Truyện ngụ ngôn "Ếch ngồi đáy giếng" là một trong những truyện dân gian hay, mang đến bài học đắt giá cho con người. Nổi bật trong truyện là nhân vật ếch, để lại cho người đọc nhiều suy ngẫm.
Trước hết, ếch là một kẻ thiếu hiểu biết, sống trong một không gian nhỏ hẹp nhưng không biết tận dụng. Sống trong một cái giếng cạn, không có gì nguy hiểm mà ếch ta lại tỏ ra mình là một kẻ rất hống hách, tự cao. Từng tiếng kêu ồm ộp của ếch vang vọng trong giếng mỗi ngày đều cho thấy điều đó. Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể. Điều đó cho thấy ếch nhìn thế giới bên ngoài rất hạn hẹp nhưng trong đầu lại nghĩ mình là chúa tể, không ai bằng. Và khi được ra khỏi giếng, thế giới của ếch ngay lập tức đã thay đổi. Môi trường sống thay đổi đã giúp ếch có một cái nhìn mở rộng hơn. Nhưng bản tính vốn có cùng với sự thiếu hiểu biết, ích kỷ và chủ quan khiến ếch không thể thích nghi được với môi trường mới. Nó quen thói cũ, huênh hoang đi lại khắp nơi và kết quả là bị một con trâu đi ngang qua giẫm bẹp. Có thể nói, từng sự việc trong câu chuyện đã góp phần nêu lên một bài học giá trị và sâu sắc.
Nhân vật ếch là một nhân vật chức năng, được xây dựng để gửi gắm bài học và thông điệp của tác giả dân gian. Trước hết, nhân vật này đại diện cho những kẻ sống trong một môi trường nhỏ hẹp nhưng không biết tận dụng mà ngược lại còn tự hài lòng, thỏa mãn về nó. Sống lâu trong một không gian nhỏ hẹp, chật chội nhưng ếch không hề có ý chí muốn vượt ra khỏi cái giếng đó. Thậm chí, nó còn ảo tưởng rằng mình là chúa tể muôn loài. Điều đó cho thấy một thái độ sống sai lầm, lệch lạc. Từ đó, đưa ếch trở thành một biểu tượng cho những con người sống trong một môi trường nhưng không biết vươn lên, không cố gắng học hỏi, trau dồi mà lại tự hài lòng, thỏa mãn về những gì mình có. Thế giới bên ngoài giếng đối với ếch vô cùng xa lạ, nó làm cho ếch cảm thấy sợ hãi và áp lực. Tuy nhiên, bản tính thiếu hiểu biết, chủ quan và kiêu căng đã khiến ếch phải trả giá bằng chính mạng sống của mình. Nhân vật ếch là một nhân vật rất gần gũi, quen thuộc đối với người đọc. Hình ảnh con ếch trong truyện cũng chính là hình ảnh phản chiếu của những con người sống thiếu hiểu biết, luôn cho mình là nhất.
Qua nhân vật ếch, tác giả dân gian cũng nhằm gửi gắm một bài học giá trị và sâu sắc. Đó là một con người muốn hoàn thiện bản thân thì cần không ngừng học hỏi, trau dồi vốn hiểu biết. Đồng thời, không nên tự hào, kiêu ngạo vì nó sẽ khiến chúng ta mất cảnh giác với mọi thứ xung quanh. Đặc biệt, khi gặp khó khăn, thử thách, con người cần phải bình tĩnh, nỗ lực học hỏi để vượt qua chứ không nên đầu hàng hay bỏ cuộc.
Như vậy, nhân vật ếch trong truyện ngụ ngôn "Ếch ngồi đáy giếng" đã đem đến một bài học giá trị và sâu sắc. Qua đó, mỗi người cần rút ra được bài học quý báu cho bản thân để hoàn thiện chính mình.