so sánh cuộc cải cách của lê thánh tông và cuộc cải cách của minh mạng

Cuộc cải cách hành chính của Lê Thánh Tông và Minh Mạng đều có những điểm tương đồng và khác biệt đáng chú ý.

1. Mục tiêu và nội dung cải cách:
- Lê Thánh Tông: Cuộc cải cách diễn ra vào thế kỷ XV (1460-1490) nhằm kiện toàn bộ máy hành chính từ trung ương đến địa phương, tăng cường quyền lực của nhà vua và ổn định chính trị để phát triển kinh tế, văn hóa. Ông đã bỏ chức Tề tướng, Đại hành khiển, và thiết lập 6 bộ do Thượng thư đứng đầu. Năm 1483, ông ban hành Quốc triều hình luật (Luật Hồng Đức) với 722 điều, đánh dấu sự phát triển cao về ý thức pháp lý.
- Minh Mạng: Cuộc cải cách diễn ra vào thế kỷ XIX, tập trung vào cải cách bộ máy hành chính, chia cả nước thành 30 tỉnh và một phủ Thừa Thiên, với Tổng đốc và Tuần phủ cai quản. Minh Mạng cũng chú trọng đến việc xây dựng một bộ máy nhà nước đơn giản, tinh gọn và đội ngũ quan lại thanh liêm.

2. Cấu trúc hành chính:
- Lê Thánh Tông: Cải cách chia cả nước thành 13 đạo thừa tuyên, mỗi đạo có 3 ti tông phụ trách các mặt dân sự, quân sự, an ninh, dưới đó là các phủ, huyện, châu, xã. Người đứng đầu xã do dân bầu.
- Minh Mạng: Cải cách chia cả nước thành 30 tỉnh và một phủ Thừa Thiên, với hệ thống phủ, huyện, châu, tổng, xã vẫn giữ nguyên. Điều này cho thấy sự duy trì một số cấu trúc hành chính cũ trong khi cải cách.

3. Tác động và di sản:
- Lê Thánh Tông: Cuộc cải cách đã đưa chế độ phong kiến Việt Nam phát triển đến đỉnh cao, củng cố quyền lực của nhà vua và tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế, văn hóa.
- Minh Mạng: Cuộc cải cách để lại di sản quan trọng trong nền hành chính quốc gia thời kỳ cận - hiện đại, đặc biệt là cấu trúc phân cấp hành chính địa phương tỉnh - huyện - xã, có ảnh hưởng lớn đến tình hình chính trị - xã hội và thể chế chính trị của triều Nguyễn sau này.

Tóm lại, cả hai cuộc cải cách đều nhằm mục đích củng cố quyền lực của nhà vua và cải thiện bộ máy hành chính, nhưng cách thức thực hiện và cấu trúc hành chính có sự khác biệt rõ rệt. Cuộc cải cách của Lê Thánh Tông mang tính toàn diện và sâu sắc hơn, trong khi cuộc cải cách của Minh Mạng tập trung vào việc duy trì và cải cách một số yếu tố đã có.