câu 1. Thể thơ tự do
câu 2. Nhân vật trữ tình trong đoạn trích là "ta". Nhân vật này có thể được hiểu là tác giả hoặc đại diện cho tâm tư, suy nghĩ chung của cộng đồng dân tộc Việt Nam.
câu 3. Trong khổ thơ "và tất cả ta gọi tên Tổ quốc...", tác giả Nguyễn Phan Quế Mai đã sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ nối tiếp với cụm từ "luôn dâng đầy" được lặp lại hai lần liên tiếp. Việc sử dụng điệp ngữ này tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt:
* Nhấn mạnh: Nhấn mạnh sự trường tồn, bất diệt của đất nước Việt Nam. Dù trải qua bao thăng trầm lịch sử, dù ở đâu, dù trong hoàn cảnh nào, tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường của dân tộc vẫn luôn rực cháy, luôn tràn đầy sức sống.
* Tạo nhịp điệu: Tạo nên nhịp điệu dồn dập, hùng hồn, thể hiện niềm tự hào, kiêu hãnh của tác giả đối với quê hương, đất nước.
* Gợi hình: Hình ảnh "dâng đầy" gợi lên sự sinh sôi nảy nở, sự phát triển không ngừng nghỉ của đất nước. Nó khẳng định sức sống mãnh liệt, tiềm năng to lớn của dân tộc Việt Nam.
* Gợi cảm: Thể hiện tình yêu tha thiết, sâu nặng của tác giả dành cho Tổ quốc. Đó là tình yêu nồng nàn, mãnh liệt, luôn cháy bỏng trong trái tim mỗi người con đất Việt.
Điệp ngữ "luôn dâng đầy" như một lời khẳng định chắc nịch về sự trường tồn, bất diệt của đất nước Việt Nam. Nó là tiếng nói của lòng yêu nước, là lời khẳng định về sức mạnh phi thường của dân tộc Việt Nam.
câu 4. Trong bài thơ "Là Việt", tác giả Nguyễn Phan Quế Mai đã sử dụng hình thức lời tâm sự để tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt cho tác phẩm. Lời tâm sự được thể hiện qua cách xưng hô "ta" - đại diện cho cá nhân, cho cộng đồng dân tộc Việt Nam. Cách xưng hô này giúp tác giả dễ dàng bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ, tình cảm của mình đối với quê hương đất nước.
Lời tâm sự của "ta" mang tính chất khẳng định, tự hào về truyền thống lịch sử, văn hóa của dân tộc Việt Nam. Tác giả nhắc lại những địa danh quen thuộc như Paris, London, nhưng nhấn mạnh rằng dù ở đâu, con người Việt Nam vẫn luôn hướng về cội nguồn, về quê hương. Hình ảnh "mái đình cong trăng khuyết", "rơm thơm vào trí nhớ", "rặng tre già măng non", "dòng thác người cuộn về muôn hướng", "dòng máu Lạc Hồng", "giấc mơ biển Đông"... đều gợi lên niềm tự hào về vẻ đẹp thiên nhiên, văn hóa, tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam.
Bên cạnh đó, lời tâm sự còn thể hiện khát vọng hòa bình, độc lập của dân tộc Việt Nam. Câu thơ "chảy về với cánh đồng lúa chín rặng tre nghiêng chiều bến nước nghiêng trăng" gợi lên khung cảnh yên bình, thanh bình của làng quê Việt Nam. Đồng thời, câu thơ "và tất cả ta gọi tên Tổ Quốc" thể hiện mong muốn được cống hiến, bảo vệ đất nước của mỗi người con Việt Nam.
Tóm lại, việc sử dụng hình thức lời tâm sự trong bài thơ "Là Việt" đã góp phần làm tăng sức biểu đạt, tạo nên hiệu quả nghệ thuật cao cho tác phẩm. Lời tâm sự đã giúp tác giả thể hiện trọn vẹn tình yêu quê hương đất nước, niềm tự hào dân tộc và khát vọng hòa bình, độc lập của dân tộc Việt Nam.
câu 5. - Thông điệp: Hãy trân trọng tình cảm quê hương đất nước.
- Lí giải: Tình cảm quê hương đất nước là thứ tình cảm vô cùng cao đẹp mà mỗi con người cần phải gìn giữ trong tim mình. Quê hương là nơi chôn rau cắt rốn, là nơi chúng ta sinh ra và lớn lên, trưởng thành. Chính vì vậy, tình cảm dành cho quê hương đất nước là điều hiển nhiên, nó xuất phát từ sâu thẳm trái tim mỗi người. Chúng ta cần biết trân trọng tình cảm ấy bởi nếu không có tình yêu thương đối với quê hương thì sẽ chẳng có tình yêu đất nước.