phân tích nội dung và nghệ thuật của tác phẩm bố tôi

Minh KiềuTruyện ngắn Bố tôi của Nguyễn Ngọc Thuần là một tác phẩm giản dị nhưng chứa đựng nhiều cảm xúc sâu lắng về tình cha con và sự hi sinh thầm lặng của người cha. Qua câu chuyện, tác giả khắc họa hình ảnh người bố với những biểu hiện đầy yêu thương và sự quan tâm lo lắng dành cho con, mặc dù ông không thể bày tỏ trực tiếp bằng lời nói.

Câu chuyện được kể dưới góc nhìn của nhân vật "tôi", một người con đang học tập dưới đồng bằng, xa nhà. Người cha, dù sống ở vùng núi đồi hiểm trở, mỗi tuần vẫn xuống núi để nhận những lá thư con gửi. Hình ảnh người cha mặc chiếc áo kẻ ô phẳng phiu xuống núi tạo ra một sự đối lập giữa cuộc sống khắc nghiệt nơi núi rừng và tình cảm ấm áp, sự quan tâm mà ông dành cho con. Tuy nhiên, ông không vội vàng mà rất cẩn thận, lặng lẽ mở lá thư ra, xem từng con chữ, thậm chí ông còn dùng tay chạm vào, như thể muốn cảm nhận từng lời nhắn gửi của con mình. Hành động này thể hiện tình yêu thương, sự trân trọng mà ông dành cho những lá thư, những biểu hiện duy nhất của con trong thời gian xa cách.

Điều đặc biệt trong truyện là cách bố tôi tiếp nhận thư của con, mặc dù ông không thể đọc được chữ viết của con vì những nét chữ của con quá đẹp và khó hiểu đối với ông. Tuy nhiên, trong mắt ông, con vẫn là "con mình", dù con viết gì thì ông cũng hiểu, bởi tình cha con là một sự kết nối vô hình, mạnh mẽ hơn bất kỳ ngôn từ nào. Tình yêu của ông dành cho con không chỉ thể hiện qua hành động đón nhận thư mà còn qua những lần xếp thư cẩn thận, giữ gìn từng lá thư một cách tỉ mỉ. Chính trong những hành động giản dị đó, ông thể hiện một tình cảm sâu sắc và lòng mong mỏi con luôn vững bước trên con đường học vấn.

Hình ảnh người mẹ cũng góp phần làm nổi bật tình cha con trong tác phẩm. Mẹ là người cẩn thận, tinh tế trong việc nhìn nhận bức thư của con, khen ngợi nét chữ đẹp, nhưng cũng không quên nhắc nhở ông bố rằng nếu không biết đọc có thể nhờ người khác giúp đỡ. Mặc dù vậy, ông bố vẫn kiên quyết khẳng định rằng ông hiểu hết những gì con viết. Điều này vừa thể hiện sự giản dị, chân chất trong tình cảm của ông, vừa nói lên sự thấu hiểu giữa hai thế hệ.

Cuối câu chuyện, khi nhân vật “tôi” bước vào ngưỡng cửa đại học, ngày khai giảng đầu tiên không có bố, nỗi buồn và sự tiếc nuối vô hạn hiện lên trong lòng người con. Sự ra đi của bố khiến nhân vật “tôi” cảm nhận rõ ràng hơn sự thiếu vắng của người cha trong những bước đường trưởng thành. Tuy nhiên, nhân vật cũng thấm thía rằng dù bố không còn bên cạnh, tình yêu và sự dõi theo của bố vẫn sẽ luôn đi cùng trong suốt cuộc đời mình.

Truyện Bố tôi của Nguyễn Ngọc Thuần không chỉ là một câu chuyện về tình cha con mà còn là một lời nhắc nhở về những giá trị tinh thần vô giá mà mỗi người con có thể cảm nhận được từ những hành động âm thầm, lặng lẽ của người cha. Tình yêu của người cha là một tình cảm không thể đo đếm, không cần lời nói mà thể hiện qua những cử chỉ chăm sóc, lo lắng cho con cái, dù cho hoàn cảnh có khó khăn, gian khổ đến đâu. Tình cảm ấy mãi là một phần trong cuộc sống của mỗi người con, dù có lúc xa cách, nhưng sẽ luôn tồn tại mãi trong tim.