Nguyễn Tuân là một nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông có những đóng góp quan trọng cho sự phát triển của thể loại tùy bút và kí trong văn xuôi đương thời. Tác phẩm "Chữ người tử tù" được rút ra từ tập "Vang bóng một thời", là một trong những sáng tác tiêu biểu của ông. Truyện đã khắc họa thành công hình tượng nhân vật Huấn Cao - một con người hội tụ đủ cả vẻ đẹp của tài hoa, khí phách và thiên lương.
Trước tiên, Huấn Cao là một con người tài hoa. Tài năng của ông được đánh giá là có một không hai, ông viết chữ đẹp và nhanh nhất vùng. Chữ của ông trở thành niềm mơ ước, khát khao của những người yêu cái đẹp. Chính viên quản ngục cũng phải thốt lên rằng: "Chữ ông Huấn đẹp lắm, vuông lắm...có được chữ ông Huấn mà treo là có một báu vật trên đời". Cái tài của ông còn gắn liền với cái tâm, với những gì tốt đẹp ở nơi sâu thẳm trong tâm hồn. Ông chỉ cho chữ những người tri kỉ, xứng đáng, không màng danh lợi: "Đến lúc ấy, hẳn ta sẽ nghĩ đến việc nhờ ông viết cho... tôi sẽ rất cảm tạ ông", "Chữ thì quý thực. Quý thật! Tôi biết đâu bây giờ lại được biên hạnh cho hai câu đối này". Không chỉ vậy, Huấn Cao còn là một người có khí phách hiên ngang ngút trời. Ông là thủ lĩnh của phong trào khởi nghĩa chống lại triều đình nên dù có bị giam cầm thì ông vẫn giữ tư thế hiên ngang, chính trực khiến cho bọn lính phải khiếp sợ: "Ngục quan vô cùng kính cẩn nghe theo". Khi nhận được tin mai mình phải đi vào kinh thành để chịu án chém, Huấn Cao vẫn bình thản đón nhận, thậm chí còn khuyên nhủ người khác. Điều đó càng khẳng định thêm khí phách hiên ngang, bất khuất của người anh hùng.
Không dừng lại ở đó, Huấn Cao còn là một con người có thiên lương trong sáng. Ông luôn giữ gìn một cốt cách thanh cao, không bao giờ vì vàng bạc hay quyền lực mà ép mình cho chữ bao giờ: "Ta nhất sinh không vì vàng ngọc hay quyền thế mà ép mình viết câu đối bao giờ". Ngay cả khi thấy viên quản ngục có tấm lòng biệt nhỡn liên tài, ông cũng đồng ý cho chữ nhưng "tính ông vốn khoảnh, trừ chỗ tri kỉ, ông ít chịu cho chữ". Như vậy, Huấn Cao quả là một người có thiên lương trong sáng, có sự kén chọn hết sức nghiêm ngặt. Thế nhưng, khi biết được tấm lòng của viên quản ngục, Huấn Cao đã không ngần ngại mà quyết định cho chữ. Có thể nói, đây là một cảnh tượng xưa nay chưa từng có. Bởi nó diễn ra trong chốn ngục tù tăm tối, nơi mà con người ta thường dành cho nhau những nghi kị, đề phòng. Vậy mà ở đây, người nghệ sĩ lại đang dốc hết tài năng, tâm huyết của mình để tô đậm lên những nét chữ cuối cùng của cuộc đời. Đồng thời, qua đây, Nguyễn Tuân cũng muốn gửi gắm thông điệp về sự chiến thắng của ánh sáng đối với bóng tối, của cái đẹp đối với cái xấu xa, bẩn thỉu.
Có thể nói, Huấn Cao là một con người hội tụ đủ cả vẻ đẹp của tài hoa, khí phách và thiên lương. Nhân vật này đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả và góp phần tạo nên giá trị sâu sắc cho tác phẩm.