Cha và con gái luôn có một mối liên kết đặc biệt, một tình cảm thiêng liêng và gắn bó. Trong cuộc sống, chắc hẳn ai cũng đã từng trải qua cảm giác chờ đợi, mong muốn được gặp gỡ người thân yêu. Nhà thơ Nguyễn Duy đã khéo léo ghi lại những khoảnh khắc đáng nhớ ấy qua bài thơ "Đợi mẹ" - một tác phẩm giản dị nhưng đầy xúc động.
Bài thơ mở đầu bằng khung cảnh đêm tối, ánh trăng khuyết trên cao, bóng tối bao trùm khắp nơi. Điều này tạo nên một bầu không khí yên tĩnh, lặng lẽ, phản ánh tâm trạng hồi hộp, lo lắng của em bé khi chờ đợi mẹ trở về từ cánh đồng xa.
Mẹ vẫn còn ở ngoài đồng
Ruộng cày chưa xong cả
Trời tối trên đầu mè
Trong bức tranh đơn sơ mà đẹp đẽ ấy, hình ảnh người mẹ tần tảo, lam lũ hiện lên rõ nét. Mẹ vẫn đang cặm cụi làm việc, chăm sóc ruộng đồng, dù trời đã tối. Hình ảnh "con cò lặn lội bờ sông" được sử dụng một cách tinh tế, gợi lên sự nhọc nhằn, gian khổ của người phụ nữ Việt Nam. Thời gian cứ trôi đi, màn đêm buông xuống, khiến cho em bé càng thêm bồn chồn, mong ngóng mẹ trở về.
Em bé nhìn đom đóm bay, chờ tiếng bàn chân mẹ
Bàn chân mẹ lội bùn ì oạp phía đồng xa
Trời tối rồi, mẹ van chưa về tới
Em bé ngồi nhìn đom đóm bay, đếm thời gian trôi qua từng giây phút. Tiếng bàn chân mẹ "lội bùn ì oạp" vang vọng trong đêm tối, gợi lên sự mệt mỏi, khó khăn của người phụ nữ. Thời gian cứ chậm rãi trôi đi, khiến cho em bé càng thêm bồn chồn, mong ngóng mẹ trở về.
Em bé nhìn đom đóm bay, chờ tiếng bàn chân mẹ
Tiếng lỏm bỏm hoài trong đêm khuya
Không biết nữa, con đã ngủ từ khi nào
Câu thơ "Con đã ngủ từ khi nào" mang đến một cảm giác nhẹ nhàng, êm ái. Em bé đã quá mệt mỏi vì chờ đợi, cuối cùng đã chìm vào giấc ngủ say sưa. Tuy nhiên, tình yêu thương của em bé dành cho mẹ vẫn luôn hiện hữu, ngay cả trong lúc ngủ.
Nhưng mẹ về, vẫn chiếc áo đụp cũ
Vẫn đôi dép lạc mất quai
Sau trận mưa dầm, vẫn cái nắng chói chang
Khi mẹ trở về, căn nhà bỗng chốc bừng sáng. Ánh mắt em bé lấp lánh niềm vui sướng khi được ôm ấp, vỗ về trong vòng tay mẹ. Hình ảnh "chiếc áo đụp cũ", "đôi dép lạc mất quai" gợi lên sự vất vả, lam lũ của người phụ nữ. Nhưng dù vậy, mẹ vẫn luôn là người che chở, yêu thương con hết mực.
Bài thơ "Đợi mẹ" khép lại bằng hình ảnh ấm áp, đầy tình cảm. Qua đó, tác giả đã thể hiện một cách tinh tế tình cảm sâu sắc của em bé dành cho mẹ.
Bài thơ "Đợi mẹ" của Nguyễn Duy là một tác phẩm giản dị nhưng đầy xúc động. Nó nhắc nhở chúng ta hãy luôn trân trọng tình yêu thương của cha mẹ, biết ơn công lao sinh thành và dưỡng dục to lớn của họ.