vũ xuân maiMỞ BÀI:
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Khoa Điềm – nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ, thơ mang màu sắc trí tuệ, giàu cảm xúc.
- Giới thiệu bài thơ “Mẹ và quả”: Bài thơ ngắn gọn nhưng thấm đẫm tình mẫu tử, tôn vinh hình ảnh người mẹ và khẳng định vai trò của mẹ trong sự trưởng thành của con.
- Dẫn vào yêu cầu bài: Phân tích nội dung và nghệ thuật bài thơ.
THÂN BÀI:
1. Phân tích nội dung:
Khổ 1 – Mẹ nuôi con thuở nhỏ:
- Mẹ hiện lên qua hình ảnh gần gũi: nuôi con bằng dòng sữa, lời ru, hy sinh lặng lẽ.
- Thể hiện sự tảo tần, âm thầm nhưng sâu sắc của mẹ trong những năm tháng nuôi con.
Khổ 2 – Mẹ tiếp sức con trong thời chiến:
- Khi con trưởng thành ra trận, mẹ không đứng ngoài mà lặng thầm theo con.
- Mẹ là nguồn sức mạnh tinh thần, là chỗ dựa vững chắc phía sau.
- Thể hiện hình ảnh người phụ nữ Việt Nam thời chiến – bền bỉ, giàu lòng yêu nước.
Khổ 3 – So sánh cây và quả – mẹ và con:
- Sử dụng ẩn dụ cây và quả để khẳng định vai trò nền tảng của mẹ.
- “Quả ngọt” (con) có được là nhờ “cây” (mẹ) dưỡng nuôi.
- Thể hiện quy luật cuộc sống và tình mẫu tử sâu nặng.
Thông điệp nội dung:
- Tôn vinh người mẹ Việt Nam: tảo tần, kiên cường, thầm lặng hy sinh cho con và cho đất nước.
- Đề cao giá trị của tình mẫu tử và sự biết ơn với cội nguồn.
2. Đánh giá về nghệ thuật:
- Hình ảnh thơ: giản dị mà giàu tính biểu tượng (mẹ – quả – cây).
- Ngôn ngữ: mộc mạc, gần gũi, thấm đẫm chất dân gian (lời ru, dòng sữa…).
- Giọng điệu: nhẹ nhàng, sâu lắng, như lời thủ thỉ tâm tình.
- Thể thơ tự do: linh hoạt, phù hợp diễn tả cảm xúc chân thành.
KẾT BÀI:
- Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc của bài thơ “Mẹ và quả”.
- Bài thơ không chỉ là lời tri ân sâu sắc với người mẹ mà còn là lời nhắc nhở mỗi người phải biết trân trọng cội nguồn và những người thầm lặng hy sinh phía sau.