I. Mở bài:
Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận: Cánh đồng bất tận là một trong những truyện ngắn đặc sắc nhất của Nguyễn Ngọc Tư, thể hiện rõ phong cách và cá tính sáng tạo của nhà văn trẻ này. Truyện đã được chuyển thể thành phim điện ảnh cùng tên do Nguyễn Phan Quang Bình làm đạo diễn.
II. Thân bài:
1. Giới thiệu cốt truyện:
Câu chuyện kể lại cuộc đời của hai chị em Nương và Điền ở vùng quê sông nước miền Tây. Cha của họ bỏ đi theo một người đàn bà khác, mẹ thì chết sau khi sinh Điền. Hai chị em nương tựa vào nhau, sống trôi nổi trên chiếc thuyền nhỏ bé, lênh đênh khắp vùng sông nước mênh mông. Một ngày nọ, họ gặp phải một vụ tai nạn giao thông đường thủy, khiến cho cha của họ bị thương nặng. Sau đó, ông ta qua đời vì không chịu nổi vết thương đó.
2. Phân tích các nhân vật chính:
- Nhân vật Nương: Là một cô gái hiền lành, tốt bụng, luôn yêu thương và chăm sóc em trai. Cô có ước mơ giản dị là có một ngôi nhà thật sự để sống yên ổn bên gia đình. Tuy nhiên, cuộc sống của cô đầy sóng gió và bất hạnh.
- Nhân vật Điền: Là một cậu bé hiếu động, nghịch ngợm nhưng cũng rất tình cảm. Cậu luôn mong muốn có một mái ấm gia đình trọn vẹn, nơi mà mọi người đều yêu thương và quan tâm đến nhau.
3. Ý nghĩa nhan đề:
Nhan đề "Cánh đồng bất tận" mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Nó gợi lên hình ảnh một thế giới rộng lớn, bao la, vô tận, nơi mà con người có thể tự do bay nhảy, khám phá và trải nghiệm. Đồng thời, nó cũng ẩn dụ cho khát vọng sống mãnh liệt, không ngừng nghỉ của con người, dù phải đối mặt với bao nhiêu khó khăn, thử thách.
4. Hình tượng nhân vật:
Nhân vật Nương và Điền là những hình tượng tiêu biểu cho số phận bi thảm của những đứa trẻ mồ côi, thiếu thốn tình cảm gia đình. Họ là những nạn nhân của chiến tranh, của xã hội bất công, tàn bạo. Tuy nhiên, họ vẫn giữ được lòng nhân ái, vị tha, sẵn sàng giúp đỡ người khác.
5. Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện:
Tác giả sử dụng nghệ thuật xây dựng tình huống truyện độc đáo, hấp dẫn, tạo nên sự hồi hộp, kịch tính cho người đọc. Tình huống truyện xoay quanh việc hai chị em Nương và Điền tìm thấy một xác chết trên bờ sông, rồi sau đó phát hiện ra rằng đó là cha ruột của họ. Điều này đã gây ra nhiều biến cố, thay đổi cuộc sống của họ mãi mãi.
III. Kết bài:
Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện ngắn "Cánh đồng bất tận". Tác phẩm đã phản ánh chân thực cuộc sống của những người dân nghèo khổ, bất hạnh ở vùng quê sông nước miền Tây. Đồng thời, tác phẩm cũng ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn cao thượng, giàu lòng nhân ái của con người Việt Nam.