Truyện ngắn "Cáo bệnh, biên chữa phương thuốc" của Tuệ Tĩnh là một tác phẩm nổi tiếng trong nền y học Việt Nam. Qua đó, chúng ta được thấy rõ vai trò và tầm quan trọng của người thầy thuốc trong cuộc sống con người. Từ đó, chúng ta rút ra được bài học sâu sắc về y đức của người thầy thuốc. Đoạn trích "Thầy thuốc giỏi cốt ở tấm lòng" đã khắc họa thành công hình ảnh người thầy thuốc giỏi giang, vừa có chuyên môn cao, vừa có lương tâm nghề nghiệp đáng ngưỡng mộ.
Nhân vật chính trong truyện là thầy thuốc họ Phạm, tên Bân, giữ chức Thái y lệnh dưới triều đại nhà Trần. Ông là một thầy thuốc có địa vị xã hội rất cao, được vua ban cho vị trí và quyền hạn riêng. Tuy nhiên, ông không bao giờ dựa vào đó để trục lợi, mà luôn sẵn sàng giúp đỡ tất cả mọi người, từ những người bình dân nghèo khổ đến những người giàu sang quyền quý. Điều này cho thấy ông là một thầy thuốc có tấm lòng nhân ái, không phân biệt đối xử dựa trên địa vị xã hội.
Một lần, khi đang đi cấp cứu cho một người đàn bà bị bệnh nguy kịch, thầy thuốc Phạm Bân gặp phải một tình huống khó khăn. Người phụ nữ ấy là vợ của một tên gian phu, và nàng đang mắc phải căn bệnh rất nặng. Dù biết rằng việc chữa trị cho nàng sẽ gây hại cho bản thân, nhưng thầy thuốc Phạm Bân vẫn không ngần ngại cứu sống nàng. Ông đã dốc hết sức lực và tâm huyết để chữa trị cho nàng, dù biết rằng việc này có thể khiến ông gặp nguy hiểm. Đây là minh chứng rõ ràng cho tấm lòng nhân hậu và đức độ của thầy thuốc Phạm Bân.
Ngoài ra, thầy thuốc Phạm Bân còn là một người có tài năng và uyên bác trong nghề y. Ông đã từng chữa khỏi bệnh cho một người đàn bà nguy kịch chỉ trong vòng hai mươi ngày. Điều này cho thấy ông là một thầy thuốc có tay nghề cao và am hiểu sâu sắc về y học.
Tuy nhiên, điều đáng trân trọng nhất ở thầy thuốc Phạm Bân là tấm lòng thương xót người bệnh và quyết tâm cứu sống họ. Khi được triệu vào cung để chữa bệnh cho quý nhân bị sốt, ông đã thẳng thắn trình bày quan điểm của mình với vua. Ông nói rằng mình đã chịu ơn nước nhà, nên không thể bỏ mặc người dân đang gặp nạn. Vua nghe xong liền hiểu ra và khen ngợi tấm lòng của thầy thuốc Phạm Bân.
Qua câu chuyện về thầy thuốc Phạm Bân, tác giả đã ca ngợi những người thầy thuốc chân chính, giàu tình thương người và đạo đức. Đồng thời, tác giả cũng phê phán những kẻ vì danh lợi mà bán rẻ lương tâm, như tên thái y được miêu tả trong truyện.
Như vậy, đoạn trích "Thầy thuốc giỏi cốt ở tấm lòng" đã khắc họa thành công hình ảnh người thầy thuốc giỏi giang, vừa có chuyên môn cao, vừa có lương tâm nghề nghiệp đáng ngưỡng mộ. Truyện ngắn này mang đậm giá trị nhân văn, khẳng định tầm quan trọng của y đức và trách nhiệm của người thầy thuốc đối với người bệnh.
<>