Huỳnh Như
Dàn bài chi tiết cho bài văn nghị luận so sánh hai đoạn thơ "Tây Tiến" và "Mặt đường khát vọng"
Mở bài
- Giới thiệu chung về hai tác phẩm: Giới thiệu ngắn gọn về hai bài thơ "Tây Tiến" của Quang Dũng và "Mặt đường khát vọng" của Nguyễn Khoa Điểm. Nêu tên tác giả, thời kỳ sáng tác và vị trí của hai tác phẩm trong nền thơ ca Việt Nam.
- Đặt vấn đề: Đưa ra vấn đề cần nghị luận: So sánh và đối chiếu hai đoạn thơ để làm rõ những nét đặc trưng trong tư tưởng, tình cảm và nghệ thuật của mỗi tác giả, từ đó khám phá những giá trị chung và riêng của hai tác phẩm.
Thân bài
1. Giới thiệu chung về tác giả và hoàn cảnh sáng tác:
- Quang Dũng: Giới thiệu sơ lược về cuộc đời, sự nghiệp sáng tác và hoàn cảnh ra đời của bài thơ "Tây Tiến". Nhấn mạnh vào bối cảnh lịch sử, chiến tranh khốc liệt đã ảnh hưởng sâu sắc đến tâm hồn nhà thơ.
- Nguyễn Khoa Điểm: Giới thiệu sơ lược về cuộc đời, sự nghiệp sáng tác và hoàn cảnh ra đời của bài thơ "Mặt đường khát vọng". Nhấn mạnh đến bối cảnh lịch sử, thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước đã hun đúc nên những tâm hồn yêu nước, cách mạng.
2. Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của mỗi bài thơ:
- "Tây Tiến":Nội dung: Tình cảm sâu nặng với đồng đội, với đất nước; nỗi buồn chia ly, mất mát; vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ của thiên nhiên Tây Bắc.
- Nghệ thuật: Ngôn ngữ giàu hình ảnh, âm thanh, giàu chất nhạc; sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa, ẩn dụ; kết cấu bài thơ chặt chẽ.
- "Mặt đường khát vọng":Nội dung: Lòng yêu nước nồng nàn, ý chí quyết thắng; hình ảnh người lính trẻ, đầy nhiệt huyết; khát vọng hòa bình, thống nhất đất nước.
- Nghệ thuật: Ngôn ngữ hiện đại, giàu tính khái quát; sử dụng nhiều động từ mạnh, tạo nhịp điệu dồn dập; hình ảnh thơ giàu sức gợi.
3. Điểm tương đồng giữa hai bài thơ:
- Tình yêu đất nước: Cả hai bài thơ đều thể hiện một tình yêu đất nước sâu sắc, mãnh liệt.
- Hình ảnh người lính: Cả hai bài thơ đều khắc họa hình ảnh người lính với những phẩm chất cao đẹp: dũng cảm, hy sinh, trung thành.
- Vẻ đẹp thiên nhiên: Cả hai bài thơ đều sử dụng hình ảnh thiên nhiên để làm nổi bật tâm trạng, tình cảm của nhân vật trữ tình.
4. Điểm khác biệt giữa hai bài thơ:
- Bối cảnh lịch sử: "Tây Tiến" viết về cuộc kháng chiến chống Pháp, còn "Mặt đường khát vọng" viết về cuộc kháng chiến chống Mỹ.
- Tâm trạng nhân vật trữ tình: Nhân vật trữ tình trong "Tây Tiến" mang nhiều nỗi buồn, sự tiếc nuối, trong khi nhân vật trữ tình trong "Mặt đường khát vọng" tràn đầy niềm tin, hy vọng.
- Phong cách nghệ thuật: "Tây Tiến" mang đậm chất lãng mạn, trữ tình, còn "Mặt đường khát vọng" mang đậm chất hiện thực, khái quát.
5. Đánh giá chung và ý nghĩa:
- Giá trị: Cả hai bài thơ đều có giá trị lịch sử và văn học lớn. Chúng là những tác phẩm tiêu biểu của thơ ca kháng chiến, thể hiện tinh thần yêu nước, khí phách anh hùng của dân tộc Việt Nam.
- Phong cách sáng tác: Quang Dũng là một nhà thơ lãng mạn, còn Nguyễn Khoa Điểm là một nhà thơ hiện thực. Tuy nhiên, cả hai đều có chung một điểm chung là tình yêu tha thiết bị đất nước và con người.
Kết bài
Khẳng định lại giá trị của hai bài thơ. Nhấn mạnh sự đa dạng và phong phú trong thơ ca kháng chiến. Lướt qua cảm nhận cá nhân về phong cách sáng tác của hai tác giả.
Lưu ý: Đây chỉ là một dàn bài mẹo, bạn có thể tùy chỉnh và bổ sung thêm các ý tưởng của mình để hoàn thiện bài viết.
Một số mẹo mở rộng:
- So sánh cách sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh, âm thanh của hai tác giả.
- Phân chia tác dụng của các biện pháp tu từ trong công việc có thể hiện nội dung và cảm xúc của tác giả.
- Liên hệ với các tác phẩm khác cùng thời kỳ để được thấy sự đa dạng và phong phú của thơ ca phản chiến.
Chúc bạn hoàn thành bài viết tốt!