1. Nhân vật Vũ Nương
- Xuất thân: là người con gái bình dân, nết na, đức hạnh.
- Tính cách: thùy mị, nết na, tư dung tốt đẹp.
+ Khi lấy chồng: giữ gìn khuôn phép để gia đình không bị bất hòa.
+ Khi chồng đi lính: nàng chăm sóc mẹ già, nuôi dạy con nhỏ, thủy chung đợi chồng.
+ Khi chồng vắng nhà: vừa nuôi con nhỏ, vừa chăm sóc mẹ già. Nàng đã hết sức lo ma chay chu đáo cho mẹ chồng và thương xót vô cùng.
+ Khi bị chồng nghi oan: nàng cố phân trần để chồng hiểu rõ tấm lòng mình nhưng không được. Nàng chọn cái chết để chứng minh sự trong sạch của bản thân.
→ Là một người phụ nữ hiền lành, đức hạnh, thủy chung, trọng danh dự, nhân phẩm và tình nghĩa.
2. Nhân vật Trương Sinh
- Xuất thân: con trai nhà hào phú nhưng thất học, lười biếng học tập.
- Tính cách: đa nghi, hồ đồ, độc đoán, hay ghen tuông, bảo thủ.
- Thái độ đối xử với vợ khi trở về:
+ Nghe lời con trẻ mà không tìm hiểu rõ ràng, tin lời đứa trẻ ngây thơ, không tin lời người lớn.
+ Không chịu nghe giải thích, luôn cho mình đúng, thiếu tôn trọng vợ.
+ Đối xử tệ bạc với vợ, mắng nhiếc, đánh đuổi vợ đi.
→ Là người đàn ông vũ phu, ích kỉ, gia trưởng, thiếu suy nghĩ, dễ tin người.
- Cảm xúc, hành động sau khi vợ chết:
+ Hối hận vì đã không tin tưởng vợ.
+ Thương tiếc vợ.
+ Tìm vớt xác vợ nhưng không thấy.
→ Là người có chút lương tâm nhưng quá muộn màng.
3. Đặc sắc nghệ thuật
Các yếu tố kì ảo trong truyện:
- Chi tiết cái bóng:
+ Cái bóng là chi tiết thắt nút câu chuyện, đẩy mâu thuẫn lên cao trào.
+ Cái bóng cũng là chi tiết mở nút câu chuyện, giúp Trương Sinh hiểu ra nỗi oan của vợ.
- Ý nghĩa:
+ Thể hiện sự sáng tạo của Nguyễn Dữ.
+ Làm tăng thêm tính bi kịch cho câu chuyện.
+ Giúp Trương Sinh hiểu ra lỗi lầm của mình.
Xây dựng câu chuyện hai màn:
- Màn 1: Giới thiệu nhân vật và hoàn cảnh.
- Màn 2: Diễn biến câu chuyện.
Tác dụng:
+ Tạo nên sự hấp dẫn cho câu chuyện.
+ Giúp người đọc dễ dàng theo dõi diễn biến câu chuyện.
Hình ảnh cái bóng:
- Hình ảnh cái bóng xuất hiện ở phần đầu câu chuyện, khi Vũ Nương đang ngồi dưới ngọn đèn dầu chờ chồng đi lính về.
- Hình ảnh này mang nhiều ý nghĩa:
+ Là biểu tượng của sự cô đơn, trống trải của Vũ Nương khi chồng đi lính.
+ Là nguyên nhân gây ra hiểu lầm giữa Vũ Nương và Trương Sinh.
+ Là chi tiết thắt nút câu chuyện, đẩy mâu thuẫn lên cao trào.