Soạn bài bài thơ của một người yêu nước mình của tác giả trần sao vàng

I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả: Trần Vàng Sao (1942 - 2018) tên thật là Nguyễn Đính, quê ở Thừa Thiên Huế. Ông xuất thân trong một gia đình nông dân, sớm giác ngộ cách mạng và tham gia hoạt động du kích từ năm 1960. Sau đó ông bị thương nặng và được đưa ra miền Bắc chữa trị, bắt đầu sáng tác văn học. Năm 1967, ông trở về miền Nam tiếp tục tham gia chiến đấu. Từ sau 1975, ông công tác tại tạp chí Sông Hương và Hội Văn học nghệ thuật Bình Trị Thiên. Thơ của ông giản dị, gần gũi với đời sống thường nhật của nhân dân.
2. Bài thơ Bài thơ của một người yêu nước mình được in trong tập thơ cùng tên do NXB Hội Nhà văn ấn hành năm 2016.
II. Trọng tâm kiến thức
1. Thể loại: Thơ tự do
- Đặc điểm thể loại: không có luật bằng trắc, số câu số chữ không hạn định, không cần đối, vần chỉ là vần chân, gieo vào cuối câu thơ.
2. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm kết hợp miêu tả
3. Nội dung chính: Bài thơ nói lên tình yêu đất nước sâu sắc của một con người bình thường. Tình yêu ấy thể hiện qua sự gắn bó với những điều bình dị nhất của quê hương như cây cối, dòng sông, ngọn núi,...
III. Hướng dẫn trả lời câu hỏi SGK
Câu 1 (trang 48 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2): Xác định bố cục của bài thơ.
Bài thơ gồm ba khổ, mỗi khổ đều có bốn câu.
Câu 2 (trang 48 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2): Em hiểu thế nào về nội dung của các dòng thơ "Tôi yêu đất nước này như thế/ Như yêu cây cỏ ở trong vườn".
Các dòng thơ trên cho thấy tình yêu tha thiết của nhà thơ dành cho đất nước. Đó là thứ tình cảm rất đỗi bình dị, mộc mạc nhưng cũng vô cùng thiêng liêng, cao cả. Đất nước hiện hữu trong cuộc sống hằng ngày của mỗi chúng ta, trong từng nhành cây, ngọn cỏ hay cánh chim trời.
Câu 3 (trang 48 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2): Hãy tìm những hình ảnh thể hiện tình yêu và niềm tự hào của tác giả đối với đất nước, quê hương.
Những hình ảnh thể hiện tình yêu và niềm tự hào của tác giả đối với đất nước, quê hương:
+ Yêu ai yêu trọn tấm lòng/ Chẳng thề man trá, chẳng tròng lừa ai.
+ Tôi yêu đất nước này chân chất/ Như yêu căn nhà nhỏ có mẹ của tôi.
+ Như yêu mẹ tôi dịu hiền/ Chăm sóc tôi từng bữa ăn giấc ngủ.
+ Như yêu tôi, người yêu tôi hết lòng.
+ Yêu một giọng hát hay/ Yêu câu hát ngọt ngào, yêu nụ cười yêu mái tóc...
→ Những hình ảnh so sánh được sử dụng để diễn tả tình yêu đất nước, quê hương của tác giả.
Câu 4 (trang 48 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2): Theo em, vì sao tác giả lại khẳng định: "Đất nước này là đất nước của nhân dân"?
Tác giả khẳng định "Đất nước này là đất nước của nhân dân" bởi lẽ mọi thứ thuộc về đất nước đều là của nhân dân. Nhân dân đã làm nên đất nước, tạo dựng nên mọi cảnh vật, thành quả nơi đây.
Câu 5 (trang 48 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 2): Trong đoạn trích, tác giả dùng đại từ xưng hô "tôi", "ta" khi bày tỏ tình cảm với đất nước. Nếu thay đổi đại từ "tôi" thành "chúng ta" thì ý nghĩa của đoạn trích có thay đổi không? Vì sao?
Nếu thay đổi đại từ "tôi" thành "chúng ta" thì ý nghĩa của đoạn trích sẽ thay đổi. Bởi lẽ việc sử dụng đại từ "tôi" giúp bộc lộ trực tiếp tình cảm riêng tư của bản thân tác giả. Còn nếu sử dụng đại từ "chúng ta" sẽ khiến cho ý nghĩa của đoạn thơ mang tính chất chung chung, không còn là những trải nghiệm cá nhân nữa.