Giới thiệu: “Quan thanh tra” là một vở hài kịch nổi tiếng của nhà viết kịch người Nga – nhà văn Ni-cô-lai Gô-gôn (Nikolay Gogol). Vở kịch kể về việc các viên quan lại, địa chủ trong thị trấn nhầm Khlét...

Quan Thanh Tra là một vở hài kịch nổi tiếng của nhà viết kịch người Nga - nhà văn Ni-cô-lai Gô-gôn. Vở kịch kể về việc các viên quan lại, địa chủ trong thị trấn nhầm Khlet-xta-cốp (một thanh niên lười biếng, chơi bời...) là viên thanh tra. Họ ráo riết chuẩn bị công cuộc đón chào "quan thanh tra". Đoạn trích dưới đây kể về việc chuẩn bị đón tiếp ấy.

Trong đoạn trích Hồi thứ nhất - Lớp V, tác giả đã khắc họa rõ nét tính cách của những viên quan chức nơi đây. Đó đều là những kẻ tham lam, dối trá, chuyên đục khoét, ăn hối lộ, sống xa hoa, hưởng lạc. Thị trưởng và các cộng sự của ông ta tìm mọi cách để che giấu những thói hư tật xấu của mình sợ bị thanh tra phát hiện. Nhưng thật không may, vị thanh tra mà họ tưởng tượng hoá ra lại chính là Khlet-xta-cốp, một tên vô danh tiểu tốt, lười biếng, nghiện rượu và hay vay nợ. Điều này khiến cho những viên quan chức thêm hoang mang lo lắng.

Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ trào phúng, phóng đại để vạch trần bộ mặt xấu xa của những viên quan chức. Ví dụ như khi thị trưởng nhận được tin Khlet-xta-cốp là thanh tra, ông ta đã vội vã thay đổi thái độ, từ hung hăng chuyển sang nịnh bợ, khen ngợi Khlet-xta-cốp hết lời. Ông ta còn hứa hẹn sẽ tặng Khlet-xta-cốp một chiếc đồng hồ vàng nếu anh ta hoàn thành tốt nhiệm vụ. Hành động này cho thấy sự hèn nhát, sợ hãi của thị trưởng khi bị phanh phui những hành vi sai trái của mình.

Ngoài ra, tác giả còn sử dụng biện pháp so sánh để nhấn mạnh sự đối lập giữa hình ảnh bên ngoài và bản chất bên trong của những viên quan chức. Ví dụ như khi thị trưởng nói với Khlet-xta-cốp rằng ông ta rất vui mừng khi gặp được một vị thanh tra tài giỏi, nhưng thực chất ông ta chỉ muốn che đậy sự sợ hãi và lo lắng của mình.

Bên cạnh đó, tác giả còn sử dụng biện pháp ẩn dụ để thể hiện sự thối nát, mục ruỗng của xã hội phong kiến Nga. Ví dụ như khi thị trưởng nói với Khlet-xta-cốp rằng ông ta mong muốn đất nước được yên bình, nhưng thực chất ông ta chỉ muốn duy trì tình trạng tham nhũng, hối lộ để vơ vét của cải cho riêng mình.

Nhìn chung, đoạn trích Hồi thứ nhất - Lớp V của Quan Thanh Tra đã khắc họa thành công bức tranh xã hội phong kiến Nga với những viên quan chức tham lam, dối trá, chuyên đục khoét, ăn hối lộ, sống xa hoa, hưởng lạc. Đồng thời, tác phẩm cũng thể hiện niềm khao khát của nhà văn về một xã hội công bằng, minh bạch, trong sạch.