cảm nhận của em về quê hương đất nước và con người trong bài thơ hạt gạo làng ta

"Hạt gạo làng ta" là một thi phẩm đặc sắc của nhà thơ Trần Đăng Khoa viết về hình ảnh, vẻ đẹp của cây lúa và ý nghĩa của hạt gạo trắng thơm. Qua đó thể hiện sự trân quý, biết ơn đối với những người nông dân đã dày công chăm bón.
Bài thơ được làm theo thể thơ bốn chữ kết hợp cùng các biện pháp tu từ quen thuộc như điệp ngữ, liệt kê, ẩn dụ, so sánh,... giúp cho bài thơ trở nên sinh động, gần gũi hơn với bạn đọc.
Mở đầu bài thơ, tác giả đã đưa ra lời khẳng định chắc nịch:
"Hạt gạo làng ta
Có vị phù sa
Của sông Kinh Thầy
Có hương sen thơm
Trong hồ nước đầy".
Hạt gạo được tạo nên bởi rất nhiều yếu tố. Đó là mảnh đất quê hương màu mỡ với truyền thống cần cù bền bỉ, chịu thương chịu khó. Đó là hương sen thơm ngát tượng trưng cho vẻ đẹp thanh cao, giản dị, mộc mạc của con người Việt Nam. Đó là hương vị phù sa của dòng sông Kinh Thầy - chứng nhân lịch sử của bao thăng trầm đất nước.
Đến khổ hai, tác giả đã khắc họa cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp của quê hương mình:
"Cánh đồng ta năm đôi ba vụ
Biết mấy nắng mưa rám vỏ cây
Trời cao xanh bát ngát
Cánh cò bay lả rập rờn"
Đó là cánh đồng rộng lớn, mênh mông với "năm đôi ba vụ", gợi ra năng suất lúa gặt hái được nhiều vô kể. Bên cạnh đó còn có hình ảnh "biết mấy nắng mưa rám vỏ cây" để chỉ thời tiết khắc nghiệt, thất thường khiến cho cây lúa phải vất vả mới có thể phát triển. Trong bức tranh ấy còn xuất hiện bầu trời cao trong xanh với đàn cò trắng rập rờn bay lượn.
Không chỉ có thiên nhiên, con người cũng góp phần không nhỏ để tạo nên hạt gạo:
"Mẹ em xuống cấy...
Cha mượn anh trằm be bờ..."
Đó là cha mẹ - những người lao động chân chất, hiền lành, chịu thương chịu khó. Họ ngày đêm miệt mài, cặm cụi ngoài đồng ruộng để tạo ra thành quả là những hạt gạo trắng thơm.
Khổ thơ tiếp theo, tác giả đã khéo léo sử dụng biện pháp nghệ thuật điệp cấu trúc "góp vào" nhằm nhấn mạnh công sức của mọi người dành cho hạt gạo:
"Góp vào hạ lẽ sơ chung
Yêu từng ô mạ xanh mơn mởn
Thêm yêu cánh đồng quê thắm mát
Dài lâu nếp sống ngọt bùi"
Ô mạ xanh mơn mởn chính là bàn tay lao động cần mẫn của người nông dân gieo trồng, chăm sóc lúa. Nhờ có họ mà cánh đồng quê mới thêm thắm tươi, tràn đầy nhựa sống. Và nhờ có những yếu tố ấy, chúng ta mới có "nếp sống ngọt bùi" - cuộc sống no đủ, hạnh phúc.
Hai câu thơ cuối là lời khẳng định, tóm tắt lại giá trị của hạt gạo:
"Hạt vàng làng ta
Gửi ra tiền tuyến
Gửi về phương xa
Em vui em hát
Hạt vàng làng ta"
Những hạt gạo được ví như "hạt vàng" vì nó quý giá, đắt đỏ, mang đến cuộc sống ấm no, sung túc. Nó xứng đáng được gửi ra tiền tuyến, gửi về phương xa để trao tận tay những người con của quê hương, đất nước. Điều đó đã khiến cho mỗi người đều cảm thấy thật tự hào, vui sướng nên cất lên tiếng hát ngân nga.
Bài thơ đã giúp người đọc hiểu rõ hơn về quá trình làm ra hạt gạo. Từ đó, chúng ta càng thêm trân trọng và biết ơn những người nông dân.