1. Nguyên nhân thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945:
- Nguyên nhân chủ quan:
+ Truyền thống yêu nước: Dân tộc Việt Nam có truyền thống yêu nước nồng nàn, đấu tranh kiên cường, bất khuất cho độc lập, tự do.
+ Lãnh đạo đúng đắn: Đảng Cộng sản Đông Dương, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã có đường lối lãnh đạo đúng đắn, phù hợp với nguyện vọng của nhân dân.
+ Chuẩn bị kỹ lưỡng: Quá trình chuẩn bị cho cách mạng đã diễn ra trong suốt 15 năm qua với các phong trào cách mạng từ 1930 đến 1945, tạo nền tảng vững chắc cho cuộc khởi nghĩa.
+ Sự đồng lòng của toàn dân: Trong những ngày Tổng khởi nghĩa, toàn Đảng, toàn dân đã nhất trí, đồng lòng, không sợ hy sinh, gian khổ, quyết tâm giành độc lập, tự do.
- Nguyên nhân khách quan:
+ Tình hình quốc tế thuận lợi: Chiến tranh thế giới thứ hai bước vào giai đoạn kết thúc, Nhật Bản đầu hàng đồng minh (15/8/1945), tạo cơ hội cho các phong trào cách mạng ở các nước thuộc địa, trong đó có Việt Nam.
2. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945:
- Đối với Việt Nam:
+ Bước ngoặt lớn: Cách mạng tháng Tám mở ra một bước ngoặt lớn trong lịch sử dân tộc, phá tan xiềng xích nô lệ của thực dân Pháp và ách thống trị của phát xít Nhật, lật đổ chế độ phong kiến.
+ Kỷ nguyên độc lập: Đánh dấu bước nhảy vọt của cách mạng Việt Nam, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do cho dân tộc.
+ Đảng cầm quyền: Đảng Cộng sản Đông Dương trở thành đảng cầm quyền, tạo điều kiện cho những thắng lợi tiếp theo trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Đối với thế giới:
+ Góp phần vào chiến thắng chủ nghĩa phát xít: Cách mạng tháng Tám góp phần vào chiến thắng chủ nghĩa phát xít trong chiến tranh thế giới thứ hai, chọc thủng khâu yếu nhất trong hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc.
+ Cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc: Cách mạng tháng Tám đã cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới, khẳng định quyền tự quyết của các dân tộc.
3. Bài học kinh nghiệm:
- Sự chuẩn bị kỹ lưỡng: Cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mọi mặt, từ tư tưởng đến tổ chức, để có thể nắm bắt thời cơ và thực hiện thành công cuộc cách mạng.
- Đoàn kết toàn dân: Sự đoàn kết, đồng lòng của toàn dân là yếu tố quyết định cho thành công của cách mạng. Cần phát huy sức mạnh của quần chúng nhân dân trong mọi giai đoạn.
- Lãnh đạo đúng đắn: Vai trò lãnh đạo của Đảng và các tổ chức chính trị là rất quan trọng, cần có đường lối đúng đắn và phù hợp với nguyện vọng của nhân dân.
- Tận dụng thời cơ: Cần biết nắm bắt thời cơ lịch sử, khi có những biến động lớn trong nước và quốc tế, để thực hiện các mục tiêu cách mạng.
Những bài học này vẫn còn nguyên giá trị cho các phong trào cách mạng và xây dựng đất nước hiện nay.