Nhà thơ Thanh Thảo tâm sự:

Thơ là chữ nghĩa cũng không là chữ nghĩa (..). Thơ đúng nghĩa là sự bộc lộ tận cùng của nhà thơ. (Quan niệm về thơ,Tạp chí Sông Hương số191-01-2005)

Bằng trải nghiệm về thơ, anh/chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.

Question

Nhà thơ Thanh Thảo tâm sự:

Thơ là chữ nghĩa cũng không là chữ nghĩa (..). Thơ đúng nghĩa là sự bộc lộ tận cùng của nhà thơ. (Quan niệm về thơ,Tạp chí Sông Hương số191-01-2005)

Bằng trải nghiệm về thơ, anh/chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.

𝙥é 𝙢ư𝙖 ᶻ 𝗓 𐰁 .ᐟ · Accepted Answer

{"userId":5375815,"userName":"fan quang hùng"}

Thơ là nghệ thuật của ngôn từ. Nhưng với nhà thơ Thanh Thảo – một cây bút tài hoa của thơ ca hiện đại – thơ không chỉ là "chữ nghĩa", mà còn vượt lên cả chữ nghĩa, để chạm tới những chiều sâu thẳm của cảm xúc con người. Khi ông nói: “Thơ là chữ nghĩa cũng không là chữ nghĩa. Thơ đúng nghĩa là sự bộc lộ tận cùng của nhà thơ”, đó là lời khẳng định mạnh mẽ rằng: ngôn từ chỉ là cái vỏ, điều cốt lõi của thơ là cái hồn, là trái tim và suy nghĩ thật sự của người sáng tác.

Trước hết, thơ là chữ nghĩa – vì thơ cũng cần đến hình thức, vần điệu, cấu trúc. Những câu thơ vẫn được viết nên bằng con chữ, vẫn chịu sự chi phối của ngôn ngữ. Nhưng nếu chỉ dừng ở mặt hình thức thì thơ sẽ không sống, không chạm được vào trái tim người đọc. Chữ nghĩa không có linh hồn thì chỉ là âm thanh rỗng. Vì thế, Thanh Thảo nói: “thơ cũng không là chữ nghĩa” – tức là, thơ không bị giới hạn trong từ ngữ, mà phải là một dạng thức rung cảm, là tiếng nói từ “tận cùng” – sâu nhất, thật nhất – của tâm hồn thi sĩ.

Thơ đúng nghĩa, như ông nói, là “sự bộc lộ tận cùng của nhà thơ” – là khi người viết dốc cạn cảm xúc, suy nghĩ, linh cảm, nỗi đau, khát vọng, niềm yêu thương..., để biến tất cả thành thơ. Những bài thơ hay nhất thường là kết quả của sự tự đối thoại, sự giằng xé nội tâm, hoặc những trải nghiệm sâu sắc mà tác giả không thể không viết ra.

Chính Thanh Thảo cũng đã từng sống đúng với quan niệm này trong thơ mình. Ở bài Đàn ghi ta của Lorca, ông không chỉ dựng lại một cái chết bi tráng, mà còn dồn nén tất cả nỗi đau, sự xót xa, niềm tiếc nuối và sự ngưỡng mộ của ông dành cho người nghệ sĩ Tây Ban Nha ấy. Thơ ông không lộng ngôn, không rườm rà chữ nghĩa – nhưng lại mang sức ám ảnh lâu dài:

“tiếng đàn như cỏ mọc hoang

giọt nước mắt vầng trăng

long lanh trong đáy giếng”

Hay như Xuân Diệu – một nhà thơ luôn “cháy mình” trong thơ – từng viết:

“Tôi là một, là hai, là tất cả

Không ai khác nữa. Chính là tôi!”

Đó là sự hiến dâng trọn vẹn cảm xúc, là khi thơ không còn là trang giấy, mà trở thành hơi thở thật của nhà thơ.

Quan niệm của Thanh Thảo khiến người đọc nhận ra: viết thơ không phải để làm “thơ hay”, mà là để nói được điều mình thật sự nghĩ, cảm được điều mình thật sự sống. Khi nhà thơ sống thành thật với thơ – thơ sẽ tự chạm đến người đọc.

Tóm lại, lời chia sẻ của Thanh Thảo là tuyên ngôn nghệ thuật chân thành và giàu giá trị. Nó nhắc nhở người viết thơ hãy biết lắng nghe trái tim mình, biết đi đến tận cùng cảm xúc, để thơ không chỉ là chữ nghĩa, mà là sự sống. Chỉ khi bộc lộ tận cùng chính mình, thơ mới trở nên bất tử.

Timi · Answer

Nhà thơ Thanh Thảo đã từng nói rằng "Thơ là chữ nghĩa cũng không là chữ nghĩa". Ý kiến này cho thấy được những đặc trưng và giá trị của tác phẩm thơ ca. Thật vậy, điều đó đã được thể hiện qua bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải.

Trước hết, ta hiểu được rằng thơ chính là hình thức nghệ thuật xuất hiện từ rất sớm trong đời sống con người. Thơ thường có độ dài ngắn, sử dụng vần, nhịp, âm tiết,... để tạo nên nhạc điệu riêng biệt. Đồng thời, thơ còn mang tính hàm xúc, cô đọng. Nó giúp truyền tải cảm xúc, suy tư của nhà thơ đến với độc giả. Vì thế mà thơ luôn gắn liền với cuộc sống, xã hội ở mọi thời đại. Và thơ không chỉ đơn thuần là chữ nghĩa. Nếu như vậy thì nó sẽ chẳng khác gì một bản báo cáo khô khan hay một bài thuyết minh nhàm chán. Điều quan trọng nhất của thơ chính là sự bộc lộ tận cùng của nhà thơ. Nói cách khác, thơ chính là tiếng lòng của thi sĩ. Khi viết thơ, họ gửi gắm vào đó những tình cảm chân thực nhất. Đó là niềm vui, nỗi buồn, là hạnh phúc hay đau khổ, là ước mơ, khát vọng hay những trăn trở trước cuộc đời. Những thứ ấy hòa quyện vào nhau tạo nên hồn thơ, nét riêng biệt của mỗi nhà thơ. Từ đó, độc giả có thể đồng cảm, thấu hiểu và chiêm nghiệm về những vấn đề được đặt ra trong tác phẩm. Như vậy, thơ vừa là phương tiện biểu đạt, vừa là kênh giao tiếp giữa người đọc và người viết. Nó góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần của nhân loại.

Điều này được thể hiện rõ qua bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải. Bài thơ được sáng tác năm 1980 khi đất nước đang hồi sinh nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, gian khổ. Trong hoàn cảnh đó, nhà thơ đã bộc lộ những tình cảm chân thành dành cho quê hương, đất nước. Trước hết, ông bày tỏ niềm tự hào về vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên. Mùa xuân đến với sức sống mới tràn đầy:

"Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc."

Hình ảnh bông hoa tím biếc mọc lên giữa dòng sông xanh gợi lên vẻ đẹp tươi tắn, rạng rỡ của mùa xuân. Tiếp theo, ông ngợi ca vẻ đẹp của đất nước trong thời kì đổi mới:

"Đất nước bốn nghìn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước."

Những câu thơ khẳng định ý chí kiên cường, bất khuất của dân tộc Việt Nam. Cuối cùng, ông thể hiện ước nguyện cống hiến cho đất nước:

"Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hoà ca
Một nốt trầm xao xuyến."

Những ước nguyện giản dị, khiêm nhường nhưng chứa đựng tấm lòng cao cả, vĩ đại của nhà thơ. Qua đó, chúng ta có thể cảm nhận được tình yêu quê hương, đất nước tha thiết của Thanh Hải.

Tóm lại, thơ là sự bộc lộ tận cùng của nhà thơ. Điều này được thể hiện rõ qua bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải.

Nhà thơ Thanh Thảo tâm sự: Thơ là chữ nghĩa cũng không là chữ nghĩa (..). Thơ đúng nghĩa là sự bộc lộ tận cùng của nhà thơ. (Quan niệm về thơ,Tạp chí Sông Hương số191-01-2005) Bằng trải nghiệm về thơ...