câu 1: : Nhân vật trữ tình là "tôi" - người đang trải nghiệm cảm giác tỉnh dậy dưới ánh trăng.
: Bài thơ được viết theo thể thơ tự do.
: Biện pháp tu từ chính được sử dụng trong câu thơ "Những xôn xao lùa qua hơi ẩm vọng về từ cánh đồng rộng lớn mờ sương" là nhân hóa. Tác giả đã sử dụng động từ "lùa" để miêu tả sự chuyển động của "xôn xao", khiến cho "xôn xao" trở nên sinh động, gần gũi với con người hơn.
Phân tích hiệu quả nghệ thuật:
- Gợi hình: Hình ảnh "xôn xao" được nhân hóa thành một dòng chảy, mang đến cảm giác nhẹ nhàng, êm ái, lan tỏa khắp không gian.
- Gợi cảm: Tạo nên một khung cảnh thanh bình, yên tĩnh, gợi lên cảm giác thư thái, dễ chịu cho người đọc.
Biện pháp nhân hóa này góp phần tạo nên vẻ đẹp lãng mạn, thơ mộng cho bài thơ, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về vẻ đẹp của thiên nhiên và tâm hồn nhạy cảm của tác giả.
câu 2: : Phương thức biểu đạt chính là miêu tả.
: Nhân vật trữ tình trong đoạn trích trên là tác giả Nguyễn Quang Thiều.
: Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu "Những xôn xao lùa qua hơi ẩm vọng về từ cánh đồng rộng lớn mờ sương" là ẩn dụ chuyển đổi cảm giác. Tác giả đã dùng từ "xôn xao" vốn thường được dùng để miêu tả âm thanh, nhưng ở đây lại được dùng để miêu tả sự vật "hơi ẩm". Điều này tạo nên hiệu quả nghệ thuật độc đáo, khiến cho không gian buổi sớm trở nên sống động, gần gũi với con người hơn.
: Trong khổ thơ thứ nhất, nhân vật trữ tình thể hiện niềm vui, sự thích thú khi tỉnh dậy trước ban mai. Những hình ảnh như "con mèo nhung khổng lồ", "cái đuôi mềm", "búp non mở láy nghĩ mỉm cười trong vắt" đều gợi lên vẻ đẹp tinh khôi, rạng rỡ của thiên nhiên buổi sớm. Cảm xúc của nhân vật trữ tình được thể hiện rõ nét qua hành động "cựa mình", "mỉm cười", "nghĩ". Niềm vui ấy lan tỏa khắp không gian, khiến cho mọi vật cũng trở nên sinh động, tràn đầy sức sống.
: Khổ thơ cuối cùng thể hiện suy ngẫm sâu sắc của nhân vật trữ tình về cuộc sống. Hình ảnh "những ngọn ban mai mơn mởn rướn mình" tượng trưng cho sự vươn lên, phát triển của vạn vật. Tiếng hát "trầm trầm giọng hát như tiếng lúa khô chảy vào trong cót" mang ý nghĩa ẩn dụ, thể hiện sự lao động cần cù, vất vả của người nông dân. Qua đó, tác giả muốn khẳng định giá trị to lớn của lao động, của sự cống hiến thầm lặng.
: Bài thơ "Buổi sớm" của Nguyễn Quang Thiều là một tác phẩm giàu chất thơ, thể hiện tình yêu thiên nhiên, quê hương tha thiết của tác giả. Bằng việc sử dụng ngôn ngữ giản dị, hình ảnh thơ mộng, tác giả đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên buổi sớm bình yên, thơ mộng. Đồng thời, bài thơ cũng gửi gắm thông điệp ý nghĩa về giá trị của lao động, của sự cống hiến thầm lặng.
câu 3: Câu hỏi 1:
Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?
Câu hỏi 2:
Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.
Câu hỏi 3:
Nêu nội dung chính của đoạn trích.
Câu hỏi 4:
Em hãy nêu hiệu quả nghệ thuật của phép so sánh được sử dụng trong câu thơ "Những con đường thân thuộc/ Như những ngón tay người yêu lùa mãi vào chân tóc".
Câu hỏi 5:
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, em hãy viết một đoạn văn khoảng 2/3 trang giấy thi trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của tình yêu quê hương đối với mỗi người.
Giải chi tiết
Câu hỏi 1:
Thể thơ tự do
Câu hỏi 2:
Phương thức biểu đạt chính là miêu tả
Câu hỏi 3:
Nội dung chính của đoạn trích: Những cảm nhận tinh tế của nhân vật trữ tình khi nghe âm thanh tiếng lục lạc trong đêm khuya tĩnh mịch.
Câu hỏi 4:
- Biện pháp tu từ so sánh: Những con đường thân thuộc - những ngón tay người yêu.
- Tác dụng:
+ Tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diễn đạt; khiến câu thơ trở nên sinh động hơn.
+ Nhấn mạnh vai trò quan trọng của những con đường thân thuộc đối với cuộc sống của con người. Nó giống như bàn tay của người yêu luôn bên cạnh ta, dìu dắt ta từng bước đi đầu tiên.
Câu hỏi 5:
a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận 200 chữ
Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng -phân-hợp, song hành hoặc móc xích.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận về một vấn đề xã hội: suy nghĩ về ý nghĩa của tình yêu quê hương đối với mỗi người.
c. Thí sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ suy nghĩ về ý nghĩa của tình yêu quê hương đối với mỗi người. Có thể triển khai theo hướng sau:
* Giới thiệu vấn đề nghị luận: Ý nghĩa của tình yêu quê hương đối với mỗi người.
* Giải thích: Tình yêu quê hương là tình cảm gắn bó sâu sắc, chân thành đối với những sự vật, con người thuộc về nơi chúng ta sinh ra và lớn lên.
* Bàn luận:
- Biểu hiện của tình yêu quê hương:
+ Yêu những cảnh đẹp của quê hương, mong muốn góp công sức để xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp hơn.
+ Luôn nhớ về những kỉ niệm khi còn ở quê hương, hướng về quê hương bằng tình cảm chân thành nhất.
+ Tự hào, trân trọng những giá trị văn hóa tốt đẹp, bản sắc dân tộc của quê hương.
- Ý nghĩa của tình yêu quê hương:
+ Giúp con người biết sống ân nghĩa, thủy chung với cội nguồn, quê hương, đất nước.
+ Tạo nên sức mạnh tinh thần để vượt qua mọi khó khăn, thách thức trong cuộc sống.
+ Góp phần xây dựng quê hương, đất nước ngày càng phát triển.
d. Sáng tạo
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận.
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.
câu 4: : Phương thức biểu đạt chính là miêu tả.
: Hình ảnh "ánh lửa" được nhắc đến nhiều lần trong bài thơ.
: Biện pháp tu từ so sánh: "Những ngọn ban mai mơn mởn rướn mình/ Như đất ấm trào lên trong lóe sáng lưỡi cày".
Tác dụng:
- Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
- Nhấn mạnh vẻ đẹp rạng rỡ, tràn đầy sức sống của buổi bình minh.
- Thể hiện niềm tin tưởng vào tương lai tươi sáng, tốt đẹp hơn.
: Nhân vật trữ tình thể hiện thái độ trân trọng, nâng niu vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống.
câu 5: . Phương thức biểu đạt chính là miêu tả.
. Theo tác giả, khi ta biết trân trọng từng khoảnh khắc nhỏ bé, cuộc sống sẽ trở nên ý nghĩa hơn vì:
- Khi ta biết trân trọng từng khoảnh khắc nhỏ bé, ta sẽ không bỏ lỡ bất kỳ điều gì quan trọng trong cuộc sống. Ta sẽ tập trung vào việc tận hưởng những niềm vui đơn giản, những trải nghiệm đáng nhớ và những mối quan hệ tốt đẹp. Điều này giúp ta cảm thấy hạnh phúc và thỏa mãn với cuộc sống hiện tại.
- Việc trân trọng từng khoảnh khắc nhỏ bé cũng giúp ta phát triển khả năng nhìn nhận tích cực. Thay vì chỉ chú ý đến những khó khăn hay thất bại, ta sẽ tìm kiếm những điều tốt đẹp xung quanh mình. Điều này giúp ta giữ được tinh thần lạc quan và vượt qua mọi thử thách trong cuộc sống.
- Cuối cùng, việc trân trọng từng khoảnh khắc nhỏ bé giúp ta tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ. Những khoảnh khắc nhỏ bé ấy sẽ trở thành những dấu ấn sâu sắc trong cuộc đời mỗi người. Chúng sẽ là nguồn động lực để ta tiếp tục phấn đấu và trưởng thành.
Do đó, việc biết trân trọng từng khoảnh khắc nhỏ bé là rất cần thiết để cuộc sống trở nên ý nghĩa hơn. Hãy học cách tận hưởng những điều đơn giản nhất và luôn giữ thái độ tích cực trong mọi hoàn cảnh.
. Trong bài thơ, tác giả sử dụng biện pháp tu từ so sánh ở hai câu thơ:
- "Những ngọn ban mai mơn mởn rướn mình": So sánh những ngọn ban mai với hành động "rướn mình". Hình ảnh này gợi lên vẻ đẹp rạng rỡ, tràn đầy sức sống của buổi sớm mai.
- "Chiếc bánh xe trâu một nửa đã qua đêm / Một nửa thùng cỏ tươi còn trong bóng tối": So sánh chiếc bánh xe trâu với "một nửa đã qua đêm" và "một nửa thùng cỏ tươi còn trong bóng tối". Hình ảnh này thể hiện sự đối lập giữa quá khứ và hiện tại, giữa ánh sáng và bóng tối. Nó gợi lên sự chuyển giao thời gian, sự luân hồi của cuộc sống.
Tác dụng của phép so sánh:
- Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
- Làm nổi bật vẻ đẹp của thiên nhiên, sự chuyển giao thời gian và sự luân hồi của cuộc sống.
- Thể hiện tình yêu thiên nhiên, lòng yêu cuộc sống của tác giả.