Làm giúp tôi

Trong văn học Việt Nam, Nguyễn Ngọc Tư được xem là một hiện tượng đặc biệt. Với lối viết giản dị, mộc mạc, những tác phẩm của nhà văn đều mang đậm hơi thở của vùng đất miền Tây Nam Bộ. Trong đó, truyện ngắn "Áo Tết" là một câu chuyện nhẹ nhàng, sâu lắng về tình bạn đẹp giữa bé Em và bé Bích. Tuy nhiên, điều khiến người đọc ấn tượng nhất chính là cách xây dựng điểm nhìn trần thuật độc đáo của tác giả.

Truyện ngắn "Áo Tết" xoay quanh chủ đề tình bạn giữa những đứa trẻ. Tác phẩm bắt đầu bằng việc miêu tả sự chuẩn bị cho dịp Tết của bé Em. Khác với mọi năm, năm nay, gia đình bé Em khá giả hơn rất nhiều. Bé Em được mẹ mua cho một chiếc váy mới thắt nơ, bầu viền kim tuyến. Sau đó, bé Em sang nhà bé Bích để khoe áo mới. Bé Bích là người bạn thân nhất của bé Em, nhưng nhà bạn lại nghèo khó hơn nhiều. Không có tiền mua quần áo mới cho con, mẹ bé Bích chỉ có thể sửa lại những bộ đồ cũ từ thời thơ ấu của mình. Khi nhìn thấy bé Em, bé Bích liền nói: "Em thích cái áo đó lắm, Em mặc nó đẹp hết sảy". Tuy nhiên, bé Em lại bảo với bạn rằng đợi Tết xong sẽ đem áo mới qua cho bé Bích mặc thử. Đến ngày Tết, bé Em diện một chiếc váy hồng phấn nơ hoa trong khi bé Bích xuất hiện với bộ đồ bó sát màu đen, trông gầy ốm. Bé Em cảm thấy chạnh lòng và thương bạn vô cùng. Truyện ngắn "Áo Tết" đơn giản, dễ hiểu nhưng lại gửi gắm bài học giá trị về cuộc sống.

Trong "Áo Tết", Nguyễn Ngọc Tư đã xây dựng điểm nhìn trần thuật theo ngôi thứ nhất. Người kể chuyện chính là nhân vật bé Em, một trong hai nhân vật chính của truyện. Việc lựa chọn ngôi kể này đã góp phần tạo nên tính chân thực, khách quan cho câu chuyện. Với vị trí là người trong cuộc, bé Em có thể dễ dàng bộc lộ suy nghĩ, cảm xúc của bản thân cũng như hai nhân vật khác là mẹ và bé Bích. Từ đó, người đọc có cái nhìn toàn diện, đa chiều hơn về vấn đề được nhắc tới trong tác phẩm.

Ngoài ra, điểm nhìn trần thuật theo ngôi kể thứ nhất cũng giúp cho tác giả dễ dàng miêu tả diễn biến tâm trạng của nhân vật. Chẳng hạn như khi chứng kiến hoàn cảnh nghèo khổ của gia đình bé Bích, bé Em đã có nhiều thay đổi trong cảm xúc: từ ngạc nhiên, xót xa cho bạn đến hổ thẹn với những lời nói, hành động trước đây của mình. Tương tự như vậy, bé Bích cũng có sự thay đổi rõ rệt về thái độ, cách cư xử với bé Em. Nếu như trước đây, cô bé luôn vui vẻ, hồn nhiên chơi đùa cùng bạn thì sau khi biết được gia cảnh của mình, bé Bích lại tỏ ra ngại ngùng, giữ khoảng cách với bé Em.

Tuy nhiên, điểm nổi bật nhất trong nghệ thuật kể chuyện của Nguyễn Ngọc Tư chính là khả năng khắc họa tâm lý nhân vật một cách tinh tế, sâu sắc. Thông qua việc lựa chọn ngôi kể, tác giả đã giúp người đọc hiểu rõ hơn về tính cách, phẩm chất của từng nhân vật. Bé Em là một cô bé ngây thơ, lương thiện, giàu lòng trắc ẩn. Còn bé Bích là một cô bé ngoan ngoãn, hiểu chuyện, biết suy nghĩ cho người khác.

Nhìn chung, trong truyện ngắn "Áo Tết", Nguyễn Ngọc Tư đã sử dụng điểm nhìn trần thuật theo ngôi kể thứ nhất một cách linh hoạt, hiệu quả. Cách kể này đã góp phần tạo nên thành công cho tác phẩm, giúp truyền tải trọn vẹn thông điệp, ý nghĩa mà tác giả muốn gửi gắm. Đó chính là tình bạn chân thành, thấu hiểu, sẻ chia giữa những đứa trẻ.