CẦN GẤP Viết bài văn phân tích nhân vật nhị khanh(Chuyện người nghĩa phụ ở Khoái Châu, Truyền kì mạn lục, Nguyễn Dữ)

khánh duy nguyễn

Nguyễn Dữ – nhà văn nổi tiếng thế kỷ XVI – được mệnh danh là “người mở đầu cho văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam”. Tác phẩm Truyền kỳ mạn lục của ông là một kiệt tác văn học trung đại, phản ánh rõ nét những giá trị nhân văn, đồng thời phê phán xã hội phong kiến và thể hiện khát vọng công lý, đạo đức. Trong số đó, Chuyện người nghĩa phụ ở Khoái Châu là một truyện ngắn đặc sắc, với nhân vật trung tâm là Nhị Khanh – một người con nuôi của ông họ Trình, mang đậm dấu ấn về bi kịch của sự lừa dối, lòng tham và tội ác. Nhân vật này là hình tượng nghệ thuật giàu chiều sâu, mang ý nghĩa cảnh tỉnh sâu sắc về đạo lý và nhân quả trong cuộc sống.

Nhị Khanh ban đầu xuất hiện là một chàng trai mồ côi, không nơi nương tựa. Khi được ông họ Trình cưu mang, nuôi dưỡng, coi như con ruột, Nhị Khanh được trao cho cơ hội học hành, ăn ở đầy đủ, cuộc sống yên ấm. Hành động cưu mang của ông Trình thể hiện tấm lòng nhân hậu, tinh thần nhân nghĩa của con người Việt Nam thời xưa. Tuy nhiên, sự đối đãi chân thành đó lại không được Nhị Khanh đáp lại bằng lòng biết ơn hay hiếu thuận, mà trái lại, y sớm lộ rõ bản chất phản trắc, bạc nghĩa, tham lam.

Nhị Khanh là hiện thân của lòng tham và sự tráo trở. Y yêu và sống với một người đàn bà lạ trong mộ, trái với lẽ đạo lý. Mối tình trái luân thường đạo lý ấy không chỉ trái ngược với phép tắc Nho giáo mà còn báo hiệu cho một kết cục bất thường. Khi bị ông Trình phát hiện, Nhị Khanh không những không hối cải mà còn âm thầm rắp tâm giết cha nuôi để bịt đầu mối. Hành động giết người này cho thấy sự sa đọa và tội lỗi đến tột cùng của y – một kẻ không có đạo hiếu, không tình người, chỉ biết chạy theo những dục vọng mù quáng.

Cái chết của ông Trình và sự báo ứng sau đó là minh chứng rõ ràng cho luật nhân quả trong đạo lý phương Đông. Nhị Khanh và người đàn bà kia cuối cùng đều bị trừng phạt, không thể siêu thoát, trở thành ma quỷ quấy nhiễu dân làng, bị dân chúng lập miếu thờ để kiềm chế. Tuy nhiên, khi hai kẻ tội lỗi này tiếp tục làm hại dân lành, triều đình phải sai người phá bỏ miếu, đào mộ, thiêu xác. Chi tiết này không chỉ thể hiện sự nghiêm khắc của đạo lý, mà còn cho thấy quan niệm về công lý trong dân gian: cái ác phải bị tiêu diệt, những kẻ phản đạo lý dù chết cũng không được dung tha.

Nhân vật Nhị Khanh, vì thế, không chỉ là một con người cụ thể, mà còn là biểu tượng của những kẻ sống bạc nghĩa, vô ơn, dám phản lại đạo lý làm người. Qua Nhị Khanh, Nguyễn Dữ muốn lên án mạnh mẽ những kẻ vì dục vọng cá nhân mà phản bội đạo đức, đồng thời nhấn mạnh quy luật công bằng của trời đất – “ác giả ác báo”.

Tóm lại, nhân vật Nhị Khanh trong “Chuyện người nghĩa phụ ở Khoái Châu” là một điển hình của kiểu người vong ân bội nghĩa, dám chối bỏ luân thường đạo lý để chạy theo dục vọng thấp hèn. Thông qua nhân vật này, Nguyễn Dữ đã truyền tải bài học sâu sắc về đạo hiếu, lòng biết ơn, và sự công bằng trong cuộc sống. Dù là một truyện hoang đường kỳ ảo, nhưng tác phẩm vẫn gửi gắm những giá trị đạo đức và nhân văn vô cùng sâu sắc, còn nguyên tính thời sự cho đến ngày nay.