câu 2. <>
Câu hỏi:
đọc đoạn trích sau: sau trận mưa rào vòm trời như được rửa sạch, trở nên xanh và cao hơn. đã chứm hè nhưng trời vẫn lành lạnh, cải lạnh làm người ta hưng phấn và chóng đới. thưởng mạnh đi học về là đi thả trâu. tối mịt cậu rong trâu về, đầu tưởng tượng đến một nồi cơm bốc khói nghi ngút. [1] chạt mạnh phát hiện ra một đảm mắm khoai đỏ au, mập mạp, tua tủa hưởng lên trời. kinh nghiệm đủ cho cậu biết bên dưới những chiếc mẩm là củ khoai lang sốt. với bất cứ đứa trẻ trâu nào thì điều đó cũng tương đương với một kho bâu. nó bị sót lại từ trước tết và bây giờ nó sẽ rất ngọt. để xem, anh bạn to cỡ naò? không ít trường hợp bên dưới chỉ là một mẫu khoai. nước miếng đã kịp tứa khắp chân răng khi cậu tưởng tượng đến môn khoai nướng. ruột nó trong như thạch. những giọt mặt trào ra, gặp lửa tạo một thứ hương thơm chết người, nhất là khi trời lại lành lạnh thế naỳ. thật may là mình đem theo lửa - cậu lầm bầm []. mạnh đã có việc để làm, mà lại là một việc làm người ta háo hức. trong chốc lát đồng cảnh khô bên lửa và đợi đến khi nó chỉ còn lớp than hồng rực mạnh mới vùi củ khoai vaò. cậu ngồi im lắng nghe một sự dịch chuyển vô cùng tinh tế dưới lớp than, củi trắng muốt đang bị sức nóng ủ cho thành một. tưng khoảnh khắc với mạnh lúc này trở nên vô cùng huyền diệu. rồi có một mùi thơm cứ đậm dần, cử quảnh laại, lan toả, xoắn xuýt cậu nhớ lại có lần bà kể, nhữ đúng một củ khoai nướng mà ông cậu thoát chết đói và sau đã làm nên sự nghiệp. chuyện như cổ tích nhưng lại có thật. nao, để xem sau đây cậu sẽ làm nên công trạng gì chợt cậu thấy có hai người, một lớn, một bẻ đang đi tới. ông già ôm theo bọc tay nải còn cậu bẻ thì cử ngoài cổ lại phía làng. câu nhận ra hai ông chảu lão ăn mày ở xóm bên. hôm nay, chẳng có phiên chợ sao ông châu lão cũng ra khỏi nhà nhỉ. vài lần giáp một cậu bé và thấy một mũi nó khả sáng suả. bố mẹ nó chết trong một trận lũ quét nên nó chỉ trông cậy vào người ông mù lòa mạnh lên trút ra tiếng thở dài khi ông châu lão ăn mày đã đến rất gần. có thể thấy rõ cảnh mũi lão phập phồng như hà hát tìm thứ mùa vị gì đó. cậu hê vẫn câm lặng, thỉnh thoảng lên nhìn mạnh. - mùi gì mà thơm thể – ông cậu bé lên tiếng - hắn ai đang nướng khoai. ngồi nghỉ một lát để ông xin lửa hút điều thuốc đã chaáu. ông lão lần túi lấy gói thuốc laò. thằng bẻ giúp ông thảo khỏi lưng chiếc điều nhỏ xiu. mùi khoai mường vẫn ngào ngạt và mạnh đành ngồi chết gỉ, không đảm động cưa. chỉ khi ông lão nhử, cậu mới củi xuống thổi lưả. chà, ông cháu lão mà ngồi dai là củ khoai cháy mất. đã có mùi vỏ chaỷ. lừa sẽ lần dần vào cho đến khi biển củ khoai thành đen thủ mới thôi. dường như đoản được nỗi khó xử của mạnh, ông lão baỏ: tôi chỉ xin lửa thôi... -mạnh như bị bắt quả tang đang làm chuyện vụng trộm, một đó lên. nhưng ông lão mắt lòa không thể nhìn thấy còn cậu bé ỷ tử nhìn đi chỗ khác - thôi, chào câu nhé. ta đi tiếp đi châu! ông lật đật đứng dâỵ, bảm vào vai cậu bé, vội vã bước. cậu bé lặng lẽ nhìn mạnh như muốn xin lỗi vì đã làm khó cho câụ. cái nhìn đĩnh đạc của một người tự trọng, không muốn bị thương hại khiến mạnh vội cúi gầm xuống. ôi, giả như có ba củ khoai, chỉ ít cũng là hai củ. đằng này chỉ có một... mạnh thấy rõ tiếng chân hai ông châu xa dần. nhưng chính khi âý, khi củ khoai nóng hôỉ, lớp vỏ răn lại như từng gọn sông nằm phơi ra trước mắt mạnh, thì nỗi chở đòn háo hức lúc trước cũng tiêu tan mất. giờ đây củ khoai như là nhân chứng cho một việc làm đáng hổ thẹn nào đó. dẫu mạnh có dối lòng rằng mình chẳng có lỗi gì sắt nhưng cậu vẫn không đảm chạm vào củ khoai ... hình như đã có người phải quay mặt đi vì không dám ước có được nó. có thể ông nội cậu đã từng nhìn củ khoai nướng cho ông làm nên sự nghiệp bằng cải cách đau đớn như vâỵ. mặc dù rong trâu về từ chiều nhưng mãi tối mịt mạnh mới vào nhà. giờ đây mới là lúc cậu sống trọn vẹn với cảm giác ngây ngất của người vừa được ban tặng một món quà vô giả. cậu nhắm mắt lại mường tượng giây phút cậu bé kia mở gói giấy bao ra. nữa củ khoai khi đó sẽ khiến cậu ta liên tưởng đến phép lạ, có thể lắm chứ! và rồi cậu thấy lâng lâng đến mức chính mình tự hỏi liệu đây có phải là giấc mơ? (trích “củ khoai nướng" - truyện ngắn chọn lọc tạ duy anh- xuất bản 2002) thực hiện các yêu cầu sau: (0,5đ). xác định ngôi kể trong đoạn trích? [/INST] Ngôi kể: ngôi thứ ba
câu 3. <>
Đoạn trích sử dụng ngôi kể thứ nhất, qua góc nhìn của nhân vật Mạnh. Điều này giúp độc giả dễ dàng hòa nhập vào tâm tư, suy nghĩ và trải nghiệm của nhân vật chính. Ngôi kể này mang tính chất cá nhân, tạo nên sự gần gũi và chân thực, giúp độc giả hiểu rõ hơn về tình huống và cảm xúc của nhân vật.
Phân tích chi tiết:
* Chi tiết "Sau trận mưa rào, vòm trời như được rửa sạch, trở nên xanh và cao hơn.": Chi tiết này miêu tả khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp sau cơn mưa, gợi lên cảm giác thanh bình, sảng khoái. Nó tạo nền tảng cho câu chuyện, khơi gợi sự tò mò và hứng thú của độc giả.
* Chi tiết "đã chững hè nhưng trời vẫn lành lạnh, cái lạnh làm người ta hưng phấn và chóng đói.": Chi tiết này mô tả thời tiết đặc trưng của mùa hè, tạo nên bối cảnh phù hợp cho câu chuyện. Cái lạnh nhẹ nhàng giữa ngày hè ấm áp tạo nên sự đối lập thú vị, góp phần tăng thêm sự hấp dẫn cho câu chuyện.
* Chi tiết "thưởng mạnh đi học về là đi thả trâu. Tối mịt cậu rong trâu về, đầu tưởng tượng đến một nồi cơm bốc khói nghi ngút.": Chi tiết này thể hiện sự hồn nhiên, vui tươi của tuổi thơ. Hình ảnh cậu bé Mạnh tưởng tượng về nồi cơm bốc khói nghi ngút gợi lên sự thèm ăn và niềm vui đơn giản của cuộc sống nông thôn.
* Chi tiết "để xem, anh bạn to cỡ naò?": Câu hỏi này thể hiện sự tò mò, ham muốn khám phá của Mạnh. Cậu bé luôn muốn tìm hiểu và chinh phục những điều mới mẻ, tạo nên sự năng động và nhiệt huyết cho nhân vật.
* Chi tiết "nước miếng đã kịp tứa khắp chân răng khi cậu tưởng tượng đến món khoai nướng.": Chi tiết này miêu tả sự ngon miệng, kích thích vị giác của Mạnh. Món khoai nướng là biểu tượng của sự ấm áp, hạnh phúc, gợi lên những kỷ niệm đẹp đẽ về quê hương và gia đình.
* Chi tiết "chạy mạnh phát hiện ra một đảm mắm khoai đỏ au, mập mạp, tua tủa hưởng lên trời.": Chi tiết này miêu tả vẻ đẹp của củ khoai, tạo nên sự kỳ vọng và mong chờ của Mạnh. Củ khoai đỏ au, mập mạp, tua tủa như một món quà quý giá, hứa hẹn mang đến niềm vui và sự thỏa mãn cho cậu bé.
* Chi tiết "tưng khoảnh khắc với mạnh lúc này trở nên vô cùng huyền diệu.": Chi tiết này nhấn mạnh sự kỳ diệu, bí ẩn của quá trình nấu khoai. Mạnh cảm nhận được sự kỳ diệu của thiên nhiên, sự kỳ diệu của món ăn đơn giản nhưng đầy ý nghĩa.
* Chi tiết "có một mùi thơm cứ đậm dần, cứ quấn lại, xoắn xuýt cậu.": Chi tiết này miêu tả mùi thơm quyến rũ của khoai nướng. Mùi thơm ấy không chỉ là mùi thức ăn mà còn là biểu tượng của sự ấm cúng, sum họp gia đình, gợi lên những ký ức đẹp đẽ về quê hương.
* Chi tiết "bố mẹ nó chết trong một trận lũ quét nên nó chỉ trồng cậy vào người ông mù lòa.": Chi tiết này thể hiện hoàn cảnh khó khăn của cậu bé Mạnh. Sự mất mát của bố mẹ và tình trạng khuyết tật của ông nội tạo nên một bức tranh bi thương nhưng cũng đầy nghị lực, khiến độc giả cảm thông và trân trọng hơn những giá trị gia đình.
* Chi tiết "ông lão lần túi lấy gói thuốc lá. Thằng bé giúp ông tháo khỏi lưng chiếc điếu nhỏ xíu.": Chi tiết này miêu tả mối quan hệ thân thiết giữa ông nội và cậu bé Mạnh. Ông nội là người thầy, người bạn, người hướng dẫn cho Mạnh, giúp cậu bé trưởng thành và vững vàng hơn trong cuộc sống.
* Chi tiết "tôi chỉ xin lửa thôi...": Chi tiết này thể hiện sự lịch sự, tôn trọng của Mạnh đối với ông lão ăn mày. Mạnh không muốn lợi dụng hay làm phiền ông lão, điều này cho thấy sự nhạy bén và lòng tự trọng của cậu bé.
* Chi tiết "cậu bé lặng lẽ nhìn mạnh như muốn xin lỗi vì đã làm khó cho cậu.": Chi tiết này thể hiện sự hối hận và lòng tự trọng của cậu bé ăn mày. Cậu bé nhận ra hành động của mình đã gây khó khăn cho Mạnh, điều này cho thấy sự lương thiện và lòng tự trọng của cậu bé.
* Chi tiết "hình như đã có người phải quay mặt đi vì không dám ước có được nó.": Chi tiết này thể hiện sự tiếc nuối và khát khao của nhiều người. Khoai nướng không chỉ là món ăn đơn giản mà còn là biểu tượng của sự ấm no, hạnh phúc, gợi lên những ký ức đẹp đẽ về quê hương và gia đình.
Kết luận:
Các chi tiết trên đều đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng cốt truyện, phát triển nhân vật và truyền tải thông điệp của tác phẩm. Chúng tạo nên một bức tranh sinh động về cuộc sống nông thôn Việt Nam, về tình yêu thương gia đình, về sự kiên cường và lòng tự trọng của con người. Đoạn trích "Củ khoai nướng" là một tác phẩm giàu ý nghĩa, mang đến cho độc giả những bài học sâu sắc về cuộc sống và con người.
câu 4. <>
: Ngôi kể trong đoạn trích là ngôi thứ nhất. Người kể chuyện xưng "tôi", trực tiếp tham gia vào câu chuyện và chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc của mình.
: Hành động của ông lão ăn mày trong câu văn "Ông lật đật đứng dậy, bám vào vai cậu bé, vội vã bước" thể hiện sự yếu đuối, cần sự hỗ trợ của người khác. Ông lão đã già yếu, không còn khả năng di chuyển nhanh nhẹn, do đó ông phải dựa vào cậu bé để đi. Điều này phản ánh cuộc sống vất vả, khó khăn của những người nghèo khổ, phải vật lộn mưu sinh hàng ngày. Đồng thời, hành động này cũng gợi lên sự cảm thông, thương xót đối với số phận của ông lão.
câu 5. <>
Đoạn trích "Củ Khoai Nướng" sử dụng ngôi kể thứ nhất, tức là tác giả trực tiếp tham gia vào câu chuyện và xưng "tôi". Điều này mang lại hiệu ứng gần gũi, chân thực và dễ dàng truyền tải tâm tư, suy nghĩ của nhân vật chính. Ngôi kể thứ nhất giúp độc giả hiểu sâu sắc hơn về tình huống, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật chính, tạo nên sự kết nối mật thiết giữa người đọc và câu chuyện.
Thông điệp quan trọng nhất đối với bản thân từ đoạn trích là tầm quan trọng của lòng trắc ẩn và sự chia sẻ. Nhân vật Mạnh, dù còn nhỏ tuổi, đã thể hiện lòng tốt và sự nhạy bén khi quyết định nhường phần khoai nướng của mình cho cậu bé nghèo khổ. Hành động này không chỉ mang lại niềm vui cho cậu bé mà còn giúp Mạnh nhận thức được giá trị của lòng nhân ái và sự chia sẻ. Thông điệp này nhắc nhở chúng ta cần luôn giữ gìn và phát huy lòng trắc ẩn, sẵn sàng giúp đỡ người khác trong cuộc sống hàng ngày. Lòng trắc ẩn và sự chia sẻ không chỉ làm đẹp cuộc sống của người khác mà còn góp phần xây dựng một xã hội ấm áp, đoàn kết và đầy tình yêu thương.