câu 5: Hồ Dzếnh (1916-1991), tên thật: Hà Triệu Anh hay Hà Anh (ghi theo giọng Quảng Đông là Hồ Dzếnh) là một nhà thơ của Việt Nam. Ông được biết đến với một giọng thơ nhẹ nhàng, siêu thoát, phảng phất hương vị thơ cổ Trung Hoa. Trưa Vắng là một trong những bài thơ hay của ông. Bài thơ Trưa Vắng đã xây dựng nên một bức tranh thiên nhiên đẹp nhưng đượm buồn, ẩn chứa trong đó là tâm trạng của nhân vật trữ tình.
Bài thơ Trưa Vắng mở ra với hình ảnh thiên nhiên nơi làng quê thanh bình, yên ả, sau đó tác giả đã khéo léo đưa vào bài thơ hình ảnh của mình đang đứng nhìn ngắm mọi thứ xung quanh để rồi bắt gặp hình ảnh con bướm trắng lượn vòng ngoài vườn chanh rồi tiếp tục đi vào bên trong nhà để quan sát khung cảnh xung quanh.
Buổi trưa vốn đã buồn tẻ nay càng thêm phần u ám nhờ vào khung cảnh thiên nhiên có chút âm u, ảm đạm. Những đám mây mùa hạ dường như cũng vội vã hơn nhờ vào động từ "vắt", tuy nhiên nó lại càng làm tăng thêm sự buồn bã nhờ vào cụm từ "quãng vắng". Trong cái khung cảnh quạnh hiu, vắng vẻ ấy bỗng xuất hiện hình ảnh chú chim chiếc bay ngang trời càng khiến cho khung cảnh trở nên cô liêu, hoang vắng hơn.
Trong khung cảnh đượm buồn của buổi trưa vắng cùng với sự cô đơn, trống vắng của lòng người, nhân vật trữ tình mong ngóng, trông đợi người mình yêu thương sẽ tới đây. Tuy nhiên, người ấy vẫn chưa tới khiến cho nhân vật trữ tình lại càng thêm thất vọng.
Nỗi buồn của nhân vật trữ tình còn được thể hiện qua hình ảnh "bóng nàng nâu" cùng "những hồn xa vắng" dường như cũng đang chìm vào sự buồn bã, đượm buồn của buổi trưa vắng.
Cuối cùng, trước khung cảnh thiên nhiên đượm buồn cùng sự cô đơn, trống vắng của lòng mình, nhân vật trữ tình chỉ còn biết ngồi bó gối thui thủi mà chờ đợi người mình yêu tới.
Như vậy, bài thơ Trưa Vắng đã thể hiện được nỗi buồn, sự cô đơn của nhân vật trữ tình trước khung cảnh thiên nhiên đượm buồn của buổi trưa vắng.
Hai dòng thơ "bạn trường những bóng phù vân/xót thương mái tóc nay dần hết xanh" gợi lên tâm trạng của chủ thể trữ tình. Hình ảnh "bóng mây lặng lẽ", "lá rụng đầy sân", "gió hắt hiu" tạo nên một không gian tĩnh lặng, buồn bã. Từ láy "lặng lẽ", "đầy", "hắt hiu" nhấn mạnh cảm xúc của nhân vật trữ tình. Chủ thể trữ tình cảm nhận được sự cô đơn, trống trải khi đối diện với khung cảnh thiên nhiên tĩnh lặng.
Hình ảnh "những hồn xa vắng" và "não nùng" thể hiện sự hoài niệm, tiếc nuối. Nhân vật trữ tình nhớ về quá khứ, những kỷ niệm đẹp đẽ đã qua. Cảm giác "tiếc nuối", "bâng khuâng" cho thấy sự lưu luyến, bâng khuâng trước sự thay đổi của thời gian và cuộc sống.
Hình ảnh "bóng mây", "lá rụng", "gió hắt hiu" là những hình ảnh quen thuộc trong thơ ca truyền thống, thường được sử dụng để miêu tả cảnh vật thiên nhiên. Tuy nhiên, trong hai dòng thơ này, những hình ảnh đó không chỉ đơn thuần là miêu tả cảnh vật mà còn ẩn dụ cho tâm trạng của con người.
Chủ thể trữ tình cảm nhận được sự cô đơn, trống trải khi đối diện với khung cảnh thiên nhiên tĩnh lặng. Nỗi buồn của nhân vật trữ tình được thể hiện qua hình ảnh "bóng nàng nâu" cùng "những hồn xa vắng" dường như cũng đang chìm vào sự buồn bã, đượm buồn của buổi trưa vắng.
Hai dòng thơ trên đã thể hiện một cách tinh tế tâm trạng của chủ thể trữ tình. Đó là nỗi buồn, sự cô đơn khi đối diện với khung cảnh thiên nhiên tĩnh lặng. Đồng thời, hai dòng thơ cũng cho thấy sự nhạy cảm, tinh tế của chủ thể trữ tình trước những biến đổi của thời gian và cuộc sống.
Nếu như Xuân Diệu đã từng bộc bạch nỗi niềm sợ tuổi trẻ trôi nhanh bằng câu nói "Tôi sung sướng nhưng vội vàng một nửa/ Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân" thì ở đây Hồ Dzếnh cũng bày tỏ nỗi niềm tương tự. Thời gian luôn vận hành không ngừng, con người thì mãi loay hoay với cuộc sống của mình thế nên chẳng ai có thể tránh khỏi cảm giác tiếc nuối khi thời gian trôi mau không trở lại.
Đọc xong bài thơ Trưa Vắng của Hồ Dzếnh ta càng thêm trân trọng những phút giây tươi đẹp của cuộc đời. Bài thơ đã giúp ta hiểu hơn về tâm trạng của con người khi đối diện với sự chảy trôi của thời gian và cuộc sống.
câu 6: Thông điệp: Hãy yêu thương, trân trọng những khoảnh khắc bình yên bên gia đình và hãy biết tận hưởng cuộc sống ngay cả khi nó giản dị nhất
câu 7: - Nếu được đề nghị thay một từ trong bài thơ, em sẽ thay từ "lơ lửng" bằng từ "treo lơ lửng". Vì khi dùng từ "treo lơ lửng", ta có thể hình dung rõ hơn về sự vật mà tác giả muốn miêu tả: chiếc lá nhẹ nhàng bay bổng trên không trung, tạo cảm giác mơ màng, hư ảo cho người đọc.
- Đoạn văn: Bài thơ "Trưa vắng" của Hồ Dzếnh là một bức tranh thiên nhiên tĩnh lặng, đượm buồn, gợi lên nỗi cô đơn, trống trải của con người. Tâm trạng của chủ thể trữ tình được thể hiện qua những hình ảnh và ngôn ngữ thơ. Hình ảnh "chim vườn bay hết" gợi lên sự vắng lặng, hiu quạnh của khu vườn. Tiếng gió "đìu hiu" gợi lên sự buồn bã, cô đơn. Hình ảnh "tiếng lá rơi đụng cành" gợi lên sự tĩnh lặng, yên bình nhưng cũng mang theo chút gì đó man mác buồn. Ngôn ngữ thơ giản dị, mộc mạc nhưng giàu sức gợi hình, gợi cảm. Từ láy "lặng lẽ", "đìu hiu", "man mác" đã góp phần khắc họa nên khung cảnh thiên nhiên tĩnh lặng, đượm buồn. Câu hỏi tu từ "Ai hay hát nữa chi mà nghe?" thể hiện sự băn khoăn, tiếc nuối của chủ thể trữ tình trước vẻ đẹp của thiên nhiên. Qua đó, ta thấy được tâm trạng cô đơn, trống trải của chủ thể trữ tình. Họ đang tìm kiếm sự đồng điệu, sẻ chia nhưng lại chỉ nhận được sự im lặng, vô vọng.