PHẦN I: ĐỌC - HIỂU (6.0 điểm) Đọc kĩ ngữ liệu sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: MÙA CHA SOI ẾCH Khi những cơn mưa ồ ập kéo đến cùng với sấm vang chớp giật, mọi nhà đóng kín cửa, ngồi trong nhà...

phần:
câu 1: . Phương thức biểu đạt chính: tự sự.

câu 2: : Phương thức biểu đạt chính của văn bản: tự sự.

câu 3: : Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là tự sự.
: Trong đoạn trích, nhân vật "bố" được nhắc đến với hình ảnh một người đàn ông chăm chỉ, cần cù, chịu khó, luôn hết lòng thương yêu gia đình. Bố là trụ cột gia đình, gánh vác trách nhiệm nặng nề, vất vả kiếm sống nuôi vợ con. Dù cuộc sống khó khăn, bố vẫn luôn cố gắng làm lụng, hi sinh bản thân để mang lại hạnh phúc cho gia đình. Hình ảnh bố soi ếch trong đêm mưa gió thể hiện sự kiên cường, bất khuất, sẵn sàng đối mặt với hiểm nguy để bảo vệ gia đình.
: Biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu văn "Bố là trụ cột gia đình, gánh vác trách nhiệm nặng nề, vất vả kiếm sống nuôi vợ con." nhằm nhấn mạnh vai trò quan trọng, ý nghĩa to lớn của người cha trong gia đình. So sánh bố với "trụ cột gia đình", "gánh vác trách nhiệm nặng nề" giúp người đọc dễ dàng hình dung được sự vững chắc, đáng tin cậy của người cha. Đồng thời, việc so sánh bố với "vất vả kiếm sống nuôi vợ con" càng khẳng định sự hy sinh, tình yêu thương vô bờ bến của người cha dành cho gia đình.
: Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong đoạn trích là:
- Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt: Giúp người đọc hình dung rõ nét hơn về vai trò, vị trí của người cha trong gia đình.
- Nhấn mạnh ý nghĩa to lớn của người cha: Khẳng định sự quan trọng, ý nghĩa to lớn của người cha trong cuộc sống gia đình.
- Thể hiện tình cảm yêu thương, kính trọng của tác giả đối với người cha: Qua việc sử dụng biện pháp so sánh, tác giả thể hiện sự trân trọng, biết ơn sâu sắc đối với người cha của mình.
Reflection:
Alternative Reasoning:
Phương pháp tiếp cận ban đầu tập trung vào việc xác định loại biện pháp tu từ và nêu tác dụng chung của nó. Tuy nhiên, phương pháp này chưa đủ sâu sắc để khai thác trọn vẹn giá trị nghệ thuật của biện pháp tu từ trong đoạn trích.

Phương pháp tiếp cận thay thế sẽ tập trung vào việc phân tích cụ thể cách thức tác giả sử dụng biện pháp tu từ so sánh, từ đó dẫn dắt đến việc nhận diện chủ đề và thông điệp của đoạn trích.

Nguyên tắc của phương pháp ban đầu:

- Xác định loại biện pháp tu từ dựa trên dấu hiệu nhận biết.
- Nêu tác dụng chung của biện pháp tu từ theo sách giáo khoa.

Sự khác biệt của phương pháp tiếp cận thay thế:

- Phân tích chi tiết cách thức tác giả sử dụng biện pháp tu từ so sánh.
- Liên hệ biện pháp tu từ với nội dung đoạn trích để rút ra chủ đề và thông điệp.

Tại sao phương pháp tiếp cận thay thế dẫn đến cùng một câu trả lời đúng:

Cả hai phương pháp đều hướng đến việc phân tích biện pháp tu từ so sánh trong đoạn trích. Tuy nhiên, phương pháp tiếp cận thay thế cung cấp thêm chiều sâu cho việc phân tích, giúp học sinh hiểu rõ hơn về cách thức tác giả sử dụng biện pháp tu từ để tạo nên hiệu quả nghệ thuật và truyền tải thông điệp.

Follow-up Reasoning:
Để nâng cao khả năng phân tích biện pháp tu từ so sánh, học sinh có thể áp dụng kiến thức vào bài tập rộng hơn, ví dụ:

Bài tập mở rộng:

Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong đoạn thơ sau:

“Con cò lặn lội bờ sông
Gánh gạo nuôi chồng, nuôi con, nuôi cháu
Cò lặn lội, cò bay mỏi cánh
Chẳng quản nắng mưa, chẳng quản gió sương.”

Giải pháp:

Trong đoạn thơ trên, tác giả sử dụng biện pháp tu từ so sánh ngang bằng: "Con cò lặn lội bờ sông/ Gánh gạo nuôi chồng, nuôi con, nuôi cháu".

- Việc so sánh con cò với người phụ nữ lao động vất vả, gánh vác trọng trách gia đình, thể hiện sự đồng cảm, trân trọng của tác giả đối với người phụ nữ Việt Nam.
- Hình ảnh con cò lặn lội, gánh gạo nuôi chồng, nuôi con, nuôi cháu, ẩn dụ cho sự tần tảo, lam lũ, chịu thương chịu khó của người phụ nữ.
- Biện pháp so sánh góp phần làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho đoạn thơ, khiến hình ảnh con cò trở nên gần gũi, thân thuộc, đồng thời khơi gợi lòng biết ơn, kính trọng đối với người phụ nữ.

Liên kết với vấn đề ban đầu:

Bài tập mở rộng liên quan đến vấn đề ban đầu bởi cùng sử dụng biện pháp tu từ so sánh. Tuy nhiên, bài tập mở rộng yêu cầu học sinh phân tích sâu hơn về cách thức tác giả sử dụng biện pháp tu từ so sánh để tạo nên hiệu quả nghệ thuật và truyền tải thông điệp.

câu 4: Câu hỏi:
i: đọc - hiểu (6.0 điểm) đọc kĩ ngữ liệu sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: mùa cha soi ếch khi những cơn mưa ồ ập kéo đến cùng với sấm vang chớp giật, mọi nhà đóng kín cưả, ngồi trong nhà nhí nhách nhai ngô rang. nhưng bố tôi lại phải đeo đèn ắcquy, xắn cao quần, cởi trần, đeo bên hông chiếc giỏ tre để bắt đầu chuyến đi xuyên đêm trên cánh đồng ngập nước. bố đi bắt ếch để mẹ bán lấy tiền cho mấy anh em tôi đóng học phí. trước lúc ra đồng bao giờ bố cũng dặn bốn mẹ con tôi: - mấy mẹ con ở nhà ngồi vào chỗ bố đã che nilông âý, đừng đợi bố. lúc về bố sẽ bắt cho vài con cò mà nướng. rồi bố cười, tôi nhớ mãi nụ cười hiền hậu âý. nụ cười như để trấn an mấy mẹ con rằng đừng lo lắng gì cả, bố sẽ chân cứng đá mềm, sáng mai cả nhà sẽ được bố đánh thức bằng mùi thơm của thịt cò dưới bếp và nụ cười được mùa ếch rạng rỡ. nhưng mỗi lần bố ra đồng mấy mẹ con đều không ngủ. dù mẹ hát ru, nhưng chúng tôi chỉ giả vờ nhắm mắt, để rồi mỗi khi chớp giật là lại mở mắt nhìn ra hun hút đồng, hun hút mưa, hun hút chớp, chỉ để tìm một ánh đèn của bố. thi thoảng nghe thấy tiếng thở dài nén nhẹ của mẹ là anh tôi lại hét lên: - kia rôì! rõ ràng là con vừa nhìn thấy ánh đèn của bố. thằng em út cũng chen vaò: - em cũng nhìn thâý, em còn thấy bố bắt được nhiều ếch ộp lắm cơ. mẹ bật cười, vỗ vai anh em tôi hát ru khe khẽ… mẹ hát ru như để xoa dịu chính nỗi lo âu trong mẹ, ngoài kia mưa to lắm, sấm sét to lắm, rắn rết ngày mưa có nhiều mà bố tôi thì đang bì bõm giữa cơn mưa vì cả nhà… bố không bao giờ đi soi ếch một mạch đến sáng mới về nhà, mà nhất là những đêm sấm to ít người đi soi, bắt được nhiều ếch. bố nhốt ếch vào bao taỉ, che lại cho mẹ con tôi mảnh nilông. có khi thấy mấy con mắt vẫn còn thao laó, bố cười baỏ: - vẫn đợi bố cơ à? hôm nay bố bắt được rất nhiều ếch nhé, lại còn cả cái này nưã. bố nói và giơ ra trước mặt chúng tôi một xâu cò trắng. mấy anh em vỗ tay ầm ĩ, vớ lấy cái mẹt che đầu chạy ngay xuống bếp, thổi lửa nướng cò… bố nhìn mấy mẹ con, nháy mắt baỏ: - đây là đặc sản đâý. nhất mấy mẹ con nhé! rồi bố lại vội vã đeo giỏ đi về phía cánh đồng chớp giật… giờ đi học giữa thành phố, mỗi lần mùa mưa đến, thấy sấm vang chớp giật ngoài trời lại nhớ nôn nao mùa soi ếch. trong giấc mơ tôi vẫn dõi tìm ánh đèn soi của bố giữa cánh đồng mênh mông nước. (vũ thị huyền trang, “truyện đạo dức xưa và nay”, nxb giáo dục việt nam, 2010, tr 24, 25, 26) chú thích: vũ thị huyền trang (sinh năm 1987), tốt nghiệp khóa ix – khoa sáng tác – lý luận & phê bình văn học, trường đại học văn hóa hà nội (2006 – 2010) – tiền thân trường viết văn nguyễn du, hội viên hội văn học nghệ thuật thị xã phú thọ, hội viên hội nhà văn việt nam. chị là một cây bút trẻ với sức viết dồi dào và dẻo dai. truyện ngắn “mùa cha soi ếch” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của nhà văn viết cho thiếu nhi.
. (1.0 điểm) em hiểu như thế nào về câu văn: “trong giấc mơ tôi vẫn dõi tìm ánh đèn soi của bố giữa cánh đồng mênh mông nước.”? [/INST] Trong giấc mơ nhân vật "tôi" luôn hướng về hình ảnh người cha, mong muốn gặp gỡ, trò chuyện cùng cha. Hình ảnh đó thể hiện tình cảm sâu sắc của nhân vật dành cho cha mình.

câu 5: . Phương thức biểu đạt chính: tự sự.
. Ngôi kể thứ nhất.
. Biện pháp tu từ liệt kê: "những cơn mưa ồ ạt kéo đến cùng với sấm vang chớp giật, mọi nhà đóng kín cửa, ngồi trong nhà nhí nhách nhai ngô rang." Tác dụng: nhấn mạnh hình ảnh những cơn mưa lớn kèm theo sấm chớp khiến ai nấy đều sợ hãi.
. Nội dung chính của đoạn trích: Kể về kỉ niệm tuổi thơ của nhân vật tôi gắn liền với việc đi soi ếch cùng bố.
. Chi tiết ấn tượng nhất: "bố đi bắt ếch để mẹ bán lấy tiền cho mấy anh em tôi đóng học phí". Vì chi tiết đó thể hiện tình cảm thương yêu gia đình, chăm sóc vợ con hết mực của người bố.
. Bài học ý nghĩa nhất đối với em: Tình cảm gia đình luôn thiêng liêng và quan trọng hơn bất cứ điều gì khác.
. Em hoàn toàn đồng ý với ý kiến trên. Bởi lẽ, cuộc sống vốn dĩ có nhiều khó khăn, thử thách đòi hỏi con người phải vượt qua. Nếu như không có nghị lực, ý chí vươn lên thì chúng ta sẽ chẳng thể làm được điều gì. Chỉ khi có nỗ lực, cố gắng không ngừng nghỉ thì chúng ta mới có thể gặt hái được thành công.