câu 1: Thể thơ: Tự do Đặc điểm: - Số tiếng: không quy định cụ thể số tiếng trong một câu, một dòng thơ. - Nhịp: linh hoạt, đa dạng. - Vần: không bắt buộc phải hiệp vần.
câu 2: : Nhân vật bộc lộ cảm xúc trong bài thơ "Bàn giao" là tác giả Vũ Quần Phương. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là tình cảm sâu sắc và sự trân trọng đối với quê hương, gia đình và cuộc sống. Tác giả thể hiện lòng biết ơn và tình yêu dành cho nơi mình sinh ra thông qua việc miêu tả cảnh đẹp thiên nhiên, con người và truyền thống văn hóa đặc trưng của vùng miền. Bài thơ mang đậm chất trữ tình, tạo nên không gian ấm áp và gần gũi, đồng thời khơi gợi suy ngẫm về ý nghĩa của cuộc sống và giá trị tinh thần.
: Biện pháp tu từ được sử dụng trong hai dòng thơ "Sương muối đêm nay/ Đất rung chuyển, xóm làng loạn lạc" là nhân hóa.
- Tác giả đã sử dụng động từ "rung chuyển", "loạn lạc" - vốn là hành động của con người để miêu tả cho "đất" và "xóm làng".
- Việc nhân hóa này giúp tăng sức gợi hình, khiến cho khung cảnh trở nên sinh động hơn, như đang diễn ra một trận chiến dữ dội giữa thiên nhiên và con người.
- Đồng thời, biện pháp tu từ này còn góp phần thể hiện tâm trạng lo lắng, bất an của tác giả trước những biến cố sắp xảy ra.
câu 3: Trong bài thơ, nhân vật người ông sẽ bản giao cho cháu những thứ là: - Bàn giao những tháng ngày vất vả sương muối đêm bay lạnh mặt người; - Bàn giao tháng Giêng hương bưởi; - Bàn giao những mặt người đẫm nắng đẫm yêu thương trên trái đất này; - Bàn giao một chút buồn ngậm ngùi; - Bàn giao một chút, chút có đơn câu thơ vững gót làm người ấy!
câu 4: Câu thơ “Đất rung chuyển, xóm làng loạn lạc” gợi lên hình ảnh chiến tranh tàn khốc, sự hỗn loạn và đau khổ của con người trong thời kỳ chiến tranh. Đất đai bị phá hủy, nhà cửa tan hoang, cuộc sống trở nên bất ổn định. Hình ảnh này thể hiện sự mất mát to lớn mà chiến tranh mang lại, không chỉ là vật chất mà còn là tinh thần của con người.
câu 5: Cụm từ "Vững gót làm người" là lời khẳng định chắc nịch và đầy cảm xúc của nhà thơ Vũ Quần Phương khi nói về sự ra đi của cha mình - nhà thơ Nguyễn Đình Thi. Nó thể hiện tình cảm sâu sắc, lòng biết ơn và sự kính trọng mà con trai dành cho cha.
câu 6: Câu a. Biện pháp tu từ ẩn dụ trong hai câu thơ "bàn giao những mặt người đẫm nắng đẫm yêu thương trên trái đất này" là hình ảnh ẩn dụ cho sự hi sinh, cống hiến hết mình vì Tổ quốc và nhân dân của thế hệ cha anh. Hình ảnh "đẫm nắng", "đẫm yêu thương" gợi lên sự gian khổ, hy sinh nhưng cũng đầy tình cảm, lòng yêu nước của họ. Tác giả đã sử dụng phép ẩn dụ để thể hiện sự trân trọng, biết ơn đối với những con người đã dành cả cuộc đời để bảo vệ quê hương, đất nước.
Câu b. Điệp ngữ "bàn giao" được lặp lại nhiều lần trong bài thơ tạo nên nhịp điệu dồn dập, gấp gáp, thể hiện tâm trạng vội vã, khẩn trương của người chiến sĩ trước khi rời xa chiến trường. Đồng thời, điệp ngữ còn nhấn mạnh ý nghĩa thiêng liêng của việc truyền lại kinh nghiệm, tri thức, tinh thần cho thế hệ trẻ. Nó khẳng định trách nhiệm to lớn của thế hệ cha anh trong việc xây dựng và phát triển đất nước.
câu 7: Trong cuộc sống của mỗi con người ai cũng phải trải qua những giai đoạn khó khăn và thử thách để trưởng thành hơn trong cuộc đời. Và nhà thơ Vũ Quần Phương cũng vậy, khi còn nhỏ tác giả đã mất mẹ sớm, lên 8 tuổi thì ông ngoại cũng qua đời, ông đã sống với bà cho tới khi ông nhập ngũ. Những năm tháng đó thật sự rất gian khổ nhưng chính nhờ tình cảm của bà mà ông đã vượt qua được tất cả. Bài thơ "Bà tôi" là một trong những bài thơ hay nhất nói về tình cảm gia đình đặc biệt là tình bà cháu. Qua bài thơ tác giả muốn gửi gắm tới độc giả thông điệp rằng hãy biết trân trọng tình cảm gia đình vì đó là thứ tình cảm cao quý và thiêng liêng nhất mà không có thứ gì mua được.
Bài thơ "Bà tôi" được viết theo thể thơ tự do, toàn bộ bài thơ gồm có 7 khổ thơ, các dòng thơ dài ngắn khác nhau diễn tả những cung bậc cảm xúc khác nhau của người cháu dành cho bà mình. Hình ảnh người bà xuất hiện đầu tiên ở khổ thơ thứ hai, hình ảnh bà hiện lên thật giản dị, chân chất qua hình ảnh chiếc nón mê xưa cũ, cái áo tơi ra sân hút thuốc. Bà hiện lên như bao người bà Việt Nam khác, tần tảo, hy sinh, chịu thương chịu khó. Bà đã già rồi, mắt kém, lưng thì ngày càng cong xuống, bà còn bị đau khớp nên thường xuyên đi tập thể dục vào buổi sáng sớm. Bà vẫn giữ thói quen cũ nhặt lá cho gà ăn, quét nhà, quét sân dù việc lớn hay bé bà đều cố gắng giúp đỡ mọi người. Bà là người chăm lo cho gia đình từng li từng tí, sợ cháu đói giữa đêm khuya bà còn nấu sẵn cháo hoa cho cháu ăn. Bà là người nhân hậu, hiền từ, luôn quan tâm tới con cháu.
Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh "bà tôi như sắt, như đồng" để ca ngợi ý chí kiên cường, mạnh mẽ của bà. Bà đã trải qua biết bao nhiêu thăng trầm, biến động của cuộc đời nhưng vẫn luôn giữ được phẩm chất tốt đẹp của mình. Bà là chỗ dựa tinh thần vững chắc cho con cháu, là niềm tự hào của quê hương, dân tộc.
Hình ảnh người bà trong bài thơ "Bà tôi" là hình ảnh tiêu biểu cho người phụ nữ Việt Nam truyền thống, giàu đức hi sinh, tần tảo, đảm đang. Bà là tấm gương sáng ngời để con cháu noi theo.
Qua bài thơ "Bà tôi", tác giả Vũ Quần Phương đã thể hiện tình cảm yêu thương, kính trọng đối với người bà của mình. Tình cảm ấy được thể hiện một cách chân thành, sâu sắc qua những lời thơ giản dị, mộc mạc. Đó là tình cảm đáng trân trọng, đáng quý của người cháu dành cho bà.
Trong cuộc sống, tình cảm gia đình là một thứ tình cảm vô cùng thiêng liêng và cao quý. Nó là nguồn động viên, an ủi, giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Mỗi người cần biết trân trọng tình cảm gia đình, bởi nó là nền tảng vững chắc cho sự phát triển của mỗi cá nhân.
Ngoài ra, bài thơ còn sử dụng một số biện pháp nghệ thuật khác như ẩn dụ, nhân hóa,... góp phần làm cho bài thơ thêm sinh động, hấp dẫn.
Như vậy, bài thơ "Bà tôi" là một bài thơ hay, giàu ý nghĩa. Bài thơ đã ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người bà Việt Nam truyền thống, đồng thời nhắc nhở chúng ta hãy biết trân trọng tình cảm gia đình.