Hai đoạn thơ trích từ hai tác phẩm “Mặt đường khát vọng” của Nguyễn Khoa Điềm và “Tổ quốc gọi tên mình” của Nguyễn Phan Quế Mai đều mang đậm dấu ấn cá nhân của mỗi tác giả, song lại gặp nhau ở chủ đề lớn lao: tình yêu quê hương, đất nước và tinh thần đoàn kết của nhân dân Việt Nam. Cả hai đoạn thơ đều thể hiện lòng tự hào dân tộc, khẳng định ý chí bất khuất, kiên cường của con người Việt Nam trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước.
Về nội dung, đoạn thơ thứ nhất của Nguyễn Khoa Điềm ca ngợi vẻ đẹp của đất nước, con người Việt Nam qua hàng ngàn năm lịch sử. Tác giả đã sử dụng những hình ảnh quen thuộc, gần gũi để tái hiện lại quá trình dựng xây, gìn giữ và bảo vệ non sông gấm vóc. Đó là hình ảnh người con gái, con trai cần cù làm lụng, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc; là hình ảnh những người con ưu tú của đất nước đã ngã xuống để bảo vệ từng tấc đất, thước biển thiêng liêng. Đoạn thơ thứ hai của Nguyễn Phan Quế Mai lại tập trung vào việc thể hiện tình yêu quê hương, đất nước và sự kiên cường bảo vệ chủ quyền lãnh thổ. Tiếng gọi của Tổ quốc vang vọng từ biển cả, từ những vùng biển đảo xa xôi, nơi mà kẻ thù đang lăm le xâm chiếm. Những người con đất Việt đã không ngại gian khổ, hiểm nguy, dũng cảm đứng lên bảo vệ từng tấc đất, thước biển của cha ông.
Về nghệ thuật, cả hai đoạn thơ đều sử dụng ngôn ngữ giàu tính biểu cảm, gợi hình, tạo nên những bức tranh lịch sử hào hùng, tráng lệ. Đoạn thơ thứ nhất sử dụng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, hoán dụ, liệt kê để khắc họa chân thực cuộc sống và chiến đấu của nhân dân Việt Nam. Đoạn thơ thứ hai sử dụng các biện pháp tu từ như ẩn dụ, nhân hóa, so sánh để thể hiện tình yêu quê hương, đất nước và khát vọng hòa bình. Bên cạnh đó, giọng điệu của hai đoạn thơ cũng có sự khác biệt. Đoạn thơ thứ nhất sử dụng giọng điệu trang trọng, tha thiết, thể hiện lòng tự hào dân tộc. Đoạn thơ thứ hai sử dụng giọng điệu sôi nổi, hào hùng, thể hiện khí thế quyết tâm bảo vệ Tổ quốc.
Tóm lại, hai đoạn thơ trên đều là những tác phẩm hay, mang đậm dấu ấn cá nhân của mỗi tác giả. Chúng đã góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học Việt Nam, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm đối với Tổ quốc trong mỗi người dân Việt Nam.