Bài 1.
a) $\frac{2}{3}-\frac{1}{3}:\frac{3}{4}=\frac{2}{3}-\frac{1}{3}\times \frac{4}{3}=\frac{2}{3}-\frac{4}{9}=\frac{6}{9}-\frac{4}{9}=\frac{2}{9}$
b) $\frac{2}{9}-(\frac{1}{20}+\frac{2}{9})=\frac{2}{9}-\frac{1}{20}-\frac{2}{9}=-\frac{1}{20}$
c) $\frac{2}{3}-(\frac{-5}{7}+\frac{2}{3})=\frac{2}{3}+\frac{5}{7}-\frac{2}{3}=\frac{5}{7}$
d) $(\frac{2}{5}-\frac{2}{3})-\frac{7}{5}=\frac{2}{5}-\frac{2}{3}-\frac{7}{5}=-\frac{2}{3}-1=-\frac{5}{3}$
e) $\frac{14}{13}+(\frac{-1}{13}-\frac{19}{20})=\frac{14}{13}-\frac{1}{13}-\frac{19}{20}=1-\frac{19}{20}=\frac{1}{20}$
f) $\frac{7}{8}-\frac{3}{8}(1-\frac{2}{3})=\frac{7}{8}-\frac{3}{8}\times \frac{1}{3}=\frac{7}{8}-\frac{1}{8}=\frac{3}{4}$
g) $(\frac{-7}{9}+\frac{3}{17})+\frac{-2}{9}=\frac{-7}{9}+\frac{3}{17}+\frac{-2}{9}=\frac{3}{17}-1=-\frac{14}{17}$
h) $\frac{-5}{8}-(\frac{9}{6}+\frac{-9}{8})=\frac{-5}{8}-\frac{3}{2}+\frac{9}{8}=\frac{4}{8}-\frac{3}{2}=-\frac{1}{2}$
i) $\frac{-2}{9}\times \frac{12}{8}+\frac{-3}{8}\times \frac{-2}{9}=\frac{-2}{9}\times (\frac{12}{8}+\frac{-3}{8})=\frac{-2}{9}\times \frac{9}{8}=\frac{-1}{4}$
k) $\frac{3}{4}+\frac{1}{4}\times (1,25-\frac{3}{4})=\frac{3}{4}+\frac{1}{4}\times (\frac{5}{4}-\frac{3}{4})=\frac{3}{4}+\frac{1}{4}\times \frac{1}{2}=\frac{3}{4}+\frac{1}{8}=\frac{7}{8}$
m) $25\%-1\frac{1}{2}+0,5\times \frac{12}{5}=\frac{1}{4}-\frac{3}{2}+\frac{1}{2}\times \frac{12}{5}=\frac{1}{4}-\frac{3}{2}+\frac{6}{5}=\frac{5}{20}-\frac{30}{20}+\frac{24}{20}=-\frac{1}{20}$
n) $6\frac{9}{10}+(\frac{2}{5}-\frac{1}{10})\times 50\%=6\frac{9}{10}+(\frac{4}{10}-\frac{1}{10})\times \frac{1}{2}=6\frac{9}{10}+\frac{3}{10}\times \frac{1}{2}=6\frac{9}{10}+\frac{3}{20}=7\frac{1}{20}$
Bài 2.
a) $\frac{3}{4} + \frac{1}{4}.(1,25 - \frac{3}{4}) : \frac{5}{8}$
Ta thực hiện phép tính trong ngoặc trước:
\[ 1,25 - \frac{3}{4} = \frac{5}{4} - \frac{3}{4} = \frac{2}{4} = \frac{1}{2} \]
Tiếp theo, ta thực hiện phép nhân:
\[ \frac{1}{4} . \frac{1}{2} = \frac{1}{8} \]
Sau đó, ta thực hiện phép chia:
\[ \frac{1}{8} : \frac{5}{8} = \frac{1}{8} \times \frac{8}{5} = \frac{1}{5} \]
Cuối cùng, ta thực hiện phép cộng:
\[ \frac{3}{4} + \frac{1}{5} = \frac{15}{20} + \frac{4}{20} = \frac{19}{20} \]
Vậy kết quả là:
\[ \frac{19}{20} \]
b) $1\frac{1}{3} \cdot 0,75 - 4\frac{1}{2} : (-1\frac{4}{5}) + (-0,5)$
Ta viết các số hỗn hợp dưới dạng phân số:
\[ 1\frac{1}{3} = \frac{4}{3}, \quad 4\frac{1}{2} = \frac{9}{2}, \quad -1\frac{4}{5} = -\frac{9}{5} \]
Tiếp theo, ta thực hiện phép nhân:
\[ \frac{4}{3} \cdot 0,75 = \frac{4}{3} \cdot \frac{3}{4} = 1 \]
Sau đó, ta thực hiện phép chia:
\[ \frac{9}{2} : (-\frac{9}{5}) = \frac{9}{2} \times (-\frac{5}{9}) = -\frac{5}{2} \]
Cuối cùng, ta thực hiện phép cộng và trừ:
\[ 1 - \frac{5}{2} + (-0,5) = 1 - \frac{5}{2} - \frac{1}{2} = 1 - \frac{6}{2} = 1 - 3 = -2 \]
Vậy kết quả là:
\[ -2 \]
c) $(\frac{3}{8} + \frac{-3}{4} + \frac{7}{12}) : \frac{5}{6} + \frac{1}{2}$
Ta thực hiện phép cộng các phân số trong ngoặc:
\[ \frac{3}{8} + \frac{-3}{4} + \frac{7}{12} = \frac{3}{8} - \frac{6}{8} + \frac{7}{12} = \frac{-3}{8} + \frac{7}{12} \]
Quy đồng mẫu số:
\[ \frac{-3}{8} = \frac{-9}{24}, \quad \frac{7}{12} = \frac{14}{24} \]
\[ \frac{-9}{24} + \frac{14}{24} = \frac{5}{24} \]
Tiếp theo, ta thực hiện phép chia:
\[ \frac{5}{24} : \frac{5}{6} = \frac{5}{24} \times \frac{6}{5} = \frac{1}{4} \]
Cuối cùng, ta thực hiện phép cộng:
\[ \frac{1}{4} + \frac{1}{2} = \frac{1}{4} + \frac{2}{4} = \frac{3}{4} \]
Vậy kết quả là:
\[ \frac{3}{4} \]
d) $1\frac{1}{3} \cdot (0,5) + (\frac{8}{15} - \frac{19}{30}) : \frac{6}{15}$
Ta viết số hỗn hợp dưới dạng phân số:
\[ 1\frac{1}{3} = \frac{4}{3} \]
Tiếp theo, ta thực hiện phép nhân:
\[ \frac{4}{3} \cdot 0,5 = \frac{4}{3} \cdot \frac{1}{2} = \frac{2}{3} \]
Sau đó, ta thực hiện phép trừ:
\[ \frac{8}{15} - \frac{19}{30} = \frac{16}{30} - \frac{19}{30} = \frac{-3}{30} = \frac{-1}{10} \]
Tiếp theo, ta thực hiện phép chia:
\[ \frac{-1}{10} : \frac{6}{15} = \frac{-1}{10} \times \frac{15}{6} = \frac{-1}{10} \times \frac{5}{2} = \frac{-5}{20} = \frac{-1}{4} \]
Cuối cùng, ta thực hiện phép cộng:
\[ \frac{2}{3} + \frac{-1}{4} = \frac{8}{12} - \frac{3}{12} = \frac{5}{12} \]
Vậy kết quả là:
\[ \frac{5}{12} \]
e) $3,21 \cdot (\frac{1}{2} - 2,5) + 28,08 : (-1,3)$
Ta thực hiện phép trừ trong ngoặc:
\[ \frac{1}{2} - 2,5 = 0,5 - 2,5 = -2 \]
Tiếp theo, ta thực hiện phép nhân:
\[ 3,21 \cdot (-2) = -6,42 \]
Sau đó, ta thực hiện phép chia:
\[ 28,08 : (-1,3) = -21,6 \]
Cuối cùng, ta thực hiện phép cộng:
\[ -6,42 + (-21,6) = -6,42 - 21,6 = -28,02 \]
Vậy kết quả là:
\[ -28,02 \]
f) $-1,25 \cdot (\frac{3}{2} - 0,75) + 3,5 : (-1,4)$
Ta thực hiện phép trừ trong ngoặc:
\[ \frac{3}{2} - 0,75 = 1,5 - 0,75 = 0,75 \]
Tiếp theo, ta thực hiện phép nhân:
\[ -1,25 \cdot 0,75 = -0,9375 \]
Sau đó, ta thực hiện phép chia:
\[ 3,5 : (-1,4) = -2,5 \]
Cuối cùng, ta thực hiện phép cộng:
\[ -0,9375 + (-2,5) = -0,9375 - 2,5 = -3,4375 \]
Vậy kết quả là:
\[ -3,4375 \]
Bài 3.
a) $\frac{1}{5}.\frac{4}{7}+\frac{3}{7}.\frac{1}{5}-\frac{1}{5}$
$=\frac{1}{5}.(\frac{4}{7}+\frac{3}{7})-\frac{1}{5}$
$=\frac{1}{5}.1-\frac{1}{5}$
$=\frac{1}{5}-\frac{1}{5}$
$=0$
b) $\frac{-1}{9}.\frac{-3}{5}+\frac{5}{-6}.\frac{-3}{5}-\frac{7}{2}.\frac{3}{5}$
$=\frac{1}{9}.\frac{3}{5}+\frac{-5}{6}.\frac{-3}{5}-\frac{7}{2}.\frac{3}{5}$
$=\frac{3}{5}.(\frac{1}{9}+\frac{-5}{6}-\frac{7}{2})$
$=\frac{3}{5}.(\frac{2}{18}+\frac{-15}{18}-\frac{63}{18})$
$=\frac{3}{5}.\frac{-76}{18}$
$=\frac{-38}{15}$
c) $\frac{5}{13}+\frac{-5}{7}+\frac{-20}{41}+\frac{8}{13}+\frac{-21}{41}$
$=(\frac{5}{13}+\frac{8}{13})+(\frac{-20}{41}+\frac{-21}{41})+\frac{-5}{7}$
$=\frac{13}{13}+\frac{-41}{41}+\frac{-5}{7}$
$=1+(-1)+\frac{-5}{7}$
$=\frac{-5}{7}$
d) $\frac{6}{7}.\frac{8}{13}+\frac{6}{7}.\frac{9}{13}-\frac{3}{13}.\frac{6}{7}$
$=\frac{6}{7}.(\frac{8}{13}+\frac{9}{13}-\frac{3}{13})$
$=\frac{6}{7}.1$
$=\frac{6}{7}$
e) $\frac{-3}{7}.\frac{15}{13}-\frac{3}{7}.\frac{11}{13}-\frac{3}{7}$
$=\frac{-3}{7}.(\frac{15}{13}+\frac{11}{13}+1)$
$=\frac{-3}{7}.(\frac{15}{13}+\frac{11}{13}+\frac{13}{13})$
$=\frac{-3}{7}.\frac{39}{13}$
$=\frac{-9}{7}$
f) $\frac{-5}{9}+\frac{8}{15}+\frac{-2}{11}+\frac{4}{-9}+\frac{7}{15}$
$=\frac{-5}{9}+\frac{8}{15}+\frac{-2}{11}+\frac{-4}{9}+\frac{7}{15}$
$=(\frac{-5}{9}+\frac{-4}{9})+(\frac{8}{15}+\frac{7}{15})+\frac{-2}{11}$
$=\frac{-9}{9}+\frac{15}{15}+\frac{-2}{11}$
$=-1+1+\frac{-2}{11}$
$=\frac{-2}{11}$
Bài 4.
a) \( x + 8,5 = 21,7 \)
Chuyển 8,5 sang phía bên phải:
\[ x = 21,7 - 8,5 \]
\[ x = 13,2 \]
b) \( \frac{3}{5}x - \frac{1}{3} = \frac{4}{3} \)
Chuyển \(-\frac{1}{3}\) sang phía bên phải:
\[ \frac{3}{5}x = \frac{4}{3} + \frac{1}{3} \]
\[ \frac{3}{5}x = \frac{5}{3} \]
Nhân cả hai vế với \(\frac{5}{3}\):
\[ x = \frac{5}{3} \times \frac{5}{3} \]
\[ x = \frac{25}{9} \]
c) \( x - \frac{3}{10} = \frac{7}{15} \times \frac{3}{5} \)
Tính \(\frac{7}{15} \times \frac{3}{5}\):
\[ \frac{7}{15} \times \frac{3}{5} = \frac{21}{75} = \frac{7}{25} \]
Chuyển \(-\frac{3}{10}\) sang phía bên phải:
\[ x = \frac{7}{25} + \frac{3}{10} \]
Quy đồng mẫu số:
\[ \frac{7}{25} = \frac{14}{50}, \quad \frac{3}{10} = \frac{15}{50} \]
\[ x = \frac{14}{50} + \frac{15}{50} \]
\[ x = \frac{29}{50} \]
d) \( \frac{1}{2} - \frac{1}{2} : x = \frac{3}{4} \)
Chuyển \(\frac{1}{2}\) sang phía bên phải:
\[ -\frac{1}{2} : x = \frac{3}{4} - \frac{1}{2} \]
\[ -\frac{1}{2} : x = \frac{1}{4} \]
Nhân cả hai vế với \(-2\):
\[ \frac{1}{x} = -\frac{1}{2} \times \frac{1}{4} \]
\[ \frac{1}{x} = -\frac{1}{8} \]
Do đó:
\[ x = -8 \]
e) \( \frac{-3}{4} - x = \frac{-7}{12} \)
Chuyển \(\frac{-3}{4}\) sang phía bên phải:
\[ -x = \frac{-7}{12} + \frac{3}{4} \]
Quy đồng mẫu số:
\[ \frac{3}{4} = \frac{9}{12} \]
\[ -x = \frac{-7}{12} + \frac{9}{12} \]
\[ -x = \frac{2}{12} \]
\[ -x = \frac{1}{6} \]
Nhân cả hai vế với \(-1\):
\[ x = -\frac{1}{6} \]
f) \( x + \frac{3}{5} = \frac{1}{15} \)
Chuyển \(\frac{3}{5}\) sang phía bên phải:
\[ x = \frac{1}{15} - \frac{3}{5} \]
Quy đồng mẫu số:
\[ \frac{3}{5} = \frac{9}{15} \]
\[ x = \frac{1}{15} - \frac{9}{15} \]
\[ x = \frac{-8}{15} \]
Đáp số:
a) \( x = 13,2 \)
b) \( x = \frac{25}{9} \)
c) \( x = \frac{29}{50} \)
d) \( x = -8 \)
e) \( x = -\frac{1}{6} \)
f) \( x = \frac{-8}{15} \)