CÂU HỎI VỀ BÀI: QUẦN XÃ SINH VẬT HỌC SINH LÀM VÀO GIẤY NHÁP, THỨ 3 NỘP CHO CÔ Thế nào là quần xã SV? Lấy ví dụ. Phân tích thành phần loài (loài ưu thế, loài đặc trưng, loài chủ chốt). Vì sao thành ph...

**1. Thế nào là quần xã sinh vật? Lấy ví dụ.** Quần xã sinh vật là tập hợp các quần thể sinh vật thuộc nhiều loài khác nhau, cùng sống trong một không gian và thời gian nhất định. Các sinh vật trong quần xã có mối quan hệ gắn bó với nhau như một thể thống nhất. Ví dụ, vườn quốc gia Cúc Phương ở Việt Nam là một quần xã rừng nhiệt đới, nơi có nhiều quần thể sinh vật cùng sinh sống như chò xanh, chò chỉ, khướu mỏ dài, v.v. **2. Phân tích thành phần loài (loài ưu thế, loài đặc trưng, loài chủ chốt). Vì sao thành phần loài giúp cân bằng quần xã?** - **Loài ưu thế** là những loài có số lượng cá thể nhiều và có ảnh hưởng lớn đến cấu trúc và chức năng của quần xã, ví dụ như cây gỗ trong rừng. - **Loài đặc trưng** là những loài chỉ có ở một quần xã nhất định, phản ánh tính đặc thù của quần xã đó. - **Loài chủ chốt** là những loài mà sự biến mất của chúng có thể dẫn đến sự thay đổi lớn trong quần xã, ví dụ như cá mập trong một hệ sinh thái biển. Thành phần loài giúp cân bằng quần xã vì sự đa dạng loài tạo nên sự ổn định và khả năng chịu đựng các biến động từ môi trường. Nếu một loài nào đó bị giảm số lượng, các loài khác có thể thay thế vai trò của nó, từ đó giữ cho quần xã không bị suy thoái. **3. Phân tích chỉ số đa dạng và độ phong phú. Vì sao chỉ số đa dạng và độ phong phú giúp cân bằng quần xã?** - **Chỉ số đa dạng** là một thước đo về số lượng loài và sự phân bố cá thể giữa các loài trong quần xã. Chỉ số Shannon và Simpson là những chỉ số phổ biến để đánh giá độ đa dạng. - **Độ phong phú** thể hiện số lượng cá thể của từng loài so với tổng số cá thể trong quần xã. Chỉ số đa dạng và độ phong phú giúp cân bằng quần xã vì nếu một loài bị đe dọa, sự tồn tại của nhiều loài khác giúp quần xã vẫn có thể duy trì chức năng sinh thái của mình. Độ đa dạng cao thường đi kèm với sự ổn định cao hơn của quần xã. **4. Phân tích cấu trúc không gian. Vì sao cấu trúc không gian giúp cân bằng quần xã?** Cấu trúc không gian của quần xã bao gồm các vùng như vùng lõi (nơi có điều kiện sinh thái ổn định) và vùng biên (nơi có sự giao thoa giữa các quần xã khác nhau). Cấu trúc không gian giúp cân bằng quần xã vì nó tạo ra nhiều kiểu môi trường sống khác nhau, từ đó tạo điều kiện cho sự đa dạng loài. Sự phân bố không gian của các loài cũng giúp chúng tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên và giảm thiểu cạnh tranh. **5. Phân tích cấu trúc chức năng dinh dưỡng. Vì sao cấu trúc chức năng dinh dưỡng giúp cân bằng quần xã?** Cấu trúc chức năng dinh dưỡng bao gồm ba nhóm sinh vật chính: - **Sinh vật sản xuất** (thực vật) là nguồn năng lượng chính cho các sinh vật tiêu thụ. - **Sinh vật tiêu thụ** (động vật) ăn sinh vật sản xuất hoặc các sinh vật tiêu thụ khác. - **Sinh vật phân giải** (vi khuẩn, nấm) có vai trò phân hủy chất hữu cơ và tái tạo dinh dưỡng cho đất. Cấu trúc chức năng dinh dưỡng giúp cân bằng quần xã vì nó tạo ra mối quan hệ ràng buộc giữa các loài, giúp chúng tương tác và hỗ trợ nhau trong việc duy trì vòng tuần hoàn chất dinh dưỡng. Sự mất mát của một nhóm có thể ảnh hưởng lớn đến toàn bộ quần xã. **6. Trình bày khái niệm, đặc điểm, lấy ví dụ về các mối quan hệ: cạnh tranh, hợp tác, cộng sinh, hội sinh, ức chế, kí sinh, động vật ăn thực vật, vật ăn thịt con mồi.** - **Cạnh tranh**: Là mối quan hệ giữa hai hoặc nhiều loài tranh giành nguồn sống (vd: cây trồng và cỏ dại). - **Hợp tác**: Là mối quan hệ mà cả hai bên đều có lợi (vd: chim ăn ký sinh trùng trên lưng bò). - **Cộng sinh**: Là mối quan hệ giữa hai loài mà cả hai bên đều cần thiết cho sự sống của nhau (vd: tảo và nấm trong địa y). - **Hội sinh**: Là mối quan hệ mà một bên có lợi mà không ảnh hưởng đến bên kia (vd: cây leo bám vào cây khác để lấy ánh sáng). - **Ức chế**: Là mối quan hệ trong đó một loài gây hại cho loài khác (vd: tảo biển gây hại cho cá). - **Kí sinh**: Là mối quan hệ mà một bên sống nhờ vào cơ thể của bên kia và gây hại cho nó (vd: giun sán ký sinh trong ruột). - **Động vật ăn thực vật**: Là mối quan hệ mà động vật tiêu thụ thực vật (vd: thỏ ăn cỏ). - **Vật ăn thịt con mồi**: Là mối quan hệ giữa động vật ăn thịt và con mồi (vd: sư tử và hươu). Những mối quan hệ này tạo ra sự đa dạng trong quần xã và giúp duy trì sự cân bằng sinh thái, từ đó đảm bảo sự sống và phát triển của các sinh vật trong quần xã.