câu 1. Bài thơ "Dù năm dù tháng" được viết theo thể thơ tự do. Thể thơ này không tuân thủ quy tắc về số lượng từ trong mỗi dòng và cách gieo vần cố định. Thay vào đó, tác giả sử dụng linh hoạt các hình thức ngắt nhịp, tạo nên sự đa dạng và phong phú trong âm điệu của bài thơ. Điều này góp phần làm tăng tính biểu cảm và sức truyền tải ý nghĩa sâu sắc của tác phẩm.
câu 2. Dấu hiệu về sự trôi chảy của thời gian trong khổ thơ đầu của bài thơ "dù năm dù tháng" là:
- Thời gian được đo bằng những đơn vị cụ thể: "năm", "tháng". Điều này cho thấy thời gian đang vận động một cách tuần tự và có quy luật.
- Sự thay đổi của cảnh vật: "cành phù dung trắng", "cỏ thơm", "niềm vui cầm tay", "mùa hạ", "khối màu hoa", "mây tím", "chân cầu tím", "núi", "buổi chiều", "tím", "không hay", "đông xa", "ngày trắng", "hoa bâng khuâng", "anh nói", "nhìn trời", "ngẩn ngơ", "mới thôi", "một ngày", "trắng tóc", "ruộng gặt", "ngọn nắng", "lòng anh vẫn không nguôi", "chăm lo", "cánh đồng tình yêu", "thời gian", "sao mà xuẩn ngốc", "đếm từng vằng trăng sáng", "mới thôi", "đã một đời người", "thiết tha", "anh nói", "với trắng", "mới thôi", "đã tròn một tháng". Những hình ảnh này phản ánh sự biến đổi liên tục của thiên nhiên và cuộc sống con người theo dòng chảy thời gian.
Phản ánh:
Bài tập này giúp học sinh rèn luyện kỹ năng phân tích tác phẩm văn học, đặc biệt là khả năng nhận biết và phân tích các yếu tố nghệ thuật trong thơ ca. Việc sử dụng phương pháp tiếp cận dựa trên cấu trúc và nội dung của bài thơ giúp học sinh hiểu rõ hơn về ý nghĩa và giá trị nghệ thuật của tác phẩm. Bên cạnh đó, việc mở rộng vấn đề với ví dụ khác giúp học sinh củng cố kiến thức và phát triển tư duy tổng quát về việc phân tích tác phẩm văn học.
câu 3. Bài thơ "Dù năm dù tháng" của Hoàng Phủ Ngọc Tường sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ với nhiều dạng khác nhau, tạo nên hiệu quả nghệ thuật độc đáo và sâu sắc.
* Điệp ngữ cách quãng: "Mùa xuân", "mùa hạ", "mùa thu", "mùa đông" - lặp lại ở đầu mỗi khổ thơ, nhấn mạnh sự luân chuyển của thời gian, sự thay đổi của thiên nhiên, đồng thời gợi tả những cung bậc cảm xúc khác nhau của nhân vật trữ tình trước dòng chảy thời gian.
* Điệp ngữ nối tiếp: "Anh hái cành phù dung trắng", "Niềm vui cầm tay", "Màu hoa như màu ánh nắng", "Mây tím chân cầu tím núi", "Buổi chiều chợt tím", "Không hay", "Đông xa ngày trắng mưa dầm", "Nhìn hoa bâng khuâng", "Anh nói nhìn trời ngẩn ngơ". Việc lặp lại các cụm từ này tạo nhịp điệu đều đặn, tăng cường sức biểu đạt, thể hiện tâm trạng buồn bã, tiếc nuối, nhớ nhung da diết của nhân vật trữ tình khi đối diện với sự trôi chảy của thời gian.
* Điệp ngữ vòng: "Thời gian sao mà xuẩn ngốc", "Tim anh chỉ đập một đời", "Trái tim mang vĩnh cửu trong từng giọt máu đỏ tươi". Sự lặp lại các cụm từ này tạo nên sự liên kết chặt chẽ giữa các ý thơ, khẳng định giá trị bất biến của tình yêu, sự trường tồn của tình cảm con người.
Tóm lại, việc sử dụng điệp ngữ trong bài thơ "Dù năm dù tháng" góp phần làm cho bài thơ trở nên giàu nhạc tính, tạo ấn tượng sâu đậm về nội dung và chủ đề của tác phẩm. Điệp ngữ giúp tác giả thể hiện trọn vẹn tâm tư, tình cảm của mình, đồng thời khơi gợi suy ngẫm về cuộc sống, về thời gian, về tình yêu.
câu 4. Bài thơ "Dù Năm Dù Tháng" của Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện sự trân trọng và tôn vinh những giá trị tinh thần bền vững qua thời gian. Nhan đề này phản ánh quan niệm về cuộc sống và thời gian của tác giả, nhấn mạnh vào việc giữ gìn và phát huy những điều tốt đẹp từ quá khứ để xây dựng tương lai. Bài thơ cũng gợi mở suy ngẫm về ý nghĩa của thời gian và cách con người đối mặt với nó.
câu 5. Quan niệm "dù năm dù tháng" và "tim anh chỉ đập một đời" trong đoạn thơ trên thể hiện sự trân trọng và ý thức về giá trị của cuộc sống ngắn ngủi. Tác giả muốn nhấn mạnh rằng mỗi khoảnh khắc đều quý giá và cần được tận hưởng trọn vẹn. Dù thời gian có trôi qua nhanh chóng, chúng ta nên biết ơn những gì mình đang có và dành thời gian để tạo ra những kỷ niệm đẹp đẽ với những người thân yêu. Trái tim con người cũng vậy, nó chỉ đập một lần duy nhất trong cuộc đời này, vì thế hãy sử dụng nó để truyền tải tình yêu thương và chia sẻ niềm vui với mọi người xung quanh. Quan niệm này nhắc nhở chúng ta phải luôn giữ vững tinh thần lạc quan, sống hết mình và không ngừng nỗ lực để đạt được mục tiêu của bản thân.