Xuân Quỳnh là một nữ sĩ tài năng của nền thi ca Việt Nam. Bà nổi tiếng với phong cách thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, giàu cảm xúc. Thơ Xuân Quỳnh thường nói về tình yêu, quê hương, đất nước, và đặc biệt là tình mẫu tử thiêng liêng. Bài thơ "Con đã biết" được viết vào năm 1968, in trong tập "Chồi biếc", là một tác phẩm tiêu biểu cho chủ đề này.
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do, phản ánh tâm trạng của một người phụ nữ đang mang thai và chuẩn bị sinh con. Nhân vật trữ tình trong bài thơ là người mẹ, đang hồi hộp chờ đợi đứa con sắp chào đời. Khi đọc bài thơ, ta cảm nhận được niềm hạnh phúc vô bờ bến của người mẹ khi đón nhận đứa con mới chào đời. Người mẹ tự hào vì con mình được sinh ra trong thời kỳ đất nước đang kháng chiến chống Mỹ cứu nước, và mong muốn con mình sẽ được hưởng một cuộc sống hòa bình, độc lập.
Mở đầu bài thơ, tác giả miêu tả khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống:
"Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không..."
Hình ảnh "trời xanh" gợi lên không gian bao la, rộng lớn, đầy hy vọng. Đôi con diều sáo bay lượn trên bầu trời, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống. Đây là hình ảnh ẩn dụ cho khát vọng tự do, hạnh phúc của con người.
Người mẹ đang mang thai, cảm nhận được sự thay đổi của cơ thể và tâm trạng:
"Mẹ nhìn mọi của mọi người
Thấy yêu hơn tất cả
Vì con đang lớn dần lên."
Người mẹ nhìn mọi thứ xung quanh bằng đôi mắt trìu mến, yêu thương. Bởi vì con đang lớn dần lên, người mẹ cảm thấy yêu thương mọi người, mọi vật hơn. Tình yêu thương của người mẹ dành cho con là vô bờ bến, không gì có thể so sánh được.
Khi đứa con cất tiếng khóc chào đời, người mẹ cảm thấy hạnh phúc vô bờ bến:
"Ôi, con đã nở rộ rồi đó
Nụ cười rạng rỡ môi hồng
Giọng nói ngọt ngào, ấm áp
Như tiếng chim hót buổi sớm mai."
Đứa con mới chào đời, nhưng đã mang trong mình vẻ đẹp của sự trưởng thành, rạng rỡ, đáng yêu. Tiếng cười của con như tiếng chim hót, mang đến niềm vui, hạnh phúc cho người mẹ. Giọng nói của con ngọt ngào, ấm áp, khiến người mẹ cảm thấy an tâm, yên lòng.
Trong những ngày tháng chăm sóc con, người mẹ luôn mong muốn con được sống trong hòa bình, độc lập:
"Bác Hồ dạy ta làm người
Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào
Tan trường con hát vui sao
Trường của con đẹp nhất làng."
Người mẹ muốn con mình được học hành, được sống trong một đất nước hòa bình, độc lập. Bác Hồ đã dạy ta phải yêu Tổ quốc, yêu đồng bào. Vì vậy, người mẹ mong muốn con mình cũng sẽ yêu quý quê hương, đất nước, yêu thương đồng bào.
Cuối cùng, người mẹ mong muốn con mình sẽ lớn lên, trở thành một người có ích cho xã hội:
"Rồi con sẽ lớn khôn thêm
Sẽ đi thăm muôn nơi
Nhưng đừng quên con nhé
Luôn nhớ về cội nguồn!"
Người mẹ mong muốn con mình sẽ lớn lên, trở thành một người có ích cho xã hội. Tuy nhiên, dù đi đâu, làm gì, con cũng phải nhớ về cội nguồn, nhớ về những người đã sinh ra và nuôi dưỡng mình.
Bài thơ "Con đã biết" là một bài thơ hay, giàu cảm xúc. Tác giả đã thể hiện tình yêu thương tha thiết của người mẹ dành cho con. Đồng thời, bài thơ cũng thể hiện niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước.
Ngoài ra, bài thơ còn thể hiện ý nghĩa của việc giữ gìn và phát huy di sản của Bác Hồ. Trong di chúc của mình, Bác Hồ đã căn dặn Đảng và Nhà nước ta phải: "Phải giáo dục nhân dân ta thành những người có lòng yêu nước, lòng yêu Tổ quốc, có tinh thần vì nhân dân mà phục vụ". Điều này có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự phát triển của đất nước.
Thế hệ trẻ là lực lượng nòng cốt trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thanh niên cần có những phẩm chất tốt đẹp như: yêu nước, yêu đồng bào, có tinh thần trách nhiệm, có ý chí vươn lên,... Để thực hiện được điều này, thanh niên cần tích cực học tập, rèn luyện đạo đức, tham gia các hoạt động xã hội, cộng đồng.
Bài thơ "Con đã biết" là một lời nhắc nhở mỗi người chúng ta hãy trân trọng những gì mình đang có, hãy cố gắng học tập, rèn luyện để trở thành người có ích cho xã hội. Hãy cùng chung tay xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam thân yêu.