Tố Hữu là một nhà thơ cách mạng tiêu biểu, suốt cuộc đời và sự nghiệp cầm bút của mình ông đã có nhiều bài thơ hay gắn liền với những sự kiện lịch sử của đất nước. Bài thơ Từ ấy đã ghi lại niềm vui sướng, hạnh phúc của Tố Hữu khi bắt gặp được lý tưởng cách mạng ngay còn là thanh niên.
Mở đầu bài thơ tác giả đã diễn tả niềm vui sướng, hạnh phúc khi bắt gặp được lý tưởng cách mạng:
Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hình ảnh ẩn dụ "bừng nắng hạ" đã diễn tả cụ thể ánh sáng soi đường trong tâm hồn của nhà thơ, đó là thứ ánh sáng mạnh mẽ, rực rỡ của những ngày hạ. "Mặt trời chân lí" là hình ảnh ẩn dụ cho lí tưởng cộng sản, nguồn nhiệt lượng làm bừng sáng tâm hồn nhà thơ. Đó là lí tưởng của Đảng, của cách mạng đã soi sáng cho tâm hồn, giúp nhà thơ nhận ra con đường đúng đắn phải đi, mục đích sống cao đẹp. Động từ "bừng" chỉ ánh sáng phát ra đột ngột, hay cũng chính là để nói đến cảm xúc dâng trào, mãnh liệt trong tâm hồn nhà thơ. Lý tưởng cách mạng đã khơi dậy trong tâm hồn nhà thơ sức sống mới, mang lại một tầm vóc mới, làm thay đổi nhận thức về lẽ sống.
Tiếp nối mạch cảm xúc ấy, hai câu thơ tiếp đã diễn tả sự thay đổi lớn lao trong tâm hồn nhà thơ:
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim
Hình ảnh so sánh độc đáo cùng biện pháp tu từ liệt kê đã nhấn mạnh vẻ đẹp của tâm hồn nhà thơ khi có lý tưởng cách mạng. Tâm hồn trở nên tràn đầy sức sống, phong phú, tươi đẹp như "vườn hoa lá" có hương thơm ngào ngạt, có tiếng chim hót rộn ràng. Những âm thanh, hương thơm của thiên nhiên quyện hòa vào với tâm hồn nhà thơ, tạo nên sự thăng hoa về cảm xúc.
Khổ thơ cuối cùng đã thể hiện khát khao được cống hiến, hòa nhập vào cuộc sống của nhân dân:
Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải khắp trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời
Nhà thơ nguyện đem cả bản thân mình gắn bó với cuộc đời, để trở thành một mảnh nhỏ trong nhiều mảnh nhỏ của nhân dân, hòa nhập vào cuộc sống của nhân dân. Từ "buộc" thể hiện ý thức tự nguyện sâu sắc và quyết tâm cao độ của Tố Hữu muốn vượt qua giới hạn của cái tôi cá nhân để sống chan hòa với mọi người. "Tình trang trải" là tình yêu thương, tấm lòng của nhà thơ được mở rộng, trải dài khắp muôn nơi, tạo thành sợi dây liên kết tất cả mọi người. Ông muốn xây dựng, vun đắp lên "khối đời" - khối đại đoàn kết dân tộc bao gồm những người dân bị áp bức, tầng lớp trí thức tiểu tư sản,... để tạo nên sức mạnh vững chắc cạnh tranh với giai cấp thống trị. Từ đó, Tố Hữu cũng ý thức được trách nhiệm của bản thân mình đối với cuộc đời và sự nghiệp cách mạng:
Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ
Tác giả xem mình cũng giống như những người dân lao động, cùng chịu chung nỗi khổ, cùng chiến đấu giành lấy tự do. Nhà thơ coi tất cả mọi người là người thân ruột thịt, khẳng định mối quan hệ gắn bó giữa mình với nhân dân. Ông tự nhận mình là một phần của "vạn nhà", "vạn kiếp", "vạn đầu em nhỏ" không chỉ riêng một ai, thể hiện thái độ đồng cảm sâu sắc với hoàn cảnh sống của những con người nghèo khó.
Bài thơ "Từ ấy" đã thể hiện niềm vui sướng, say mê của một thanh niên yêu nước khi bắt gặp lí tưởng cách mạng. Qua đó thấy được nhận thức mới về lẽ sống và sự thay đổi lớn lao trong tâm hồn, tình cảm của nhà thơ khi được đứng trong hàng ngũ của Đảng.