PHẦN I. ĐỌC - HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: NHỚ CON SÔNG QUÊ HƯƠNG Quê hương tôi có con sông xanh biếc Nước gương trong soi tóc những hàng tre Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè...

phần:
câu 1: Thể thơ tự do. Đề tài: Quê hương.

câu 2: Câu hỏi:
những kỉ niệm nào gắn với dòng sông tuổi thơ được nhà thơ tế hanh nhắc đến trong bài thơ “nhớ con sông quê hương”? [/INST] Những kỉ niệm gắn với dòng sông tuổi thơ được nhà thơ Tế Hanh nhắc đến trong bài thơ “Nhớ con sông quê hương” là:
- Dòng sông gắn bó với tuổi thơ của tác giả:
+ Tắm mát.
+ Bắt cá.
+ Giăng lưới.
+ Gánh bèo.
+ Chèo thuyền.
- Dòng sông gắn bó với cuộc sống sinh hoạt thường ngày của làng quê:
+ Nước uống.
+ Nước giặt giũ.
+ Nước tưới tiêu cho ruộng đồng.

câu 3: Câu hỏi:
i. đọc - hiểu (4,0 điểm)
đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
nhớ con sông quê hương
quê hương tôi có con sông xanh biếc
nước gương trong soi tóc những hàng tre
tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
toả nắng xuống lòng sông lấp loáng
chẳng biết nước có giữ ngày, giữ tháng
giữ bao nhiêu kỉ niệm giữa dòng trôi?
hỡi con sông đã tắm cả đời tôi!
tôi giữ mãi mối tình mới mẻ
sông của quê hương, sông của tuổi trẻ
sông của miền nam nước việt thân yêu
khi bờ tre ríu rít tiếng chim kêu
khi mặt nước chập chờn con cá nhảy
bạn bè tôi tụm năm tụm bảy
bầy chim non bơi lội trên sông
tôi giơ tay ôm nước vào lòng
sông mở nước ôm tôi vào dạ
chúng tôi lớn lên mỗi người mỗi ngả
kẻ sớm khuya chài lưới bên sông
kẻ cuốc cày mưa nắng ngoài đồng
tôi cầm súng xa nhà đi kháng chiến
nhưng lòng tôi như mưa nguồn, gió biển
vẫn trở về lưu luyến bên sông
hình ảnh cô em đôi má ửng hồng...
tôi hôm nay sống ở miền bắc
sờ lên ngực nghe trái tim thầm nhắc
hai tiếng thiêng liêng, hai tiếng "miền nam"
tôi nhớ không nguôi ánh sáng màu vàng
tôi quên sao được sắc trời xanh biếc
tôi nhớ cả những người không quen biết...
có những trưa tôi đứng nhìn sông
với đàn cá tôm bơi lượn
tôi quên sao được mùi[/INST] Biện pháp tu từ: so sánh
Tác dụng: nhấn mạnh sự gắn bó với con sông quê hương của nhân vật trữ tình

câu 4: . Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là miêu tả.
. Theo tác giả, con sông quê hương gắn với các hoạt động sinh hoạt thường ngày của người dân địa phương: tắm rửa, giặt giũ, đánh bắt thủy sản,...
. Biện pháp tu từ so sánh: "nước gương trong soi tóc những hàng tre". Tác dụng: làm nổi bật vẻ đẹp trong trẻo, tĩnh lặng của dòng sông quê hương; gợi ra khung cảnh thiên nhiên yên bình, êm ả.
. Những kỉ niệm tuổi thơ gắn liền với dòng sông quê hương mà tác giả muốn nhắc đến đó là: "những buổi trưa hè tôi đi bộ cùng bạn bè, ngồi nghỉ ngơi, ngắm nhìn dòng sông hiền hòa", "những chiều mùa gặt, dọc hai bờ sông rơm rạ phơi đầy".
. Trong khổ thơ thứ ba, tác giả sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa để miêu tả dòng sông quê hương. Hình ảnh "sông của quê hương, sông của tuổi trẻ" cho thấy sự gắn bó mật thiết giữa dòng sông với cuộc sống của người dân địa phương. Dòng sông không chỉ là một phần của thiên nhiên mà còn là một phần của ký ức tuổi thơ, là nơi lưu giữ những kỷ niệm đẹp đẽ của tác giả.
. Qua bài thơ, tác giả thể hiện tình yêu tha thiết đối với quê hương, đất nước. Tình yêu ấy được thể hiện qua những hình ảnh giản dị, mộc mạc nhưng vô cùng sâu sắc. Đó là tình yêu với dòng sông quê hương, với những kỷ niệm tuổi thơ, với những người dân chất phác, hiền lành. Tình yêu ấy cũng là động lực để tác giả vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hướng về tương lai tươi sáng của đất nước.
. Bài thơ "Nhớ con sông quê hương" của Tế Hanh là một bài thơ hay, giàu ý nghĩa. Bài thơ đã khắc họa thành công vẻ đẹp của dòng sông quê hương, đồng thời thể hiện tình yêu tha thiết của tác giả đối với quê hương, đất nước.

câu 5: . Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là tự sự.
. Theo đoạn trích, nhân vật trữ tình muốn gửi gắm đến mọi người thông điệp rằng hãy trân trọng những kí ức đẹp đẽ của tuổi thơ bởi đó là hành trang quý giá để ta bước tiếp trên đường đời.
. Biện pháp tu từ liệt kê: "chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên", "cây me ríu rít cặp chim chuyền". Tác dụng: nhấn mạnh khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, nên thơ, lãng mạn.
. Em thích nhất chi tiết "Đôi lứa thần tiên suốt một ngày". Vì đây là khoảnh khắc hạnh phúc, ngọt ngào của đôi trai gái. Họ được đắm chìm trong không gian riêng tư, tận hưởng trọn vẹn niềm vui của tình yêu. Chi tiết này thể hiện khát khao mãnh liệt về tình yêu, hạnh phúc của con người.
. Thông điệp mà khổ thơ thứ ba muốn gửi gắm tới người đọc là: Tình yêu luôn mang vẻ đẹp diệu kì, giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
. Trong cuộc sống, ai cũng từng trải qua những kỉ niệm tuổi thơ. Đó có thể là những kỉ niệm vui, buồn, thậm chí là đau thương. Những kỉ niệm ấy có vai trò vô cùng quan trọng đối với cuộc sống của mỗi người. Trước hết, nó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản thân mình. Khi nhìn lại quá khứ, ta sẽ biết được mình là ai, mình đến từ đâu và mình muốn trở thành người như thế nào. Bên cạnh đó, những kỉ niệm tuổi thơ còn là nguồn động lực to lớn giúp ta vượt qua khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Mỗi khi gặp phải khó khăn, ta thường nhớ về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ để lấy lại tinh thần, tiếp tục cố gắng. Ngoài ra, những kỉ niệm tuổi thơ còn góp phần tạo nên tính cách, phẩm chất của mỗi người. Nó giúp ta trở nên trưởng thành, chín chắn hơn.
Để gìn giữ những kỉ niệm tuổi thơ, mỗi người cần có ý thức trân trọng, nâng niu những giây phút bên gia đình, bạn bè. Chúng ta cần dành thời gian để chia sẻ, lắng nghe những câu chuyện của họ. Đồng thời, chúng ta cũng cần ghi chép lại những kỉ niệm đáng nhớ để sau này có thể ôn lại.
Những kỉ niệm tuổi thơ là món quà vô giá mà cuộc sống ban tặng cho mỗi người. Hãy trân trọng và gìn giữ nó để nó mãi là hành trang quý giá theo ta suốt cuộc đời.


phần:
câu 1: Nguyễn Du là đại thi hào dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, tên tuổi của ông gắn liền với tác phẩm "Truyện Kiều" - kiệt tác số một của văn học trung đại Việt Nam, ngoài giá trị nội dung sâu sắc "Truyện Kiều" còn rất thành công về nghê thuật. Với nghệ thuật tả người qua bút pháp ước lệ tương đương, tả cảnh thiên nhiên qua bút pháp tả và gợi thì nghệ thuật miêu tả chân dung tính cách là nổi bật hơn cả. Tiêu biểu cho tài năng đó ta phải kể đến đoạn trích "chị em Thúy Kiều" và tiêu biểu nhất là 12 câu thơ đầu tiên nói về vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều:

"Đầu lòng hai ả tố nga
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân
Mai cốt cách tuyết tinh thần
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười"

Bằng bút pháp ước lệ tượng trưng lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của con người Nguyễn Du đã miêu tả bức chân dung xinh đẹp của hai chị em Thuý Kiều. Hai chị em mang vẻ đẹp thanh tao của "mai", tính tình nhẹ nhàng trắng trong như "tuyết". Mỗi người có một vẻ đẹp riêng và đều đạt đến mức độ tuyệt mĩ mười phân vẹn mười nhưng nếu nhìn kĩ thì vẻ đẹp ấy cũng chỉ là cái bề ngoài. Đến tám câu thơ tiếp theo, tác giả tập trung miêu tả chân dung và vẻ đẹp của Thúy Vân:

"Vân xem trang trọng khác vời
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang
Hoa cười ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da."

Câu thơ mở đầu giới thiệu khái quát được nhân vật bằng lối viết súc tích, ngắn gọn. Tác giả sử dụng từ "trang trọng" để nói lên vẻ đẹp đứng đắn, quý phái của Thúy Vân. Cũng giống như khi miêu tả Thúy Kiều, tác giả cũng dùng thủ pháp ước lệ, đem vẻ đẹp của người phụ nữ so sánh với những thứ cao đẹp trên trời "trăng, hoa, mây, tuyết, ngọc". Bút pháp tượng trưng, ẩn dụ và nhân hoá "khuôn trăng, nét ngài, hoa cười, ngọc thốt, mây thua, tuyết nhường" tạo nên những hình ảnh quen thuộc, gần gũi, thể hiện vẻ đẹp thuần khiết, trong sáng và đức hạnh của người thiếu nữ.

Nếu như khi tả Thúy Vân, tác giả chỉ miêu tả nhan sắc thì tới Thúy Kiều, tác giả tập trung miêu tả cả nhan sắc và tài năng của nàng:

"Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn
Làn thủy tinh , nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh
Một mai nghiêng nước nghiêng thành
Sắc đành đòi một tài đành hoạ hai"

Nguyễn Du đã sử dụng thủ pháp đòn bẩy, tả Thúy Vân trước rồi mới tả Thúy Kiều. Tác giả đã dùng cái đẹp của Thúy Vân làm nền cho cái đẹp của Thúy Kiều. Khác với việc miêu tả Thúy Vân, ở Thúy Kiều tác giả nhấn mạnh cả nhan sắc và tài năng của nàng. Thúy kiều "sắc sảo mặn mà" hơn hẳn Thúy Vân. Nàng có vẻ đẹp "nghiêng nước nghiêng thành". Nguyễn Du đã sử dụng nhiều hình ảnh ước lệ "thu thuỷ, xuân sơn", "hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh" để miêu tả vẻ đẹp của đôi mắt, của nét mày, của nụ cười,... của Thúy Kiều. Vẻ đẹp ấy của nàng khiến cho thiên nhiên phải ganh ghét, đố kị. Nếu như nhan sắc của nàng khiến cho hoa phải ghen, liễu phải hờn thì tài năng của nàng khiến cho trời đất không thể dung hoà.

"Thông minh vốn sẵn tính trời
Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm
Cung thương lầu bậc ngũ âm
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương
Khúc nhà tay lựa nên chương
Một thiên bạc mệnh lại càng lão nhân"

Thúy Kiều không chỉ có nhan sắc mà còn có tài năng. Nàng giỏi cả cầm, kì, thi, hoạ, tài năng của nàng xuất chúng "lầu bậc", "ăn đứt" cả thiên hạ. Đặc biệt là tài chơi đàn. Tiếng đàn của nàng hay đến mức có thể nức nở lòng người, nhưng chính cái tài ấy lại khiến cho nàng gặp tai ương. Bản nhạc "bạc mệnh" mà nàng sáng tác như dự báo số phận bạc mệnh của nàng vậy. Và phải chăng, số phận của nàng cũng sẽ bi thảm như "diffenrce" bản nhạc kia?

Sau khi miêu tả nhan sắc và tài năng của hai chị em, tác giả đã nêu lên cuộc sống hiện tại của họ:

"Êm đềm trướng rủ màn che
Tường đông ong bướm đi về mặc ai"

Hai chị em sống trong khuôn phép, nề nếp, gia giáo, chưa hề tiếp xúc với những điều mới mẻ, lạ lẫm bên ngoài. Đó cũng là cuộc sống của những người con gái phòng khuê, tốt đẹp và đáng trân trọng.

Với bút pháp ước lệ tượng trưng, tác giả đã vẽ lên bức chân dung vô cùng xinh đẹp của hai chị em Thúy Kiều. Đặc biệt là tài năng miêu tả nhân vật của Nguyễn Du đã đạt đến trình độ điêu luyện, tinh tế. Ông chỉ dùng vài dòng thơ nhưng đã khắc hoạ rõ nét chân dung của hai chị em, đặc biệt là vẻ đẹp và số phận của Thúy Kiều.


phần:
: Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Toả nắng xuống lòng sông lấp loáng
Chẳng biết nước có giữ ngày, giữ tháng
Giữ bao nhiêu kỷ niệm giữa dòng trôi?
Hỡi con sông đã tắm cả đời tôi!
Tôi giữ mãi mối tình mới mẻ
Sông của quê hương, sông của tuổi trẻ
Sông của miền Nam nước Việt thân yêu
Đọc đoạn thơ trên và thực hiện các yêu cầu sau:
Câu hỏi: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích. [/INST] Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm.