câu 1: 2.3.4.5 hộ tớ với trường sa dây bí, dây bầu... - Lê Huy Mậu - Thương sao những dây bí, dây bầu vài ngọn loe hoe leo giàn lưới cước để nuôi bí, nuôi bầu Lính đảo chia đôi ngụm nước Ngụm nước mưa từ năm trước vẫn dùng dè Những dây bí, dây bầu Có khắp mọi làng quê Đến Trường Sa Bí bầu thành huyền tích Giữa đảo san hô Bí bầu làm láng giềng Với phong ba, bão táp Bí, bầu như cũng mang Ý chí Việt Nam Không chỉ là rau xanh Một dậu mồng tơi, một khóm hành Cây ớt Là một góc của làng quê Việt Một dây bí, dây bầu Cũng dáng dấp quê hương Ôi Trường Sa! Máu thịt thiêng liêng Một bóng dừa xanh, một tiếng gà Gọi sáng Một dây bí, dây bầu, một liếp rau Quê kiểng Cũng góp công gìn giữ chủ quyền! (Trường Sa dây bí, dây bầu..., Lê Huy Mậu, https://baobariavungtau.com.vn/van-hoa-nghe-thuat/201405/truong-sa-d ay-bi-day-b au) Thực hiện các yêu cầu: (0,5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản? (0,5 điểm): Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ sau: “Ôi Trường Sa! Máu thịt thiêng liêng” (1,0 điểm): Anh/chị hiểu như thế nào về hai câu thơ: “Bí, bầu như cũng mang /Ý chí Việt Nam”. (1,0 điểm): Thông điệp mà anh/ chị tâm đắc nhất qua đoạn trích trên là gì? Vì sao?
câu 1: - Dấu hiệu để xác định thể thơ của văn bản: + Thể thơ lục bát, mỗi dòng có 6 hoặc 8 chữ. + Gieo vần chân ở tiếng thứ sáu và tiếng thứ tám trong câu lục và câu bát; gieo vần lưng ở tiếng thứ năm trong câu bát.
câu 2: Hình ảnh: "áo rách, quần vá, chân không giày" là hình ảnh thể hiện sự thiếu thốn của những người lính đảo.
câu 3: Biện pháp tu từ liệt kê được sử dụng trong khổ thơ "Ôi Trường Sa!" là liệt kê không tăng tiến. Tác giả đã sử dụng hàng loạt các cụm từ chỉ sự vật cụ thể như "một bóng dừa", "một tiếng gà", "một dây bí", "dây bầu", "liếp rau" để miêu tả những thứ tưởng chừng nhỏ bé nhưng lại có ý nghĩa to lớn đối với cuộc sống và bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong đoạn thơ này là:
- Nhấn mạnh: Liệt kê hàng loạt những hình ảnh quen thuộc, bình dị của làng quê Việt Nam nhằm nhấn mạnh vai trò quan trọng của chúng trong việc gìn giữ chủ quyền biển đảo. Những thứ tưởng chừng nhỏ bé ấy lại mang đến sức mạnh tinh thần to lớn cho người lính hải quân.
- Gợi cảm xúc: Tạo nên cảm giác gần gũi, thân thương, gợi lên lòng yêu nước, tự hào dân tộc. Hình ảnh những món ăn giản dị, những cây cối quen thuộc khiến người đọc cảm nhận được tình yêu quê hương đất nước sâu sắc.
- Làm rõ nội dung: Liệt kê giúp làm rõ hơn thông điệp mà tác giả muốn truyền tải: Mỗi người dân Việt Nam đều đóng góp vào công cuộc bảo vệ chủ quyền biển đảo bằng những hành động nhỏ bé nhất.
Biện pháp tu từ liệt kê trong đoạn thơ đã tạo nên hiệu quả nghệ thuật cao, góp phần làm nổi bật chủ đề về lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết và quyết tâm bảo vệ chủ quyền biển đảo của dân tộc Việt Nam.
câu 4: Sự vận động cảm xúc của tác giả: từ niềm vui, tự hào đến lo lắng và trăn trở về tương lai của đất nước.
câu 5: Trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc gìn giữ chủ quyền đất nước: - Thế hệ trẻ cần có nhận thức đúng đắn và đầy đủ về vai trò, tầm quan trọng của biển đảo quê hương. - Không ngừng nỗ lực học tập, rèn luyện để trở thành người có ích cho xã hội. - Tích cực tham gia các hoạt động tình nguyện, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.