Trong quá trình học tập, bên cạnh việc tiếp thu những kiến thức trên sách vở, mỗi người cần tự rèn luyện cho mình khả năng tự học bởi "Học vấn không chỉ là việc đọc sách nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn". Và trong quá trình tự học ấy, chúng ta cần đến sự trải nghiệm-một yếu tố quan trọng giúp chúng ta nâng cao hiệu quả của việc tự học.
Vậy tự học là gì? Học là tiếp thu những tinh hoa kiến thức của nhân loại để làm giàu vốn kiến thức của mình, học là khám phá những cái hay, cái đẹp của tri thức nhân loại để mở mang trí óc. Tự học là tự mình tìm tòi, chủ động học tập mà không bị ai nhắc nhở.
Có hai cách tự học: thứ nhất là tự học có hướng dẫn (người học có thể là một cá nhân hoặc một tập thể nhỏ, có người hướng dẫn học là thầy cô giáo hay người có kinh nghiệm hơn chia sẻ những kinh nghiệm của họ cho người học). Thứ hai là tự học không có hướng dẫn (người học phải tự nghiên cứu, tìm tòi, khám phá, vượt qua khó khăn, tự mày mò tìm kiếm).
Trải nghiệm là tự mình trải qua để có được kinh nghiệm, đúc rút được nhiều bài học cho bản thân. Trải nghiệm rất cần thiết cho con người vì nó giúp con người có thêm nhiều bài học quý giá, có thêm nhiều kiến thức mới mẻ.
Sự trải nghiệm đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với việc tự học của mỗi người. Nhờ có sự trải nghiệm mà con người có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với vấn đề, từ đó hình thành nên những kiến thức mới mẻ cho bản thân. Những kiến thức này sẽ được ghi nhớ lâu hơn so với những kiến thức lí thuyết suông. Bên cạnh đó, nhờ có sự trải nghiệm mà con người có thể tạo ra những tình huống bất ngờ, đòi hỏi con người phải vận dụng hết kiến thức, kĩ năng, năng lực của bản thân để giải quyết, từ đó con người có thể rút ra được những bài học sâu sắc, đem đến cho con người những cảm xúc mới mẻ. Đồng thời, nhờ có sự trải nghiệm mà con người có thể nhận ra được những thiếu sót trong khối kiến thức của mình để bồi đắp, bổ sung kịp thời.
Khi gặp lại một vấn đề đã từng gặp trong quá khứ, người có nhiều trải nghiệm sẽ dễ dàng nhớ lại kiến thức đã học trước đó và vận dụng để giải quyết vấn đề nhanh chóng hơn so với người chỉ học lí thuyết suông, từ đó đem đến kết quả công việc cao hơn. Sự trải nghiệm còn khiến cho con người trở nên hứng thú hơn trong học tập, làm việc, từ đó giảm bớt căng thẳng do áp lực điểm số, áp lực kết quả. Người có nhiều trải nghiệm sẽ trở nên năng động, sáng tạo và linh hoạt hơn khi xử lí các tình huống khác nhau.
Để phát huy được vai trò của sự trải nghiệm đối với việc tự học, mỗi người cần biết cách liên hệ giữa những kiến thức trong sách vở với thực tế đời sống. Mỗi người cần tích cực tham gia các hoạt động xã hội, giao lưu với mọi người xung quanh để mở rộng vốn hiểu biết, vốn sống, đồng thời biết cách nhìn nhận vấn đề một cách đa chiều chứ không nên nhìn nhận vấn đề một cách phiến diện. Mỗi người cần không ngừng khám phá, tìm tòi thế giới xung quanh để mở rộng tầm hiểu biết của bản thân.
Như vậy, sự trải nghiệm đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với việc tự học của mỗi người. Chính vì vậy, mỗi người cần không ngừng trải nghiệm để nâng cao hiểu biết cũng như khả năng tự học của bản thân, từ đó ngày càng hoàn thiện bản thân để trở thành một công dân có ích cho xã hội.