phân tích yếu tố tự sự và miêu tả trong bài thơ buổi chiều và 2 em bé

Nhà thơ Thanh Thảo tên thật là Hồ Thành Công, sinh năm 1946, quê ở huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Ông là nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Thơ Thanh Thảo là tiếng nói của người tri thức nhiều suy tư, trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đại. Ông luôn muốn gửi gắm những suy tư, trăn trở ấy vào trong thơ. Đặc biệt, ông luôn khao khát "giải mã" cuộc sống bằng thơ. Một trong số những bài thơ tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Thanh Thảo đó chính là bài Buổi chiều và hai đứa trẻ. Trong bài thơ này, Thanh Thảo đã vận dụng thành công các yếu tố tự sự và miêu tả để góp phần thể hiện chủ đề của tác phẩm.

Trước hết, ta cần hiểu rõ yếu tố tự sự và miêu tả là gì? Tự sự hay còn được gọi là phương thức biểu đạt tự sự, là dùng ngôn ngữ để kể một chuỗi sự việc, sự việc này dẫn đến sự việc kia, cuối cùng tạo thành một kết thúc. Ngoài ra, biện pháp tự sự còn là cách để tác giả khắc họa nhân vật, thể hiện tính cách của nhân vật ấy. Còn miêu tả là phương thức biểu đạt nhằm giúp người đọc, người nghe hình dung những đặc điểm, tính chất nổi bật của sự vật, sự việc, con người, phong cảnh,...làm cho những cái đó như hiện lên trước mắt hoặc giúp mọi người dễ dàng tưởng tượng ra nó.

Trong bài thơ Buổi chiều và hai đứa trẻ, nhà thơ Thanh Thảo đã vận dụng thành công yếu tố tự sự qua câu chuyện về cuộc gặp gỡ giữa hai đứa trẻ và người đàn ông bán sơn ca. Đó là một buổi chiều nọ, hai đứa trẻ đang chơi đùa trên bãi biển thì bắt gặp một người đàn ông đang rao bán sơn ca. Chúng tò mò chạy tới xem và bị cuốn hút bởi tiếng hót tuyệt vời của loài chim này. Người đàn ông bán sơn ca chia sẻ rằng, để có được tiếng hót hay như vậy, những chú chim sơn ca đã phải trải qua rất nhiều khó khăn, thử thách. Chúng phải bay hàng nghìn cây số, vượt qua bao nhiêu hiểm nguy để tìm kiếm thức ăn và nơi trú ẩn. Nhưng dù vậy, chúng vẫn luôn giữ được tinh thần lạc quan, yêu đời và tiếng hót của chúng vẫn luôn vang vọng khắp núi rừng. Câu chuyện về người đàn ông bán sơn ca và tiếng hót của chúng đã gợi lên trong lòng hai đứa trẻ những suy nghĩ sâu sắc về cuộc sống. Chúng nhận ra rằng, cuộc sống vốn dĩ rất khắc nghiệt và đầy rẫy những thử thách. Tuy nhiên, nếu chúng ta biết vượt qua những khó khăn, thử thách ấy bằng tinh thần lạc quan, yêu đời thì chắc chắn chúng ta sẽ đạt được những thành quả xứng đáng. Bên cạnh đó, Thanh Thảo còn sử dụng yếu tố miêu tả để khắc họa khung cảnh thiên nhiên buổi chiều trên bãi biển. Đó là một buổi chiều tà nắng nhạt, gió biển mát rượi. Trên bầu trời, những đám mây hồng rực rỡ đang dần buông xuống. Xa xa, những cánh buồm trắng no gió đang lướt nhẹ trên mặt biển. Tiếng sóng vỗ rì rào, tiếng chim hải âu kêu lảnh lót tạo nên một bản nhạc du dương, êm ái. Khung cảnh thiên nhiên ấy đã góp phần tạo nên bầu không khí thanh bình, yên ả cho bài thơ.

Ngoài ra, Thanh Thảo còn sử dụng yếu tố miêu tả để khắc họa hình ảnh hai đứa trẻ. Đó là hai đứa trẻ hồn nhiên, ngây thơ, đang tuổi ăn tuổi lớn. Chúng đang nô đùa trên bãi biển, tận hưởng những giây phút thư giãn sau một ngày học tập mệt mỏi. Khi nghe tiếng hót của sơn ca, chúng bỗng chốc trở nên trầm ngâm, suy tư. Ánh mắt chúng nhìn xa xăm, như đang dõi theo những chú chim đang bay lượn trên bầu trời.

Việc sử dụng kết hợp hai yếu tố tự sự và miêu tả trong bài thơ Buổi chiều và hai đứa trẻ đã giúp Thanh Thảo thể hiện thành công chủ đề của bài thơ. Đó là tình yêu thương, lòng nhân ái của tác giả dành cho những con người lao động nghèo khổ. Dù cuộc sống có muôn vàn khó khăn, thử thách nhưng họ vẫn luôn giữ được tinh thần lạc quan, yêu đời. Đồng thời, bài thơ cũng khơi gợi trong lòng người đọc lòng trắc ẩn, sự đồng cảm với những con người bất hạnh.

Như vậy, việc sử dụng yếu tố tự sự và miêu tả trong bài thơ Buổi chiều và hai đứa trẻ đã góp phần tạo nên thành công cho tác phẩm. Qua đó, ta thấy được tài năng sáng tạo của nhà thơ Thanh Thảo trong việc thể hiện tình yêu thương, lòng nhân ái và sự đồng cảm với những con người lao động nghèo khổ.