Câu 1. Xác định dấu hiệu nhận biết thể thơ của văn bản trên.
Dấu hiệu nhận biết thể thơ của văn bản trên là thể thơ tự do. Các dòng thơ có độ dài ngắn khác nhau, không tuân theo một số lượng chữ cố định và cách gieo vần chặt chẽ. Tuy nhiên, vẫn có sự liên kết về cảm xúc và ý tưởng giữa các dòng và khổ thơ.
Câu 2. Liệt kê các từ ngữ chỉ thời gian và không gian vật lí xuất hiện sau khi nhà thơ trở lại Trường Sơn.
Các từ ngữ chỉ thời gian và không gian vật lí xuất hiện sau khi nhà thơ trở lại Trường Sơn là:
- Thời gian: Năm, ngày ngày.
- Không gian: Trường Sơn, đây, nơi tĩnh, mặt, mắt, tượng đài, phiến đá, tấc đất nước, nghĩa trang, nhà, mấy trùng dương, lòng.
Câu 3. Trình bày hiệu quả của việc sử dụng câu hỏi tu từ trong đoạn sau:
Tôi trở lại Trường Sơn. Mặt trời năm
Vẫn gặp ở đây những người không về
nữa
Đồng đội ơi! Nơi tĩnh chỉ còn rứa
Mà các anh quay mặt, mắt lặng lồng
Trong đoạn thơ trên, câu "Đồng đội ơi! Nơi tĩnh chỉ còn rứa / Mà các anh quay mặt, mắt lặng lồng" không phải là câu hỏi tu từ. Đây là một lời gọi than, một lời cảm thán trực tiếp của nhà thơ đối với những đồng đội đã hy sinh ở Trường Sơn.
Hiệu quả của lời gọi than này là:
- Thể hiện cảm xúc đau xót, bàng hoàng: Tiếng gọi "Đồng đội ơi!" đầy nghẹn ngào, thể hiện sự xúc động sâu sắc khi nhà thơ trở lại chiến trường xưa và nhận ra sự mất mát to lớn.
- Gợi không gian tĩnh lặng, vắng vẻ: "Nơi tĩnh chỉ còn rứa" diễn tả sự yên ắng, tịch mịch đến lạnh lẽo của chiến trường sau chiến tranh, đối lập với sự khốc liệt, sôi động trước đó.
- Khắc họa hình ảnh những người đã khuất: "Mà các anh quay mặt, mắt lặng lồng" là một hình ảnh đầy ám ảnh, gợi lên sự hy sinh thầm lặng, vĩnh viễn của những người lính. "Mắt lặng lồng" có thể hiểu là đôi mắt đã nhắm nghiền, chứa đựng sự yên nghỉ vĩnh hằng.
- Tạo sự kết nối tình cảm: Lời gọi trực tiếp "Đồng đội ơi!" tạo ra một sự kết nối thiêng liêng giữa người còn sống và những người đã hy sinh, thể hiện sự tưởng nhớ và tri ân sâu sắc.
Câu 4. Nhận xét về hình tượng đất nước thể hiện trong đoạn thơ sau:
Đã dựng tượng đài bằng dáng những trái tim
Xếp nghêng ngang
Những phiến đá chất chồng lớp lớp tuổi thanh
niên
Tấc đất nước thành Trường Sơn sừng sững
Dẫu còn riêng hương trinh vương riêng riêng
Hình tượng đất nước trong đoạn thơ trên được thể hiện một cách trang nghiêm, thiêng liêng và gắn liền với sự hy sinh cao cả của thế hệ trẻ:
- "Đã dựng tượng đài bằng dáng những trái tim / Xếp nghêng ngang": Hình ảnh "tượng đài bằng dáng những trái tim" là một ẩn dụ sâu sắc, thể hiện sự kính trọng và tưởng nhớ vô hạn của nhân dân đối với những người lính đã hy sinh. Những trái tim dũng cảm, kiên trung ấy chính là nền tảng vững chắc cho sự tồn tại và phát triển của đất nước. "Xếp nghêng ngang" gợi lên sự hiên ngang, bất khuất của những người con đất Việt.
- "Những phiến đá chất chồng lớp lớp tuổi thanh niên": Hình ảnh "phiến đá chất chồng lớp lớp tuổi thanh niên" tượng trưng cho sự hy sinh to lớn của biết bao thế hệ thanh niên đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Sự chồng chất của những phiến đá còn gợi lên chiều dài lịch sử đấu tranh gian khổ nhưng đầy vinh quang của dân tộc.
- "Tấc đất nước thành Trường Sơn sừng sững": Câu thơ khẳng định Trường Sơn, mảnh đất thấm đẫm máu xương của bao người con ưu tú, đã trở thành biểu tượng hùng vĩ, sừng sững của Tổ quốc. Sự hy sinh của họ đã hóa thân vào dáng hình đất nước, làm nên sự kiên cường, bất khuất của dân tộc.
- "Dẫu còn riêng hương trinh vương riêng riêng": Dù những người lính đã hy sinh, nhưng "hương trinh" - vẻ đẹp tinh khiết, lý tưởng cao đẹp của họ vẫn mãi mãi tỏa ngát, trường tồn trong lòng đất nước và nhân dân.