Phân tích tác phẩm nhà mẹ lê của thạch lam

Thạch Lam là một trong những cây bút xuất sắc nhất của Tự lực văn đoàn. Ông có sở trường về truyện ngắn với ngòi bút tinh tế, nhạy cảm. Truyện ngắn "Nhà mẹ Lê" được in trong tập truyện Gió lạnh đầu mùa (1937). Tác phẩm đã thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc khi khắc họa cuộc sống nghèo khổ, cơ cực của người dân trước Cách mạng tháng Tám.

Truyện kể về gia đình mẹ Lê - một góa phụ nghèo cùng mười một đứa con. Mẹ Lê làm nghề mò cua bắt ốc để nuôi các con khôn lớn. Tuy nhiên, cuộc sống vẫn vô cùng khó khăn và thiếu thốn. Những đứa trẻ phải chịu cảnh đói khát, không đủ cơm ăn áo mặc. Chúng phải tự kiếm sống bằng cách đi nhặt nhạnh đồ thừa ở chợ hoặc xin ăn từ hàng xóm.

Thạch Lam đã sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc để miêu tả cuộc sống của gia đình mẹ Lê. Những hình ảnh như "cái nhà lụp xụp", "bát cháo loãng", "miếng bánh mì khô cứng"... khiến người đọc không khỏi xót xa.

Bên cạnh đó, tác giả còn thể hiện sự đồng cảm, trân trọng đối với tình mẫu tử thiêng liêng. Dù cuộc sống vất vả, nhưng mẹ Lê luôn dành hết tình yêu thương cho các con. Bà sẵn sàng chịu đói, nhịn khát để nhường phần ngon cho con cái. Tình yêu thương ấy chính là nguồn động viên, giúp các con vượt qua khó khăn, vươn lên trong cuộc sống.

Giá trị nhân đạo của tác phẩm còn được thể hiện ở việc tố cáo xã hội bất công, tàn bạo. Cuộc sống của gia đình mẹ Lê là minh chứng rõ nét cho sự bất công của xã hội phong kiến. Người nông dân phải chịu cảnh bần cùng, khốn khó, không có cơ hội thoát nghèo.

Có thể nói, "Nhà mẹ Lê" là một tác phẩm giàu giá trị nhân đạo. Nó đã góp phần thức tỉnh lương tri của con người, kêu gọi sự quan tâm, giúp đỡ của cộng đồng đối với những mảnh đời bất hạnh.