Thu Hà Bài thơ "Nhật ký trong tù" của Chủ tịch Hồ Chí Minh là một tác phẩm nổi bật trong nền văn học Việt Nam, phản ánh cuộc sống gian khổ và những khó khăn mà Người phải đối mặt trong thời gian bị giam cầm. Tuy nhiên, qua những vần thơ ấy, ta còn thấy được một nhân vật trữ tình có một ý chí nghị lực phi thường, vượt qua mọi thử thách để duy trì niềm tin vào cuộc sống và lý tưởng cách mạng.
Trước hết, ý chí nghị lực của nhân vật trữ tình trong bài thơ thể hiện qua thái độ lạc quan và kiên cường trước hoàn cảnh. Trong suốt thời gian bị giam cầm, Hồ Chí Minh không hề tỏ ra chán nản hay đầu hàng trước sự tàn bạo của kẻ thù. Ngược lại, Người luôn giữ vững tinh thần lạc quan, vững vàng như trong bài thơ "Mỗi ngày tôi lại thêm một tuổi". Đó là sự thể hiện rõ nét của một tinh thần không bao giờ khuất phục, bất chấp hoàn cảnh khó khăn, mưa gió, tăm tối của nhà tù. Hình ảnh "mưa gió bão bùng" hay "bước chân giam hãm" không thể làm cho người trữ tình mất đi niềm tin vào cuộc sống.
Thứ hai, nhân vật trữ tình trong bài thơ thể hiện ý chí nghị lực qua việc tìm kiếm và nuôi dưỡng niềm tin vào lý tưởng cách mạng. Dù sống trong hoàn cảnh vô cùng ngặt nghèo, Hồ Chí Minh vẫn luôn hướng về tương lai, về đất nước, về những người đồng chí và nhân dân. Bài thơ "Nhật ký trong tù" không chỉ là ghi chép về một quãng thời gian đen tối mà còn là một bản trường ca về lòng kiên định của một chiến sĩ cách mạng. Chính trong những ngày đen tối nhất của cuộc đời, Người vẫn giữ vững niềm tin vào cuộc đấu tranh cho tự do và độc lập dân tộc.
Ngoài ra, ý chí nghị lực của nhân vật trữ tình còn thể hiện qua sự vươn lên từ những khó khăn, tìm kiếm sự an ủi từ những điều bình dị, giản đơn trong cuộc sống. Hồ Chí Minh đã biết cách biến những điều nhỏ nhặt như cảnh vật, thiên nhiên, con người trong nhà tù trở thành nguồn động viên, tiếp thêm sức mạnh cho bản thân. Những bài thơ về cảnh vật xung quanh, về những buổi chiều tà, hay hình ảnh những bông hoa trong vườn không chỉ làm phong phú thêm bài thơ mà còn thể hiện khả năng nhìn nhận cuộc sống từ một góc độ tích cực, bất chấp đau khổ.
Cuối cùng, ý chí nghị lực trong "Nhật ký trong tù" của Hồ Chí Minh là một biểu tượng cho tinh thần cách mạng kiên cường của dân tộc Việt Nam. Qua bài thơ, ta nhận thấy rằng dù phải đối mặt với bao nhiêu gian khó, nhưng với một niềm tin vững vàng vào lý tưởng, con người có thể vượt qua mọi thử thách. Chính nhờ có sức mạnh tinh thần ấy, Hồ Chí Minh đã trở thành ngọn đuốc sáng dẫn dắt cả dân tộc Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập.
Tóm lại, "Nhật ký trong tù" không chỉ là một tác phẩm ghi lại những kỷ niệm trong quãng thời gian khổ ải của Hồ Chí Minh mà còn là một bài ca ca ngợi ý chí nghị lực phi thường của một con người kiên cường, bất khuất. Chính những vần thơ trong tác phẩm này đã làm sáng ngời một lý tưởng sống và đấu tranh cho tự do, độc lập của dân tộc, và là nguồn cảm hứng bất tận cho thế hệ sau.