Thuyết minh tác phẩm " Cô hàng xen " của tác giả Thạch Lam

Thạch Lam là một nhà văn lãng mạn khá nổi tiếng. Ông sáng tác không nhiều nhưng đủ để mọi người biết đến với tư cách là một nhà văn lớn. Truyện ngắn của Thạch Lam không hề có cao trào, cốt truyện đơn giản, thậm chí có lần tác giả đã từng nói rằng: "Đối với tôi, văn chương không phải là một cách đem đến cho người đọc sự thoát ly hay sự quên, trái lại văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà chúng ta có, để vừa tố cáo và thay đổi một cái thế giới giả dối và tàn ác, làm cho lòng người được thêm trong sạch và phong phú hơn". Truyện ngắn "cô hàng xén" là một trong những truyện ngắn như vậy, nó làm cho người đọc thấm thía nỗi khổ của người phụ nữ xưa.

Nhân vật chính của truyện là Tâm - cô gái bán hàng xén, qua ngòi bút miêu tả của nhà văn thì cô Tâm hiện lên với vẻ xinh xắn, dễ thương, "Cổ áo cao, ôm sát lấy bờ vai nhỏ, hai cánh tay trắng mềm, tròn lẳn, cái nón trắng với những đường quai xanh buộc dao dưới cằm làm cô thêm tươi đẹp như một bức tranh mực tàu". Với vẻ bề ngoài xinh đẹp, đáng yêu như vậy nhưng cô Tâm lại có một cuộc đời vô cùng cực khổ, bôn ba kiếm kế sinh nhai.

Sáng sớm cô phải gánh hàng ra chợ rồi tối đến lại gánh hàng về nhà, trên con đường đó cô gặp biết bao nhiêu rủi ro, nguy hiểm. Nhưng có lẽ điều làm cho cô Tâm đau đớn nhất không phải là những thử thách của cuộc sống mà chính là việc phải từ bỏ mối tình đẹp đẽ với anh giáo trẻ vì bố mẹ cô cản trở bởi họ "khác nhau quá, không hợp nhau đâu". Dưới ngòi bút miêu tả tinh tế của nhà văn Thạch Lam, tâm trạng của cô Tâm như bừng tỉnh, cô nhận ra cuộc đời mình đang dần qua đi, tuổi xuân sắp hết, nếu cứ kéo dài như vậy, chắc chắn cô sẽ phát điên mất.

Đến đây tác giả đã khéo léo phân tích nỗi lòng của cô Tâm, một người phụ nữ xinh đẹp, nết na nhưng lại bị số phận bất công cướp đoạt tuổi thanh xuân, khiến cô phải chôn vùi tuổi trẻ bên gánh hàng xén nặng nề. Tâm trạng của cô Tâm đại diện cho những người phụ nữ phải chịu nhiều bất công, thiệt thòi trong xã hội cũ, họ không được lựa chọn tình yêu, số phận của mình mà ngược lại bị cha mẹ, gia đình sắp xếp bừa bãi.

Có lẽ vì nhận thức được số phận của mình nên cô Tâm luôn cố gắng làm tròn bổn phận của một người vợ, người con dâu tốt "Sáng hôm sau, Tâm dậy từ gà gáy, ngồi đóng yên yên vị trước chiếc gương, soi lại mặt và chải đầu. Chải xong mái tóc mượt và dày, cô ngắm nghía một lúc rồi vỗ tay, cười: "Mình vẫn trẻ lắm! Chẳng ai bằng mình!" Dậy sớm, sợ các em dậy, không tiện nằm, Tâm quay ra ngoài, tựa lưng vào thành giường, chờ Vợi dậy. Cô khép mi cho thật đậm, rồi mở ra nhìn thật lâu. Mắt cô đỏ húp, sưng mọng lên. Cô cắn chặt môi dưới, cho khỏi khóc, nhưng hai bàn tay bóp chặt lấy mặt, cho đôi mắt xa lìa nhau, và nước mắt ứa ra chảy dài hai bên má. Cô Tâm khóc thầm, khóc vì nhớ anh, khóc vì thương cho số phận mình nữa chăng? Trời sáng dần, sương tan, trời đất rạng rùng một màu trắng nhờ nhờ. Một vài người đi chợ sớm, gánh khiêng rảo bước trên con đường quen thuộc."

Qua tác phẩm "cô hàng xén", nhà văn Thạch Lam đã khắc họa thành công hình ảnh cô Tâm - một người phụ nữ xinh đẹp, nết na nhưng lại có số phận bất hạnh, phải chịu nhiều thiệt thòi trong cuộc sống. Bằng ngòi bút tinh tế, sâu sắc nhà văn đã lột tả chân thực những tủi hờn, xót xa nơi đáy lòng cô Tâm. Từ đó, thể hiện niềm thương cảm của mình tới những người phụ nữ phải chịu nhiều bất công, thiệt thòi trong xã hội cũ.