ẩn dụ,hóan dụ là gì? cho ví dụ

Ẩn dụ và hoán dụ là hai biện pháp tu từ quen thuộc trong văn học và đời sống, dùng để tăng tính biểu cảm và gợi hình ảnh cho ngôn ngữ. Dưới đây là khái niệm và ví dụ đơn giản:

1. Ẩn dụ là gì?

Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên của sự vật, hiện tượng khác dựa trên sự tương đồng về hình thức, tính chất hoặc cách thức hoạt động.

🔸 Ví dụ:

– “Thầy là ngọn hải đăng soi đường cho chúng em.”

👉 Thực ra thầy không phải là "ngọn hải đăng", nhưng câu này dùng hình ảnh ẩn dụ để nói rằng thầy là người chỉ đường, dẫn lối như một ngọn đèn soi sáng giữa đêm tối.

➡ Ẩn dụ = so sánh ngầm, không dùng từ "như", "giống như",...

2. Hoán dụ là gì?

Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên của sự vật, hiện tượng khác dựa trên mối quan hệ gần gũi, đi kèm (như: bộ phận – toàn thể, vật chứa – vật bị chứa, dấu hiệu – sự vật,...).

🔸 Ví dụ:

– “Áo nâu đi với áo xanh...”

👉 “Áo nâu” hoán dụ cho người nông dân, “áo xanh” là bộ đội → dùng đặc điểm về trang phục để chỉ con người.

➡ Hoán dụ = thay tên gọi bằng một chi tiết liên quan gần gũi.

Tóm tắt dễ nhớ:

Biện pháp tu từ Cơ sở Ví dụ Nghĩa Ẩn dụ Tương đồng "Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi, mặt trời của em nằm ở trên lưng." Mặt trời = người lao động Hoán dụ Gần gũi "Bàn tay ta làm nên tất cả" "Bàn tay" = con người lao động