phần:
câu 1: Hồ Chí Minh không chỉ được biết đến với vai trò một nhà cách mạng vĩ đại, mà còn là một thi sĩ nổi tiếng của nền văn học Việt Nam. Một trong những bài thơ rất nổi tiếng của Người là "Ngắm trăng". Tác phẩm này được viết khi Bác đang bị giam giữ tại nhà tù của Tưởng Giới Thạch. Dù trong hoàn cảnh tù đày, thì Bác vẫn luôn giữ được tinh thần lạc quan của mình. Điều này được thể hiện rất rõ trong bài thơ Ngắm trăng.
Mở đầu bài thơ, Hồ Chí Minh đã miêu tả hoàn cảnh sống của mình khi ở trong tù:
"Trong tù không rượu cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ."
Trong tù, Bác đâu có rượu, cũng chẳng có hoa, đây đều là những thứ vô cùng cần thiết để tạo nên nguồn cảm hứng cho thi ca. Nhưng đối với Hồ Chí Minh, dù trong hoàn cảnh nào, thì Người vẫn luôn dành ra những cảm hứng riêng để viết lên những bài thơ mang đậm dấu ấn cách mạng. Trong hoàn cảnh thiếu thốn như vậy, nhưng trước vẻ đẹp của thiên nhiên, Bác vẫn không nỡ hững hờ. Đêm nay, khi đang trong ngục tù "cảnh đẹp" đã khiến Bác phải thật nhạy cảm mới nhận ra được. Đó có thể là ánh trăng soi ngoài cửa sổ nhà lao, cũng có thể là hình ảnh chị gái truyền bí mật cho cách mạng. Nên nhà thơ đã khẳng định chắc nịch rằng: "Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ". Câu mở đầu đã giới thiệu về hoàn cảnh, cũng như khơi gợi về hình tượng trung tâm của bài thơ đó chính là ánh trăng.
Ánh trăng soi sáng ngoài cửa sổ đã khiến cho nhà thơ thật khó hững hờ:
"Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ
Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ"
Hình ảnh ánh trăng xuất hiện với tần suất lớn trong các tác phẩm của Bác. Ta có thể thấy sự xuất hiện của ánh trăng trong cả những hoàn cảnh khác nhau, từ chiến khu Việt Bắc:
"Trong tù không rượu cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ
Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ
Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ"
Dù ở trong bất cứ hoàn cảnh nào, thì Bác vẫn luôn dành cho thiên nhiên một tình yêu đặc biệt. Và thiên nhiên cũng luôn đồng hành cùng Bác trong mọi hoàn cảnh. Ánh trăng xuất hiện trong bài thơ không đơn thuần chỉ là hình ảnh tả thực, mà nó đã trở thành một người bạn tri âm, tri kỉ của Bác. Bác và trăng lặng lẽ nhìn nhau qua song sắt của nhà tù. Vượt qua những gông cùm của xã hội Trung Quốc lúc bấy giờ, ánh trăng cũng như những người bạn, luôn đồng hành cùng Bác trong mọi hoàn cảnh.
Bài thơ Ngắm trăng không chỉ thể hiện tình yêu thiên nhiên say đắm của Hồ Chí Minh, mà còn toát lên khẩu khí của một người chiến sĩ cách mạng. Dù trong hoàn cảnh nào, họ vẫn luôn ung dung, tự tại và lạc quan tin tưởng vào tương lai phía trước.
Tóm lại, bài thơ Ngắm trăng đã thể hiện được tâm hồn yêu thiên nhiên sâu sắc của nhà thơ Hồ Chí Minh, dù trong hoàn cảnh nào, thì Bác vẫn luôn hướng đến thiên nhiên và tìm thấy những niềm vui nơi thiên nhiên hoang dã. Đồng thời, bài thơ cũng đã thể hiện được tinh thần thép và phong thái ung dung, tự tại của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày.
phần:
câu 2: I. Đọc hiểu
Dấu hiệu nhận biết thể thơ của bài thơ trên: Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật.
Hình ảnh được sử dụng để ẩn dụ tượng trưng cho "trăng": Trăng tròn đầy, ánh trăng sáng đẹp.
Việc tác giả sử dụng hình thức kết cấu đối đáp trong bài thơ giúp tăng tính thuyết phục và sức hấp dẫn cho nội dung tư tưởng mà tác giả muốn gửi gắm; tạo điều kiện thuận lợi để bộc lộ tâm trạng, cảm xúc của chủ thể trữ tình một cách trực tiếp, sinh động.
Hai câu thơ: Nước nhà giành lại nhờ gan sắt, sự nghiệp làm nên bởi chữ đồng có thể hiểu: Muốn đánh đuổi giặc ngoại xâm, giành lại độc lập tự do cho đất nước thì phải có lòng dũng cảm, kiên cường, quyết tâm chiến đấu đến cùng. Để xây dựng cuộc sống hòa bình, ấm no hạnh phúc, tiến tới giải phóng dân tộc thì toàn dân tộc phải đoàn kết, chung tay góp sức.
Thông điệp ý nghĩa cho bản thân: Cần rèn luyện bản lĩnh vững vàng, tinh thần trách nhiệm cao với cộng đồng, quê hương, đất nước...
II. Nghị luận
Vai trò của bản lĩnh tuổi trẻ khi đứng trước những tệ nạn xã hội xâm nhập học đường
Bản lĩnh là khả năng đương đầu với khó khăn, vượt qua thử thách trong cuộc sống, là bản tính kiên cường, mạnh mẽ luôn giữ được chính kiến, thái độ sống tích cực dù ở bất cứ hoàn cảnh nào. Bản lĩnh còn là dám nghĩ, dám làm, dám chấp nhận rủi ro, sẵn sàng chịu trách nhiệm với hành động của mình.
Tuổi trẻ thường thiếu kinh nghiệm, dễ bị cám dỗ, lôi kéo, kích bác, vì vậy rất cần trang bị bản lĩnh để vững vàng hơn trong cuộc sống.
Tác hại của các tệ nạn xã hội đối với giới trẻ: Tệ nạn xã hội gây ra nhiều hậu quả tiêu cực cho cá nhân và xã hội, đặc biệt là đối với giới trẻ. Nó khiến con người trở nên lười biếng, ỷ lại, mất phương hướng, sa đọa vào tội lỗi, hủy hoại tương lai.
Cách rèn luyện bản lĩnh cho giới trẻ: Giới trẻ cần rèn luyện bản lĩnh bằng cách trau dồi tri thức, kỹ năng sống, nâng cao nhận thức về tác hại của các tệ nạn xã hội, sống có mục đích, lý tưởng, có kế hoạch cụ thể cho tương lai,...
Phê phán những bạn trẻ thiếu bản lĩnh, dễ dàng bị lôi kéo, kích bác, sa đà vào các tệ nạn xã hội.