả cuộc đời để nuôi dưỡng con khôn lớn trưởng thành. + Con được hưởng hạnh phúc và niềm vui trọn vẹn khi còn trẻ trung, khỏe mạnh.
câu 5: Kỉ niệm tuổi thơ của nhân vật trữ tình trong văn bản gợi cho em suy nghĩ về kỉ niệm tuổi thơ của thế hệ trẻ ngày nay là: Tuổi thơ của mỗi người đều gắn liền với quê hương, nơi chôn rau cắt rốn của chúng ta. Đó là những kí ức đẹp đẽ nhất theo ta đến suốt cuộc đời. Những kí ức ấy sẽ mãi in đậm trong tâm trí và trái tim ta.